Şarj piyasasına sorumluluklarını yerine getirmeyen, gerekli yatırımları yapamayan şirketlerin lisansları sonlandırıldı
SEDA GÖK
Bugün itibariyle şarj ağı oluşturma yükümlülüğünü yerine getirmek için süresi devam eden 54 şarj ağı işletmeci lisansı dahil olmak üzere toplam 172 lisans sahibi tarafından elektrikli araç kullanıcılarına şarj hizmeti verilmeye devam etmekte
Ülkemizde elektrikli araç piyasası ve şarj altyapısında hızlı gelişim devam ediyor. 2023 yılı başında Türkiye’de 14 bin 552 adet elektrikli araç mevcut iken Ocak 2024 sonu itibarıyla bu sayı 87 bin 941 adete ulaştı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yeterli ve sürdürülebilir elektrikli araç şarj altyapısı ile serbest bir piyasanın tesis edilmesine yönelik düzenleme faaliyetleri kapsamında lisans alan şarj ağı işletmecileri tarafından yatırımlar yapıldı.
EPDK’dan edinilen bilgiye göre 2023 yılı başında ülke çapında 3 bin 81 olan şarj noktası (soketi) sayısı ise 16 bin 366’ya yükseldi. Bu şarj noktalarının 11 bin 57’si AC (yavaş), 5 bin 309 adeti ise DC (hızlı) şarj noktası niteliğinde.
Ülkemizde soket başına düşen elektrikli araç sayısı 5,37. Bu oran Avrupa ülkelerinde ortalama 13,75 olup ülkemiz soket başına düşen elektrikli araç sayısı bakımından iyi bir konumda olduğu ifade ediliyor.
EPDK tarafından yapılan düzenlemelerle esas olarak elektrikli araç kullanıcılarının şarj hizmetine kaliteli, sürekli ve kesintisiz bir şekilde ulaşmaları amaçlanıyor. Yapılan düzenlemelere göre şirketler aldıkları şarj ağı işletmeci lisansı kapsamında şarj ağı işletiliyor. Lisans sahibi şirketler, kendileri şarj istasyonlarını işletebilmekte olduğu gibi verdikleri sertifikalar ile üçüncü taraflara da şarj istasyonu işletme imkânı sağlayabiliyor. Lisans sahiplerinin lisans alındıktan sonra altı ay içerisinde en az beş farklı ilçede ve en az 50 adet şarj ünitesinden oluşacak şekilde bir şarj ağını oluşturmaları gerekiyor. Şarj istasyonu işletmek isteyen gerçek kişiler veya şirketler lisans sahibi şirketlerden sertifika almak yöntemiyle de şarj istasyonu işletme imkanına sahip oluyor. Hızlı şarj istasyonlarının arttırılmasına ve elektrikli araç kullanıcılarının şarj hizmeti fiyatına basit ve karşılaştırabilir bir şekilde ulaşmasına yönelik kritik düzenlemeler de hayata geçirildi.
Şarj ağını mevzuatta belirlenen sürede oluşturmayan veya oluşturduktan sonra bu nitelikleri koruyamayan lisans sahiplerinin lisanslarının Kurul kararıyla sona erdirilmesi mevzuat kapsamında hüküm altına alındı. Ülkemizde 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremlerin piyasa koşulları üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle 31 Temmuz 2023 tarihinden önce lisans alan şirketlerin, belirtilen nitelikleri haiz bir şarj ağını oluşturma yükümlülük süreleri 1 Mart 2024 tarihinde dolmuştu. Bu kapsamda EPDK’nın 07 Mart 2024 tarihli Kurul toplantısında yükümlülüğünü yerine getiremeyen 13 şarj ağı işletmeci lisansı sahibinin lisanslarının sona erdirilmesine karar verilmişti. EPDK bir yandan şarj hizmeti vermek isteyen, bu alanda yatırım yapmak isteyen şirketlere lisans vermeye devam ederken, bununla birlikte süresi içerisinde şarj ağı kurma yükümlülüğünü yerine getirmeyen lisans sahibi şirketlerin lisanslarını sonlandırmaya devam edecek.
Şarj istasyonlarının ihtiyaca cevap verebilecek sayıda ve şebeke altyapısıyla uyumlu olması, ödeme araçlarının güvenliği, şarj istasyonlarına kolay erişim, meydana gelebilecek arızaların giderilmesi, şarj hizmeti fiyatlarının takibi gibi süreçler de EPDK tarafından kontrol ediliyor. Elektrikli araç kullanıcılarından gelen şikayet başvuruları da Kurum tarafından dikkate alınmakta ve bu başvuruların takibi gerçekleştiriliyor. Elektrikli araç kullanıcılarına kaliteli, sürekli ve kesintisiz bir şarj hizmeti sunmayan şarj ağı şirketlerinin yaptırıma tabi olacağı mevzuatla hüküm altına alınmış olup EPDK bu kapsamda kontrol ve denetim faaliyetlerini önümüzdeki dönemde arttırarak devam edecek.
