sahibinden.com, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) ile çalışmalarının kapsamını genişleterek ilk ‘Otomobil Piyasası Görünümü’ raporunu yayımladı. Rapora göre, ortalama satılık otomobil cari fiyatı kasım ayında ekime kıyasla yüzde 2,5 azaldı. Kasım ayında ortalama otomobil fiyatı 879 bin 146 TL oldu. Benzer şekilde, otomobil reel fiyatı da bir önceki aya göre yüzde 6 düştü.
Mayıs ayından itibaren gerilemeye başlayan yıllık fiyat artışı eylülde bir miktar yükselse de ekim ve kasım aylarında düşmeye devam etti. Kasımda ayında ise yıllık artış yüzde 76,2’ye düştü. Daha önemlisi ekimden itibaren ortalama cari fiyatın düşüşe geçmesi dikkat çekti. Ortalama cari fiyat eylülden ekime yüzde 1,5, ekimden kasıma da yüzde 2,5 geriledi. 2023 Kasım verilerine göre, otomobil ortalama fiyatı 879 bin 146 TL olarak gerçekleşti. Enflasyondan arındırılmış otomobil ortalama reel fiyatları beş aydır düşüyor. Haziranda 293 olan endeks kasımda 223’e geriledi. Bu düşüş yıllık otomobil reel fiyat artış oranını kasımda yüzde 8,8’e kadar geriletti.
Otomobil talep endeksinin güncel değeri 81,7
Otomobil talebi pandemi ile belirgin bir düşüş gösterse de kısa sürede toparlanarak 2020 haziranda pandemi öncesi seviyesini aşarak yüksek bir seviyeye ulaştı. Ancak, pandeminin devam eden etkileri sebebi ile otomobil talebi yüksek seviyesi kalıcı olmadı. Talep, 2021 yılının şubat ayına kadar düştü. Bu tarihten itibaren ise döviz kurunda görülen önemli artışlar enflasyon beklentilerini yükselttiğinden hane halklarını tasarruflarını korumak amacıyla gayrimenkule ve otomobile yatırıma yönlendirdi. 2023 yılında depremden sonraki iki ayda otomobil talebi yükselse de otomobil talebindeki eğilim nisandan itibaren düşüş yönünde seyretti. Otomobil talep endeksi ekime kıyasla yüzde 3,7 artmış olsa da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,3 azaldı. Kasım ayı verilerine göre, otomobil talep endeksinin güncel değeri 81,7 oldu.
Otomobil arzı ve satılan otomobil sayısı azaldı
Satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı bir önceki aya kıyasla 0,2 puan artarak yüzde 13,9 oldu. Ancak nisan ayından ekim ayına bu yana canlılık göstergesinde 16,4 puanlık düşüş söz konusu. Kasım ayında gerçekleşen 0,2 puanlık artışın arka planı incelendiğinde satılık otomobil ilan sayısının yüzde 4,4, satılan otomobil sayısının ise yüzde 3,1 azaldığı görüldü. Hem ilan sayısı hem de satılan otomobil sayısı azaldığından satılan otomobil sayısının satılık otomobil ilan sayısına oranındaki artış bu piyasadaki bir canlanma emaresi olarak değerlendirilmemeli.
Kapanan ilan yaşı 2022 yılından itibaren talep koşullarına bağlı dalgalanmalar gösterse de yüksek artış veya azalış göstermedi. Satılık otomobil kapatılan ilan yaşı önceki dört ayda olduğu gibi kasımda da uzadı. Kasım ayının verilerine göre, kapatılan ilan yaşı bir önceki aya kıyasla 2,5 gün artarak 23,8 gün oldu.
