Ticaret Bakanlığı tarafından Pazar Yerleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 19 Temmuz 2024 Tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, 3 Mayıs 2024 tarihinden önce kapalı pazar yerlerinde tesis edilen; sınırlı ayni haklar ve kiracılık hakları, bu hakların kullanımı belirlenen sürenin sonuna kadar geçerli olacak. Satış yeri tahsis edilecek pazarcılarda ve üreticilerde, başvuru tarihinden önceki bir yıl içinde belediyece hakkında kira sözleşmesinin feshi kararı verilmemiş olmak şartı da aranacak.
Lehine sınırlı ayni hak tesis edilen kişiler, satış yerlerini yapılacak sözleşmeler çerçevesinde sebze veya meyve ya da belediyece izin verilen diğer gıda veya ihtiyaç maddelerinin satışı ile iştigal etmek, ilgili meslek kuruluşuna kayıtlı olmak, vergi mükellefi olmak, başvuru tarihinden önceki bir yıl içinde belediyece hakkında tahsis iptal kararı verilmemiş olmak koşularını yerine getirmesi halinde şartları taşıyan üçüncü kişilere kiralayabileceği gibi kendisi de kullanabilecek.
Kira sözleşmeleri, mevzuata aykırı hükümler içeremeyecek ve bunların süresi sınırlı ayni hak tesisine esas olan süreyi geçemeyecek. Sözleşmelerde; tahsis ücretini belediyenin yazılı uyarısına rağmen ödemeyenlerin, sisteme bildirilmemiş malları satış yerinde bir takvim yılı içinde beş defa satanların, hukuken geçerli bir mazereti bulunmaksızın, satış yerini üst üste üç kez veya bir takvim yılında sekiz kez kullanmayanların, serbest rekabeti engellemek amacıyla kendi aralarında veya üreticilerle ticari anlaşmalar yapanların, uyumlu eylemde bulunanların veya hâkim durumlarını kötüye kullananların, piyasada darlık oluşturmak, fiyatların yükselmesine sebebiyet vermek veya fiyatların düşmesine engel olmak için malları belirli ellerde toplayanların, satıştan kaçınanların, stoklayanların, yok edenlerin, bu amaçla propaganda yapanların veya benzeri davranışlarda bulunanların, malları, gıda güvenilirliğine, kalite ve standardına, teknik ve hijyenik şartlara aykırı olarak satışa sunma, aynı kap veya ambalaj içine değişik kalitede ve/veya üzerinde yazılı olan miktardan az mal koyma, ölçü ve tartı aletlerini hileli bir şekilde kullanma ya da hileli olarak karışık veya standartlara aykırı mal satma eylemlerini bir takvim yılında üç kez gerçekleştirenlerin, bir takvim yılı içinde üretici alacağını, süresi içinde üç kez ödemeyenlerin, kendi ürettiği malların dışında veya belirlenen miktarın üzerinde bir takvim yılında üç kez satış yapan üreticilerin, tahsis edilen satış yerlerini hükümleri dışında devredenlerin veya herhangi bir şekilde kullandıranların, doğrudan veya dolaylı olarak aynı pazar yerinde ikiden fazla satış yeri tahsis edilenlerin ve 12’nci maddede aranılan şartları haiz olmadığı veya sonradan kaybettiği anlaşılanların hükümlere aykırı hareket edilmesi durumunda kira sözleşmesinin belediyenin talebi üzerine feshedileceğine yönelik hükme yer verilecek. Kira sözleşmeleri, ilgili belediye veya iştirakinin onayından sonra geçerli olacak.
Üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilen satış yerlerini kullananlar hakkında 12’nci ve 17’nci maddelerde belirtilen hükümler ile üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilen satış yerlerini bizzat kullanma haklarının sonlandırılmasında veya bu yerlerin kullanımına ilişkin kira sözleşmelerinin feshinde;
tahsis sahipleri, tahsisin iptaline ilişkin kararın kendilerine tebliğinden itibaren satış yerlerini yedi gün içinde tahliye edecek. Bu süre sonunda tahliye edilmeyen yerler, belediye zabıtası tarafından tahliye ettilecek, Tahsisi iptal edilenlere, iptale ilişkin belediye encümeni kararını takip eden bir yıl içinde ilgili belediye sınırı ve mücavir alanları içindeki pazar yerlerinde doğrudan veya dolaylı olarak yeniden tahsis yapılamayacak. Tahsisi sona eren ya da iptal edilenlerin tanıtım levhaları imha edilmek üzere ilgili belediyeye teslim edilecek. Pazar yerlerinde satış yeri tahsis edilen üreticilerin bu yerleri üretim sezonu veya mevsimsel şartlar nedeniyle kullanamaması durumunda, bu kişiler hakkında birinci fıkrada belirlenen hükümler uygulanmayacak.
Satış yeri tahsis edilecek pazarcılarda ve üreticilerde, başvuru tarihinden önceki bir yıl içinde belediyece hakkında kira sözleşmesinin feshi kararı verilmemiş olmak şartı da aranacak. Yayımı tarihinde yürürlüğe giren Yönetmelik hükümlerini Ticaret Bakanı yürütecek.
