Türkiye’nin su ürünleri alanında ilk akademik birimi olan Ege Üniversitesi (EÜ) Su Ürünleri Fakültesi, bilimsel potansiyelini sanayiye aktararak ekonomik değere dönüştürmeye devam ediyor. EÜ Su Ürünleri Fakültesi ile Ege Depa Su Ürünleri firması üniversite- sanayi iş birliği ile Türkiye su ürünleri yetiştiricilik sektörüne yeni bir tür kazandırma yolunda bir ilke daha imza attı.
Ege Üniversitesi’nin, üniversite-sanayi iş birliğini geliştirme stratejisi kapsamında, Su Ürünleri Fakültesi ve Ege Teknopark çatısı altında ticari faaliyetlerini sürdüren Ar-Ge odaklı Ege Depa Su Ürünleri firması arasında başlayan iş birliği ilk meyvesini verdi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yetiştiricilik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Tolga Tolon danışmanlığında yürütülen çalışmalarda Akdeniz ticari deniz hıyarı (deniz patlıcanı) (Holothuria tubulosa ve Holothuria poli) türlerinin yumurtadan ticari boya kadar ilk pilot ölçekli yetiştiriciliği fakültenin İzmir Urla’daki yerleşkesinde yer alan kuluçkahane ve büyütme tesislerinde gerçekleştirildi. Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Üniversite-sanayi iş birliklerimize her geçen gün yenisini eklemeye, akademik birikimimizi sektörle buluşturmaya devam ediyoruz” dedi.
“Ülkemiz ekonomisine katkı sağlamayı hedefliyoruz”
Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Uğur Sunlu, “Önemli bir ihraç değerine sahip olan denizhıyarının doğal stoklarının artan av baskısı altında azalmasına karşı ticari yetiştiricilik yoluyla hem doğal stokların korunması ve yeniden zenginleştirilmesi hem de ihracatı yapılan su ürünleri yetiştiricilik türlerine bir yenisinin daha kazandırılması motivasyonu ile başlayan çalışmalarımız, ticari boya kadar olan tüm yetiştiricilik protokolünün Türkiye’de ilk kez oluşturulması ile devam ediyor. Fakültemiz, ülkemizde, Akdeniz ticari deniz hıyarı türlerinin yetiştiriciliğine yönelik bilimsel öncü çalışmalarını 2007 yılından bu yana sürdürüyor. Su Ürünleri Fakültemizin bilgi birikiminin su ürünleri yetiştiriciliği sektörüne aktararak, ülkemiz ekonomisine katkı sağlamaya çalışıyoruz. Fakültemiz bünyesinde yürütülen çalışmalardan birisini de Doç. Dr. Mustafa Tolga Tolon hocacımız ve doktora öğrencilerinden oluşan bilim ekibi gerçekleştiriyor. İlk meyvelerini veren çalışmamız, Akdeniz’e kıyısı olan Avrupa ve Kuzey Afrika ülkeleri araştırma kurumları ve özel sektör tarafından da ilgi ve merakla takip ediliyor. Bu projemizin, Akdeniz’e kıyısı olan ülkeler ve yeni su ürünleri türleri üreten dünya ülkeleri arasında üniversitemizi ve ülkemizi en üst sıralara taşıyacağına inanıyorum” diye konuştu.
“Üretim sürecinin tüm aşamaları başarı ile tamamlandı”
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yetiştiricilik Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Mustafa Tolga Tolon ise “Akdeniz ticari deniz hıyarı türlerinin yumurtadan ticari boya kadar ilk pilot ölçekli yetiştiriciliğini Urla yerleşkemizde yer alan kuluçkahane ve büyütme tesislerinde gerçekleştirdik. Bu çalışmamız kapsamında, 2023 yazında, deniz hıyarı anaçlarından elde edilen yumurtalar yüksek yaşama oranı ve kayda değer bir büyüme hızı ile önce larva, metamorfoz ve erken yavru dönemini geçerek en büyüğü 8-10 cm boya ulaşan yaklaşık 5 bin deniz hıyarı formuna kavuştu. Bu aşama ile kapalı alanda üretim sürecinin tüm aşamaları başarı ile tamamlandı. En riskli süreç olan ticari yavru satış boyuna gelerek deniz büyütme alanlarına çıkmaya hazır hale gelen deniz hıyarları bundan sonraki süreçte tercihe göre doğal stokları zenginleştirme amaçlı olarak denizlere bırakılabilecek ya da sofralık boya kadar büyütülmeye devam edilerek ihraç ürünü olarak değerlendirilebilecek” dedi.
