Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 yılı Ocak ayı Tarım Girdi Fiyat Endeksi’ni (Tarım-GFE) değerlendirdi. Tarım-GFE’nin Ocak ayında aylık yüzde 7,51 ilan edildiğini belirten Çandır, “Bu rakam, endeksin ölçülmeye başladığı 2015 yılından itibaren Ocak ayları ortalamasının yüzde 88 üzerinde oldu” dedi. Tarım-GFE’nin yıllık yüzde 45,11 ilan edildiğini belirten Çandır, “Bu yıllık rakam, son 9 yılın Ocak ayları ortalamasının yüzde 48 üzerinde oldu. Ocak ayı için açıklanan tarımsal girdi fiyatları enflasyonu, aylık ve yıllık olarak ortalamaların üzerinde ilan edildi” değerlendirmesinde bulundu.
Veterinerlik fiyatlarında rekor artış
Ocak ayı Tarım-GFE’nin alt kalemlerine bakıldığında, tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarında aylıkta yüzde 7,27 ve yıllıkta ise yüzde 41,22’lik artış olduğunu belirten Çandır, “Bu rakamlar, ocak ayları itibariyle aylıkta 2022 yılından ve yıllıkta ise 2022 ve 2023 yıllarından sonraki en yüksek değerler olmuşlardır” dedi. Çandır, aylıkta tohumda yüzde 5,71, enerjide yüzde 5,51, gübrede yüzde 1.51, ilaçta yüzde 2.56, veteriner hizmetlerinde yüzde 29.35, yemde yüzde 6.48 ve diğer kalemlerde ise yüzde 22.15 artış olduğunu kaydederken, yıllıkta ise tohumda yüzde 49.52, enerjide yüzde 47.37, gübrede yüzde 15.29, ilaçta yüzde 20.76, veteriner hizmetlerinde yüzde 167.95, yemde yüzde 35.72 ve diğer kalemlerde ise yüzde 84.99’luk artışa dikkat çekti. Çandır, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlerin fiyatlarında ise aylık yüzde 9,7 ve yıllık yüzde 74,88’lik artış ilan edildiğini belirtti.
At vero eos et accusamus et iusto odio dignissimos ducimus qui blanditiis praesentium voluptatum deleniti atque corrupti quos dolores et quas molestias excepturi sint occaecati cupiditate non provident, similique sunt in culpa qui officia deserunt mollitia animi, id est laborum et dolorum fuga.
Yıllık maliyet artışı, üretici fiyatlarının altında seyretti
Çandır, şu değerlendirmede bulundu: “Ocak ayında Tarım-GFE alt kalemlerinde sıra dışı rakamlar gözlenmiştir. Bunların en dikkat çekici olanları veterinerlik ve diğer kalemlerindeki değişimler olmuştur. Veterinerlik hizmetleri son 5 aydır ciddi bir artış göstermekteydi. Ocak ayında da bu artış eğilimi hızlanarak ve rekor kırarak devam etti. Öyle ki aylık yüzde 29,35’lik artış ve yıllıktaki yüzde 167,95’lik artış tüm zamanların rekorları oldu. Diğer bir dikkat çekici olan ise diğer kalemindeki aylık yüzde 22,15’lik artış da yine tüm zamanların rekoru oldu. Yıllıktaki yüzde 84,99’luk artış ise 2023 Ocak ayından sonraki en yüksek artış oldu.”
TÜİK tarafından Ocak ayı tarımsal üretici fiyat endeksi Tarım-ÜFE’nin aylık yüzde 3,85, yıllık yüzde 57.85 ilan edildiğini kaydeden Çandır, “Tarımsal faaliyetlerde bulunanlar açısından son bir yıllık eğilim, genel olarak üretici aleyhine seyretmişken ocak ayındaki aylık maliyet artışı daha yüksek fakat yıllık maliyet artışı ise üretici fiyatlarının altında seyretti. Üretici lehindeki bu yıllık seyrin önümüzdeki aylarda devam etmesi, üreticiler için önemlidir. Böylece üretici kesimin birikmiş zararlarının azalmasına katkı sağlayacaktır” dedi.
“Üretici düzeyindeki gıda kalemi aylık %4,87 arttı”
Yurtiçi ve yurtdışı üretici enflasyonlarının tarım sektörünü dolaylı olarak etkilediğini belirten Çandır, yurtdışı üretici enflasyonu YD-ÜFE’nin ocakta aylık yüzde 4,57 ve yıllıkta ise yüzde 59,27 gibi yüksek düzeyde arttığına dikkat çekti. Çandır, “Üretici düzeyindeki gıda kalemi ise aylık yüzde 4,87 ve yıllık ise yüzde 59, 9 artmıştı. Bu durum ocak ayında da tarıma dayalı imalat sanayiindeki enflasyonun tarımdan daha yüksek seyrettiğini gösteriyor” dedi.
