Kanaat önderleri, boykotun bir çözüm olmadığını ve sektördeki çalışanlara zarar vereceğini söylediler
GÜLCİHAN ALTINKAYA
Gıda sektöründeki fiyatların çok yüksek olması nedeniyle vatandaşlar boykot kampanyası başlattı. Sosyal medyada bir araya gelen çok sayıda kullanıcı, 20-21 Nisan’da kafe ve restoranlara gitmeme kararı aldı. Gıda fiyatlarının yüksek olmasının lokanta ve restoranlardaki fiyatları etkilediğini söyleyen sektör temsilcileri, boykotun bir çözüm olmadığını ve sektördeki çalışanlara zarar vereceğini söylediler. Sektör temsilcileri gıda enflasyonunun önüne geçilmeden lokantalardaki fiyatlarında düşmesinin mümkün olmadığını dile getirdiler.
“Vergilerimiz çok yüksek”
İzmir esnafında fahiş fiyat olmadığını söyleyen İzmir Lokantacılar ve Gazinocular Esnaf Odası Başkanı Doğan Kılıç, “Çünkü fiyat tariflerini biz veriyoruz. Maliyetlerimize çok fazla zam geliyor ama biz bunun çok ufak bir kısmını yansıtıyoruz. O da zaten bizi ayakta tutmuyor bile. Her ay işletmesini kapatan esnaf sayısı yeni açanlardan daha çok. Biz insanlığın var olduğu süre içerisinde doğumun ölümüne kadar biz bu sektörün içindeyiz. Esnaf olarak insanların sağlıklı beslenmesi için elimizle geleni yapıyoruz. Vergilerimiz çok yüksek. KDV işletmelere yüzde 1 giriyor yüzde 10 çıkıyor. Post cihazların insanlar nakit kullanmıyor artık kredi kartı kullanıldığı için her çektiğimiz kredi kartının yüzde 4 komisyon bedeli var” dedi.
Esnafı ve vatandaşı korumak için elinden geleni yaptıklarını belirten Kılıç, “Ülkenin enflasyonu nedeniyle ayakta durmakta zorlanıyoruz. Vatandaşımıza sıkıntı göstermek, yaşatmak istemiyoruz. Ama onunla yaptırım gücü bizde değil. Onun için bize yapılan bu haksızlıkta kesinlikle lokantacılar adına kabul etmiyoruz. Sektör olarak ülke ekonomisine istihdam anlamında en çok katkı sağlayanlardan biri esnaf kesimi. Yüksek maaş vermemize rağmen eleman bulamıyoruz” diye ekledi.
“Enflasyon düşmedikçe sorunlar devam edecek”
Pandemide restoran, kafe ve eğlence yerleri olarak zorlu bir süreç geçirdiklerini anlatan İzmir Ticaret Odası (İZTO) Restoran, Kafe ve Eğlence Yerleri Komite Başkanı Celaleddin Özlahlan, “Şimdi de fahiş fiyat uygulaması ile ilgili boykot nedeniyle sorun yaşıyoruz. İşletmelerde fiyatlarımız artık çok hızlı değişim gösterdiği için bu durum fiyatlara yansıyor. Enflasyonla mücadelenin faydalarını görmeye başladığımızda eminiz ki bizde işletmeler olarak bunun etkilerini göreceğiz” dedi.
Menüye fiyat koyma zorunluluğunun uygulanmaya başlandığına değinen Özlahlan, “Burada arz ve talep dengesini gözetmek mümkün. Bir işletmeye gittiğinizde ne kadar hesap ödeyeceğinizi zaten kendiniz görüyorsunuz. İnsanlar fiyat, kalite alanında birçok karşılaştırma yapıyor ve buna göre gidiyorlar. Yani bu boykotla değil piyasa içinde dengelenecek bir şey. Bugün bir restoran gitmeyip de bir markete gidip o restoranda yiyeceğiniz tüm alışverişi yapsanız arada çok büyük fark çıkmaz. Tabii bazı fahiş fiyat uygulamaları yapan yerler de var. Bunlar da tamamen arz talep dengesi içerisinde değerlendirilebilir. Elimizden geldiğince minimum fiyat vermeye çalışıyoruz. Çünkü zaten çok büyük fiyat olunca müşteri bir kere gelir ikincisine gelmez” ifadelerinde bulundu.
Enflasyon düşmedikçe sorunların sektörde devam edeceğini aktaran Özlahlan, “Sadece mal ve ürün tedarikinde değil aynı zamanda kira artışları, personel giderleri ve özellikle kalifiye eleman bulmakta yaşadığımız zorluklar son bir yılda oldukça arttı. Pandemide bizim birçok kalifiye, personelimiz bu sektörden çekilip başka birçok sektöre gitti. Ve şu an gerçekten kalifiye eleman bulmakta zorlanıyoruz. Bulduklarımızda da çok ciddi fiyatlar, ücretler ödüyoruz” dedi.
“Boykot, sektörde çalışanlara zarar verir”
İzmir Sanayici ve İş İnsanları Derneği (İZSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Cengiz ise esnafı ve tüccarı hedefe koyan boykota karşı olduklarını belirterek, “Fiyat artışlarının sebebi ekonomide yaşanan sıkıntılar yüzünden ortaya çıkan rekor orandaki enflasyon. Gıda fiyatlarındaki hızlı artış, çalışan ve girdi maliyetlerindeki aşırı yükselme bu sonucu getirdi. Boykot kararı fiyatların düşmesine çözüm olmaz, sadece bu sektörde çalışan binlerce kişiyle zarar verir” dedi.
Gıda fiyatlarının Türkiye’de son 3 yılda yüzde 300’ün üzerinde arttığını söyleyen Cengiz, “Bu artışları fırsat bilerek astronomik fiyat yükselten işletmelere gereken cezalar verilmeli. Ancak gıda fiyatlarındaki bu artışlar devam ederken, kafe, restoran ve lokantalar bu artışların tek sorumlusu olarak değerlendirilemez. Enflasyon artışı hız kesmeden devam ederken, bu işletmelerin tümüne ‘fahiş fiyat uyguluyorlar’ demek doğru değil. Bu sektörde binlerce kişi istihdam ediliyor. O nedenle işletmeleri boykot kararı doğru değil. Esnaf ve tüccarı hedefe koyan bu kampanyaya karşıyız. Fırsatçılara geçit vermeyelim ama tüm işletmeleri de zor duruma sokarak yeni sorunlar yaratmayalım” diye konuştu.
