Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı Burhanettin Bulut, enflasyonla mücadele sürecinde, parasal sıkılaştırma önlemleri kapsamında kredi kartlarına yönelik sınırlandırmanın vatandaşı zor durumda bıraktığını söyledi. Asgari ücretin 17 bin TL olduğuna dikkat çeken Bulut, “Temel ihtiyaçlarını bile karşılayamayan vatandaş derin yoksulluğa itiliyor” dedi.
Bulut, kredi kartlarına yönelik sınırlandırmanın vatandaşı zor durumda bıraktığını söyledi. İhtiyaç kredisi faizlerinin son bir yılda 50 puandan fazla artarak yıllık bileşik olarak yüzde 80’i aşmış olmasına rağmen vatandaşların borçlanmaya devam etiğini belirten Bulut, her şeyin fiyatının sürekli arttığı bir ortamda vatandaşın kredi kartına taksiti ‘keyfiyet’ için değil ‘mecburiyet’ için kullandığını belirtti.
Kredi kartı borçları 1 trilyon 343 milyar TL’ye yükseldi
Vatandaşın ihtiyaçtan harcadığının altını çizen Bulut, “Bankaların bireysel kredi ve kredi kartları nedeniyle vatandaşlardan olan alacaklarının bakiyesi 3 trilyon TL sınırını aştı. Bireysel kredi borçları 1 trilyon 660 milyar TL’ye, kredi kartı borçları ise 1 trilyon 343 milyar TL’ye yükseldi. Vatandaşın elinde avucunda olmadığı için bankalara borcunu da ödeyemiyor. Sarayın enflasyonla mücadele sürecinde, parasal sıkılaştırma önlemleri üzerine kurulan ekonomi modeli dar gelirliyi zorluyor” diye konuştu.
“Önce tasarrufa kamunun lüks harcamalarından başlayın”
Bulut, “Sıradan bir çamaşır makinesinin bile 20 bin TL olduğu asgari ücretin 17 bin TL olduğu bir durumda bulunan ekonomik çözüm bu mudur? Vatandaş buzdolabı, çamaşır makinesi bozulsa alamayacak. Bu ekonomi modeline göre vatandaşları aç bırakırsanız, talep olmaz, enflasyon da düşer. Enflasyonla mücadelenin kurbanı halk ve dar gelirli olmak zorunda mı? Enflasyonla mücadeleye gerçekten başlamak istiyorsanız önce “ülkenin milli gelirinin” çok büyük bir kısmını alan sermayedarlara gidin, kamuya gidin, sonra vatandaştan imkanı ölçüsünde fedakarlık isteyin. Önce tasarrufa kamunun lüks harcamalarından başlayın” şeklinde konuştu.
“Enflasyonun faturası dar gelirliye kesiliyor”
Enflasyonun faturasının dar gelirliye kesildiğini kaydeden Bulut, “Vatandaş şimdiye kadar borcu borçla kapatıyordu. Vatandaşın o imkan da elinden alındı. 22 yılda kaynakları tüketen sarayın gücü sadece dar gelirliye yetiyor” dedi.
“Nakit çekimi de sınırlandırıldı”
Temel ihtiyaçlarını bile karşılayamayan vatandaşın derin yoksulluğa itildiğini kaydeden Bulut, şöyle devam etti: “Enflasyonist ortamda 1 Nisan itibariyle, kamu bankaları sonradan taksitlendirme özelliğini kaldırdı. Taksitlendirme giyim, market, elektronik ve benzeri alışverişlerde yapılamayacak. Diğer sektörlerde faizsiz 4 aya kadar bölünebilecek. Birçok özel banka da iş yerlerine ‘taksit düzenlemesinin’ kaldırıldığını veya 2 ya da 3 taksitle sınırlandırıldığını belirten bilgilendirme mesajları atmaya başladı. Ayrıca kredi kartına nakit avansa yüzde 25 sınırı konulurken taksit sınırı da düşürüldü. 12 ve 9 olarak uygulanan en yüksek taksit sayısı 3’e indirildi.”
Artan faizlere rağmen nakit çekim rekor kırdı
MARS Kurucu Ortağı Emrah Kaya ise nakit avans çekim faizi yüzde 5’e yükselse de tüketimdeki hızı kesmediğini belirtti. Ancak bu durumun hem banka hem vatandaş için geri ödeme noktasında birtakım riskler barındırdığını söyleyen Kaya, vatandaşları kredi puanını etkileyebilecek bilinmeden yapılan hatalar konusunda uyardı.
İnsanların kredi notunu etkileyen ve kullanıcıların bihaber olduğu birçok faktörün olduğunu söyleyen Kaya, “Örneğin kişiler kredi kartı limitlerinin yüzde 90’ını kullandıkları anda bankacılık kredibiliteleri negatif etkileniyor. Yani diyelim ki 100 bin TL limitli bir kartınız var ve limiti 9 bin TL’ye düşmüş. O zaman sistem bu kişiyi paraya sıkışmış, ekonomik zorlukta diye görerek kredi puanını düşürüyor. Dolayısıyla kredi kartlarının limitinin son yüzde 10’una kadar düşmeyenler, minimumlarını gününde ödeyenler, sürekli kredi başvurusu yapmayanlar daha avantajlı olacak. Çünkü sürekli düşük ya da yüksek rakamlarda kredi başvurusu yapanların, onaylansa da onaylanmasa da kredi puanı düşüyor; bin TL, yüz bin TL ya da bir milyon TL fark etmiyor. Dolayısıyla çok zorunda kalmadıkça sık sık küçük rakamlarda kredi çekmemeleri, kredi kartı limitlerini dikkatli kullanmaları ve minimum ödeme tutarlarını ödemeye özen göstermeleri önem taşıyor” ifadelerini kullandı.
Ayrıca ekonomik durumu döndürmek için çoklu kredi kartı kullanımının da kafa karışıklığına yol açabileceğine dikkat çeken Kaya, MARS ile tüm kredi kartları ve hesapların tek ekranda yönetilebileceğini, böylelikle limit aşımı, geç ödeme gibi kredi notunu etkileyebilecek hatalara düşülmesinin önüne geçilmesi için çalışmaların devam ettiğini söylüyor.
