Türkiye Aile İşletmeleri Derneği (TAİDER) ve Ege Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Derneği (EGE KOBİDER) iş birliğinde ‘Aile İşletmelerinde Sürdürülebilirlik’ başlıklı panel gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü EGE KOBİDER Yönetim Kurulu Başkanı ve Yüksel Akademi Kurucu Ortağı Yüksel Bilek’in yaptığı panelde, KOBİ’lerin sürdürülebilirliği konuşuldu. TAİDER Kuzey Yıldızı Aile Şirketlerinde Sürdürülebilirlik Programı hakkında bilgi veren TAİDERYönetim Kurulu Başkanı Fatma Olten, “Kuzey Yıldızı, şirketlerin röntgenini çekiyor. Herhangi bir problem var mı ya da olabilir mi diye analiz ediyor. Şirketin check-up’ını yapıyor” dedi.
Olten: 3’üncü nesle başarılı geçen şirket ortalaması %10’un altında
Türkiye’de şirketlerin yüzde 93’ünün aile işletmelerinde olduğunu söyleyen Olten, “Aile işletmelerinin ekonomide güçlü ve güvenilir ilerlemesini sağlayabilirseniz, Türkiye ekonomisinin güçlü ilerlemesi sağlanabilir. Dünya çapında bakarsanız bu istatistik yüzde 89. Yani dünya üzerinde aile işletmeleri çok önemli. Birinci nesilden ikinci nesle, ikinciden üçüncü nesle geçiş diye baktığınızda tüm dünyada üçüncü nesle başarılı geçebilmiş şirket ortalaması yüzde 10’un altında. Türkiye’de daha da altında. Üçüncü nesle ancak tek oranlı hanelerde geçilebiliyoruz. Dördüncü nesil çok daha zor” diye konuştu.
TAİDER’de çeşitli komiteler olduğunu dile getiren Olten, “Sürdürülebilirlik komitesi dediğimiz Kuzey Yıldızı’nı ön plana alan komitemiz uzmanlık komitelerimizden biri. Kuzey Yıldızı şirketlerin röntgenini çekiyor. Herhangi bir problem var mı ya da problem olabilir mi diye analiz ediyor. Şirketin check-up’ını yapıyor. Şirket, Kuzey Yıldızı’na katıldığında gelişmeye açık alanları ve bu alanda ilerlediğinde nereye gidebileceğini gösteriyor. 6 altı ana sürdürülebilirlik alanında check-up yapılıyor. Aile işletmeleri içinden harmanlanmış çok deneyimli değerlendiriciler tarafından değerlendiriliyor” dedi.
Atalay: Kuzey Yıldızı’nın 6 etki alanı var
Kuzey Yıldızı Programı’nın 7’nci yılında olduğunu ifade eden TAİDER Sürdürülebilirlik Komitesi Eş Başkanı ve Mutlu Metal Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Gülesin Atalay da “Belirsizlik hiç olmadığı kadar fazla. Hepimiz kontrolümüzde olan ya da olmayan birçok şey için kaygı içindeyiz. Kontrol edebildiğimiz şeylerde ‘nereden başlayacağımızı bilemediğiniz zaman şu andan başlayın’ demiş eskiler. Kuzey Yıldızı’nın amacı; değerlendiricilerimizin firmalara giderek şu anda nerede olduğunu ortaya koyan bir geri bildirim raporuyla güçlü ve iyileştirmeye açık yönlerini, bunu önümüzdeki dönemde stratejilerine adapte ederek nasıl daha global firma olabileceğini saptamak. Süreç yönetiminde en zayıf halka kadar ileriye gidebilirsiniz. Dolayısıyla 6 etki alanı var; çalışanlar, toplum, çevre, kurumsal yönetim, iş modeli, aile ve gelecek nesiller” ifadelerinde bulundu.
Küçük: KOBİ’lere sürdürülebilirlik adına fayda sağlamaya çalışıyoruz
EGE KOBİDER Başkan Yardımcısı Ahmet Küçük ise “KOBİ’lere dijitalleşme, sürdürülebilirlik adına fayda sağlamak, finansal yapılarının güçlenmesi, finansal erişimlerinin kolaylaştırılması, üretim ve ihracat kapasitelerini aktararak ülke ekonomisinde daha fazla söz sahibi olmalarını sağlamak için birçok kamu, özel sektör kuruşu ve STK ile iş birliklerimiz devam ediyor. Mevcut işletmelerin üretim ve istidam sağlama özelliklerini sonraki nesillere aktarmasına katkı sağlamaya çalışıyoruz” dedi.
Yöndem: Piyasa sermayesi banka sermayesinden önemli
EGE KOBİDER Danışma Kurulu Üyesi ve EKO Grup Şirketleri Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Yöndem de “Ülkemiz çok dalgalı bir kulvarda yürüyor. Bizlerin imalat yaptığımız sürece üretmekten, ürettiğimizi yurt dışına satmaktan başka çaremiz yok. Bugün günü kurtarayım diye satarsak faturası daha ağır oluyor. Kalite belgeleri olmadan müşteri de gelmiyor. Tecrübe çok önemli. İşletmeler riskleri, nakit akışını iyi yönetmeli. Piyasa sermayesi banka sermayesinden, piyasa kredibiliteniz bankalardan daha önemli” ifadelerinde bulundu.
Yöndem: Yeni nesil ağır bir misyona sahip
“Önemli olan bayrağı aileden devralmak değil, ileri seviyelere taşıyarak gelecek nesillere aktarmak” diyen EKO Grup Şirketleri Yönetim Kurulu Üyesi Sevil Yöndem, yeni neslin ağır bir misyona sahip olduğunu belirtti. Aile şirketlerinde kurumsallaşma yapısının ikinci kuşakta başladığını söyleyen Yöndem, nu yüzden 2’nci kuşakların yaşadıkları zorlukların daha ağır olduğunu dile getirdi. Yöndem, “Türkiye ekonomisi dalgalı. Bu ekonomide hayatta kalabilmek çok zor. Önceki nesillerin tecrübeleri sayesinde riskli durumlarda nasıl sakin kalabileceğimizi, nasıl fırsata çevirebileceğimizi gördük. Bu bizim en büyük kolaylığımız” dedi.
En önemli nokta şirketin devamının sağlanması. Her güçlü ülkenin güçlü ekonomisinin sürdürülebilir yapıya oturmuş aile şirketlerinden geldiğini görüyoruz. Avrupa’da aile şirketlerinin ülkenin güçlü bir ekonomiye sahip olmasında büyük rolü olduğunu görüyoruz. Bizlerin hedefi; bayrağı ileri taşıyarak daha iyi koşullarda gelecek nesillere bırakmak” diye konuştu.
Güleşgen: Kuzey Yıldızı kurumsal yapının kurulmasında fayda sağladı
Sepiciler Deri Yönetim Kurulu Üyesi Şive Sepici Güleşgen, şirketlerinde kurumsal yapının kurulması konusunda Kuzey Yıldız’ının faydalı olduğunu belirterek, “Rapor sonucunda aile yasamızı son haline getirmek için çalışmalarımıza başladık” dedi.
Kuzey Yıldızı’na son başvuru 31 Ocak
Şirketlerin Kuzey Yıldızı programına 31 Ocak’a kadar başvuru yapabileceğini söyleyen Atalay, “Firmalara değerlendiriciler atanıyor. Kuruluşlar 1 ay süre içinde ulaştırdığımız soru listelerini dolduruyorlar. Sonrasında değerlendiriciler soru listeleri üzerinden kuruluşu saha öncesi değerlendirmeye tabi tutuyor. Değerlendiriciler, kuruluşlara sorularını hazırlıyorlar, sonra saha ziyaretine gidiyor. Burada kuruluşun ekipleriyle, değerlendiriciler bir günü bir arada geçiriyor. Raporu yazmak için değerlendiriciler bir araya geliyor ve çalışma komitesine yolluyorlar. Biz kuruluş geri bildiri m raporunu okuyoruz. Değerlendiricilerle birlikte kuruluşun gelişim alanı, güçlü yönlerini objektif biçimde gözden geçiriyoruz. Sonrasında 8 Mayıs’ta İzmir’de Kuzey Yıldızı Zirvesi’ni gerçekleştireceğiz” ifadelerinde bulundu.
