Bir önceki yazıdan devam…
28 Temmuz Dünya Hepatit Gününde riskli gruplar test yaptırın!
Viral hepatitlerle ilgili farkındalığın artırılması amacıyla Hepatit B yüzey antijenini saptayan ve HBV aşısını da geliştirerek 1976’da Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü’nün sahibi olan Dr. Baruch Blumberg’in doğum günü “28 Temmuz Dünya Hepatit Günü”olarak tanımlanmıştır. Dünya Hepatit Günü’nde viral hepatitler konusunda toplumun eğitimine daha fazla yer verilmesi, ulusal taramaların artırılması ve toplumun bu taramalara katılmasının sağlanması amaçlanmaktadır. Bu nedenle, DSÖ her ne koşulda olursa olsun, viral hepatitlerin bekletilmeden saptanıp tedavi edilmesi gereken hastalıklar olduğunu vurgulamak amacıyla 2024 yılı Dünya Hepatit Günü sloganını “Harekete geçme zamanı” olarak belirledi. Bu tema altında ülkelerde tanı ve tedaviye erişimi genişletmek için işbirlikçi eylem ihtiyacı vurgulanmaktadır.
Hepatit B ile yaşayan 4 kişiden yalnızca 1’ine teşhis konulduğu ve yalnızca 5 kişiden 1’inin uygun antiviral tedavi aldığı; yine benzer şekilde hepatit C ile yaşayan her 2 kişiden yalnızca 1’ine teşhis konulduğu ve yalnızca 6 kişiden 1’inin iyileştiği belirtilmektedir. Ulaşılmayan nüfuslara ulaşmak ve hastalıkları ve ölümleri azaltmak için hepatit önleme ve tedavi hizmetlerini birinci basamak sağlık hizmetleri düzeyinde topluluklara yakınlaştırmak hayati önem taşımaktadır. Şimdi harekete geçerek hayat kurtarabilir, yeni infeksiyonlar önlenebilir, karaciğer kanseri vakaları azaltılabilir, bağlantılı olarak sağlık bakım masraflarını azaltabilir ve 2030 yılına kadar hepatiti ortadan kaldırma hedeflerine ulaşılabilir.
KLİMİK Derneği Viral Hepatit Çalışma Grubu olarak, 28 Temmuz Dünya Hepatit Günü’nde, sizlere güncellenen bu hedefleri anımsatmak ve viral hepatitlerin de önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu tekrar vurgulamak isteriz. Ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan “TÜRKİYE VİRAL HEPATİT ÖNLEME VE KONTROL PROGRAMI”gerçek yaşama aktarılabildiği ölçüde başarılı olacaktır. Bu konuda viral hepatit tanı ve tedavisi ile uğraşan tüm hekimlere çok önemli görevler düşmektedir.
Hastaları saptamak için riskli gruplarda hepatit taramaları yapılmalıdır.
Riskli gruplar;
Hepatit C için;
- HCV’nin taranmaya başlanmasından önce (1996) kan ve kan ürünleri almış ya da organ nakli yapılmış kişiler
- Halen ya da eskiden damar içi madde ve intranazal kokain bağımlısı olanlar
- HCV pozitif kanla temas eden sağlık çalışanları
- HIV ile yaşayan bireyler
- Karaciğer testlerinde açıklanamayan anormallikleri (ya da karaciğer hastalığı) olanlar
- HCV ile infekte anneden doğan çocuklar
- Uzun süredir hemodiyalize girenler
- HCV infekte kişilerin şu andaki cinsel partnerleri
Hepatit B için;
- HBsAg pozitif kişilerle aynı evde yaşayanlar ve cinsel partnerleri
- Yüksek veya orta düzey HBV prevalansı olan bölgede doğanlar
- Anne ve babası yüksek HBV endemisi olan bölgede doğmuş olan ve bebeklikte aşılanmamış kişiler
- HBsAg pozitif kişilerle aynı evde yaşayanlar ve cinsel partnerleri
- Damar içi ilaç kullananlar
- Birden fazla cinsel partneri olan veya cinsel yolla bulaşan bir hastalık öyküsü olanlar
- Cezaevinde kalan tutuklular
- ALT ve AST düzeyleri kronik olarak yüksek kişiler
- HCV ya da HIV ile infekte kişiler
- Hemodiyaliz hastaları
şeklinde özetlenebilir.
KLİMİK Derneği Viral Hepatit Çalışma Grubu, dört yüze yakın hekim üyesiyle kurulduğu 2011 yılından bu yana yeni olgu sayısının azaltılması, özellikle hepatit B ve C infeksiyonu olan hastaların tanı almasının sağlanması, bu hastaların tedaviye ulaşabilmesi konularında aktif çalışmalarını sürdürmektedir. KLİMİK Derneği çatısı altında çalışmalarını giderek artan bir ivme yürüten VHÇG olarak, her yıl olduğu gibi, 2024 Dünya Hepatit Günü’nde de bireysel çabanın önemini vurgulamak, hastaların bulunması ve toplumun farkındalığının artırılması konusunda iş birliği içinde çalışmanın gerekliliğini “Harekete geçme zamanı” diyerek yeniden anımsatmak isteriz.
Bana bulaşmaz demeden koruyucu hekimlik kurallarına uyalım. Uymayanları uyaralım. Viral hepatit olanları erken tanı ilkelerine sadık kalarak sağaltalım…
Maalesef siyasi sağlık otoritesi bırakın koruyucu hekimlik ilkelerini, tedavi hekimlik ilkelerini de yüzüne gözüne bulaştırmış durumdadır. İnsanlar çocuklarını bile doktora götürme olanağını bulamamaktadır. Kahrolmamak elde değil.
Sözlerimi meslek büyüğümüz şairimiz Ceyhun Atuf Kansu’dan bir dörtlükle bitirelim…
O çaresiz, o yalnız, o karanlık günde,
Siz neredeydiniz diyeceğim, neredeydiniz?
Ben perişan, utanmış…bu köyün üstünde,
Kahrolurken, siz beyciğim neredeydiniz?..
Sevgilerimle…
