ENSAR ÇIRAK
Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Otomotiv Yan Sanayi Meslek Komitesi Komite Başkan Yardımcısı Serhat Sandalcı, otomotiv sektörüne ilişkin güncel açıklamalarda bulundu. Traktör pazarında Stage 5 motora geçilmesiyle tarım, orman, iş makineleri ve yol dışı araçlara yaklaşık 10 bin Euro ek maliyet geldiğini söyleyen Sandalcı, “Faz 5 motorlara geçiş 2025 yılına kadar ötelenmeli. 2024 yılı açısından baktığımızda yüzde 20 ile yüzde 40 oranında bir pazar daralması öngörülmekte. Bunun da yaklaşık yüzde 20-25’i Faz 5 motorlara geçişle birlikte artan maliyetlerden kaynaklı” dedi.
Trafiğe kayıtlı traktörün yarısı 20 yaş ve üzeri
Daha çevreci motorlara geçiş yapılmasında fayda olsa da zamanlama konusunda soru işaretleri olduğunu dile getiren Sandalcı, “Buna paralel de yine Türkiye pazarı açısından baktığımızda şu an trafiğe kayıtlı traktör sayısı 2 milyon 150 bin adet. Bunun yirmi yaş ve üzeri traktör sayısı yaklaşık 1,1 milyon adet. Yani bu noktada da olası bir teşvik yapılması durumunda yine çevresel anlamda da hem de pazarın daralmasını engelleyici yönde aksiyon alınabilir” dedi. Sandalcı, 2023 yılı için pazar büyüklüğünün ise 70 bin adet olarak tamamlanmasının öngörüldüğünü açıkladı.
İç pazarda 1 milyon adet barajı aşıldı
İç pazar büyüklüğünün 2023’de yaklaşık 1,1 milyon adede ulaşmasının beklendiğini de belirten Sandalcı, “1 milyonluk barajı aşmış bulunmaktayız, bu bir tarihi rekor. Ama paraleline de baktığımız zaman ekonomik sıkıntıların yine gündemde olması ve finansal enstrümanlara ulaşmanın zor olduğu bu dönemde belli başlı aksiyonlar olmazsa pazarın minimum yüzde 20 oranında düşeceği öngörülmekte. Devlet gelirleri açısından da olası bir ÖTV indirimi ve paralelinde de matrah artırımı yapılması durumunda adetlerin düşmemesi sağlanıp vergisel gelirlerin değişmeyeceğini düşünmekteyim. 2023 Ocak-Ekim döneminde 618 bin adet araç satışı gerçekleşmiş olup 7,12 milyar dolarlık bir gelir var. Ama bunun paraleline de baktığımızda 2023 yılında pazarda şu ana kadar 994 bin adetlik bir satış var. Bunun paralelinde de gelir 15,6 milyar dolar. Döviz bazlı ciddi bir artış var. Pazarın adetsel düşüşünü engellemek açısından ÖTV indirimleri ve matrah düzenlemesi acilen yapılmalı” diye konuştu.
“İhracatçı şirket tanımı yapılmalı”
Ayrıca ihracattan elde edilen kazançlar için getirilen 5 puanlık kurumlar vergisi indirimine değinen Sandalcı, “Burada da uygulama esasıyla alakalı sıkıntı öngörmekteyiz. İhracattan elde edilen gelirlerde yüzde 5 imalattan elde edilen gelirlerde ise yüzde 1’lik bir indirim uygulanmakta. Bu geçici beyan verme döneminde karşımıza çıkacak önemli bir konu. Detaylı maliyet analizleri ne kadar yapabiliriz ve buradaki dağılım neye göre yapılacak? Genel giderler nasıl dağıtılacak? Enerji giderleri nasıl dağıtılacak? Bunu hep birlikte uygulama esasında sıkıntılı olarak göreceğiz ve yaşayacağız. Burada da bir ihracatçı şirket tanımının yapılmasında fayda var. Bu bir döviz bazlı rakam olabilir veya bir yüzde olabilir. Örneğin yüzde 50 ihracat yapan bir şirketin ihracatçı sayılıp tek bir vergi dilim uygulamasına geçilmesi gündeme gelebilir. Veya belli bir barem konulabilir. Ama acilen uygulamada yaşanabilecek bu sıkıntının önüne geçilmesi gerekli” ifadelerine yer verdi.
İmalat sanayine yönelik düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında yapılan yatırım harcamaları için ilave 15 puan yatırıma katkı oranı ve toplam yatırım tutar oranında yüzde 100’ü için diğer faaliyetlerden elde edilen kazanca getirilen indirimli kurumlar vergisi uygulamasının ise 2023 itibariyle sonlandığını hatırlatan Sandalcı, bu uygulamanın süresinin 2025 yılına kadar uzatılması gerektiğini söyledi.
