İzmir’in kuzey batısında yer alan Yamanlar dağının zirvesinde bildiğiniz gibi Karagöl bulunmaktadır. Karagöl aslında bir krater gölüdür. İzmir’de, Çatalkaya ve Yamanlar dağları, zamanında volkanik bir oluşum olarak meydana gelmiş iki dağımız. Aslında Yamanlar için İzmir’in en yüksek dağı da diyebiliriz.
Yamanlar dağının zirvesine doğru yıllar önce yapılmış Verem Savaş Derneği Kampı ve Sanatoryum’u bulunmaktadır. 1923 yılında Birinci İktisat Kongresi için İzmir’e gelen Atatürk, doktor Behçet Uz’a talimat vererek Veremle Mücadele Cemiyeti Hayriyesi kurulma çalışmalarını başlatmıştır. Bu dernek tarafından Karşıyaka Yamanlar dağında bir orman kampı yapılmıştır. Bu kamp alanı içinde 1950’li yıllarda bir salnatoryum binası da yapılmıştır. Bu binanın 40x14 metre ebatlarında ve dikdörtgenler prizması biçimindeki yapısı, mimar Akif Kınay tarafından tasarlanmıştır.
Bu dönem Cumhuriyet dönemi Türk Mimarlığı’nda dünyadaki gelişmelerin ülkemize aktarıldığı, farklı biçimlerin arandığı, yeni malzeme ve teknik olanakların denendiği tam bir dönüm noktası olmuştur. II. Ulusal Mimarlık döneminde, geleneksel mimarinin etkisi altında kalan örneklerin aksine, 1950’li yıllarda mimarlık pratiğinde birçok anlayış, üslup ve düşüncenin aynı anda ve birarada varolduğu bir dönemin temsilcisidir bu bina.
Bu kamp hala devlet ormanı sınırları içersinde deniz seviyesinden 732 metre yükseklikte ve 42 hektar alanlık bir arazi de yer almaktadır. 2000 yılına kadar Verem Savaş Derneği tarafından işletilmiş, 2002 yılında İzmir İl Bölge Orman Müdürlüğü’ne devredilmiştir.
Verem Savaş Derneği’nin bu kampı İzmirler için, özellikle Karşıyakalılar için çok önemli bir yerdi. Yazın İzmirli aileler 15 günlük süreler halinde bu kampa gider; çocukların dağ havası almasına, gelişmelerine katkıda bulunmasına destek olurlardı. Kampın şehre yakın olması gündelik ulaşım ile çalışanların aynı zamanda işine de gidip gelmesine imkan verirdi.
Aslında yamanlar kampı hakikaten insan sağlığı için çok önemli bir yerde bulunmaktaydı. Maalesef Verem Savaş Derneği’nin yöneticilerinin değişmesi ve buranın kullanılmaması nedeni ile 2000 yıllarında kamp orman müdürlüğüne devredildi. Geçtiğimiz aylarda İzmir Büyükşehir Belediyesi bu kampa talip oldu. Kaderine terk edilmiş bu tesisi, yedi yıllığına kiralamak ve tekrar İzmirlilere faydalı bir şekle getirmek için kolları sıvayan Başkan Tunç Soyer ve ekibi ne yazık ki Orman Bölge Müdürlüğü’nün olumsuz yanıtı ile karşılaştı.
İzmirlilerin hayatında önemli bir rolü olduğunu düşündüğüm bu tesis yıllardır atıl durmakta. Bu ataleti verimli bir sisteme çevirmek için İzmir Büyükşehir Belediyesi aslında biçilmiş bir kaftan. Zira çeşitli sosyal etkinlikleri ile vatandaşlara hizmet götüren belediyenin Yamanlar tesislerinde harikalar yaratacağını düşünüyorum. Ayrıca bu tesis İzmir’in sağlık turizmine de farklı boyutta bir katkı da sağlayabilecektir.
Ayrıca korunması ve güçlendirilmesi halinde Türk Mimarlık Tarihi’nde önemli bir yeri olan bir yapı da korunmuş olacaktır.
Bu konuda yetkilileri tekrar düşünmeye davet ederken, yıllardır atıl kalarak çürüyen bu doğa cennetinin faydalı bir şekle sokulmasını diliyorum.