İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meslek Komiteleri Toplantısı’na katılan Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan, ekonomi gündemine dair açıklamalarda bulundu. TL’ye geçiş zamanının geldiğini söyleyen Erkan, “TL tasarruf araçlarına ve özellikle vadeli mevduata olan talep arttı. 17 Kasım itibarıyla, 12 hafta içerisinde, TL mevduat 1,7 trilyon TL artarken, kur korumalı mevduat 601 milyar TL ve döviz cinsi mevduat da yaklaşık 3 milyar dolar geriledi” dedi.
“Büyükşehirlerde kiralarda yavaşlama eğilimi görüyoruz”
Enflasyon beklentilerinde iyileşme işaretlerinin belirdiğini ifade eden Erkan, “Fiyatlama davranışlarında da olumlu bazı gelişmeler yaşanıyor. Attığımız adımlarla büyükşehirlerdeki kiralarda yavaşlama eğilimi görüyoruz. Enflasyonun ana eğiliminde gerileme başladı. Kasım ayı öncü göstergeleri enflasyondaki gerilemenin devam ettiğini göstermekte. Enflasyon tepe noktasına ulaştıktan sonra 2024 yılının ikinci yarısında gerileyecek” diye konuştu.
“Adımlarımız kredilerde yeterli sıkılığı sağladı”
Otomotiv ve beyaz eşyada talebi canlandırmak için yeniden fiyat indirimleri gördüklerini de belirten Erkan, seçici kredi tedbirleri sonucunda temmuz ayından itibaren bireysel kredilerde normalleşmenin başladığını dile getirdi. Erkan, “Gerek tüketim gerekse borçlanma aracı olarak kullanılan bireysel kredi kartı ise yüzde 4 ile görece yüksek bir hızda seyretmekle birlikte, daha ılımlı bir patikaya doğru ilerlemekte. Politika adımlarımızın kredilerde yeterli finansal sıkılığı sağladığını değerlendiriyoruz” dedi. Erkan ayrıca bireysel kredi kartı azami faiz oranlarında ve üye işyeri azami komisyon oranlarında bir değişiklik olmayacağına dikkat çekti.
Ticari kredi günlük limitleri 3 milyar TL’ye çıktı
Ticari kredilerin süreklilik göstererek üretim kapasitesine katkıda bulunduğunu kaydeden Erkan, “Reel sektöre TL cinsinden kredi akışının toparlanmasıyla ticari kredi büyümesi dengeli ve sürekli bir yapıya kavuştu. Haziran ayı öncesinde ticari krediler ağırlıklı olarak Kobi segmenti firmalara tahsis edilirken son aylarda bu dağılımda da bir normalleşme gözlemliyoruz. Kurumsal firmaların finansmana erişimi iyileşirken, ticari kredi kullanımlarındaki payı artmakta. Günlük limitler önceki düzeyine göre toplamda 10 kat artırılarak 3 milyar TL seviyesine yükseltildi” dedi.
Avans kredi uygulamasında 300 milyar TL limit tahsisi
Reeskont kredilerinin yüzde 75’inin firmalara ilave teminat maliyeti oluşturmadan verilmesini hedeflediklerini dile getiren Erkan, “Eximbank’ın sermayelendirilmesi ve teminat niteliğinin çeşitlendirilmesi üzerinde ilgili taraflarla çalışıyoruz. Ayrıca, ticari bankalarımızın reeskont kredilerindeki payının artırılması üzerinde de duruyoruz. Buna ek olarak, yatırım taahhütlü avans kredisi uygulama çerçevesini yeniden yapılandırarak 3 yıl boyunca toplam 300 milyar TL limit tahsis ettik. Yatırımlara ilişkin süreci ilgili kurumlarla birlikte stratejik bir çerçevede yürütmekteyiz. Yeni çerçevesiyle güçlendirilmiş YTAK programıyla cari dengeye katkı verecek ve dolaylı etkileri döviz kuru ve fiyat istikrarı üzerinde hissedilecek alanlarda üretim kapasitesinin artışını hedefliyoruz” diye ifade etti.
Döviz kuru oynaklığı %10 seviyesine geriledi
Döviz kuru oynaklığında da kayda değer bir düşüş gerçekleştiğini söyleyen Erkan, “Bir ay vadeli dolar/TL opsiyonların ima ettiği oynaklık, mayıs ayında kaydedilen yüzde 60 civarından, keskin bir düşüşle yüzde 10 seviyesinin altına geriledi. Ülkemiz varlıklarına olan talebin artmasıyla fiilen girişlerin de artmaya başladığını görüyoruz. Girişlerin makro finansal istikrarı güçlendirerek, zamana yayılarak gerçekleşmesini öngörüyoruz” cümlelerini kullandı.
