2024 Haziran ayı itibariyle en yüksek kredi stoku 941,93 milyar TL ile toptan ticaret ve komisyonculuk sektöründe görüldü
Sıkı para politikası, yüksek faizler sektörlerin kredi büyümelerinin reel olarak azalmasına yol açtı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre seçilmiş sektörlerde krediler çoğunlukla reel olarak daralmaya işaret ederken takipteki kredi kartı borçları ise aksine reel olarak çift haneli yükselişlere imza attı. Nasıl Bir Ekonomi Gazetesi’nden Şebnem Turhan’ın haberine göre, Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele kapsamında sıkı para politikası, yükselen kredi faizleri reel sektörün krediye erişemedikleri serzenişleriyle karşı karşıya kalıyor. BDDK’nun yılın ilk yarısına ait Fintürk verileri de sektörlerde kredilerin reel olarak artış yaşayamadığını krediye erişimin sınırlı kaldığını ortaya koydu.
Yılın ikinci çeyreğinde ilk çeyreğe göre seçilmiş sektörler arasında en yüksek reel kredi artışı yüzde 37,47 ile finansal kuruluşlarda olurken, sektörlerin takipteki kredi kartı alacakları da aynı dönemde reel olarak yüzde 30,25 büyüdü. Yılsonuna göre ilk yarıda reel kredi artışı yine sınırlı kalırken takipteki kredi kartı reel olarak yüzde 51,02, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 66,85’lik artışa imza attı.
Gıda sektöründe %5,89 kredi artışı
Verilerden yaptığımız hesaba göre Haziran 2024 itibariyle en yüksek kredi stoku 941,93 milyar TL ile toptan ticaret ve komisyonculukta. Onu 852,16 milyar TL ile inşaat, 779,36 milyar TL ile enerji izliyor. Nominal olarak haziran sonunda yani ikinci çeyrek sonunda ilk çeyreğe göre gıda sektöründe kredi artışı yüzde 5,89 olurken iki çeyrek arasındaki yüzde 8,4’lük enflasyondan arındırıldığında gıdada krediler reel olarak yüzde 2,32 daraldı. Gıdada 2023 sonuna göre nominal kredi artışı yüzde 17,68 iken yüzde 24,73 ilk yarı enflasyonundan arındırıldığında karşımıza yüzde 18,41 daralma çıkıyor. Geçen yılın aynı dönemine göre yine nominal yüzde 32,89 artan gıdada krediler yüzde 71,6 yıllık enflasyondan arındırıldığında reel olarak yüzde 22,51 azaldı.
Metalde ilk yarıda reel artış yüzde 1,47 oldu
İnşaatta ise iki çeyrek arasında krediler reel olarak yüzde 3,95, ilk yarıda yüzde 10,13, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28,6 daraldı. Metal ve işlenmiş maden sektöründe krediler ilk çeyrekte reel yüzde 0,08 daralmaya işaret etti. İlk yarıda metal sektörü reel kredi artışını yüzde 1,47 gerçekleştirdi, geçen yıla göre ise reel olarak sektörde krediler yüzde 14,79 azaldı. Finansal kurumlarda ilginç bir durum var. Sektörün iki çeyrek arası kredi artışı yüzde 49 bu reel olarak yüzde 37,45’lik artış demek. İlk yarıda sektörde reel kredi artışı yüzde 19,15 olurken, geçen yıla göre ise yüzde 11,85 reel küçülme var. Tekstil ve tekstil ürünlerinde de iki çeyrek arası reel kredi artışı yüzde 0,18, ilk yarıda yüzde 3,69, yıllıkta ise bu sektörde yüzde 22,13 daraldı krediler.
En yüksek daralma turizmde
Turizm ikinci çeyrekte ilk çeyreğe göre yüzde 4,57, ilk yarıda yüzde 11,34, yıllıkta ise yüzde 24,76 reel kredi daralması yaşadı. Bu tüm seçilmiş sektörler arasında tüm tarihler arasında en fazla kredi daralması yaşayan sektörün turizm olduğunu ortaya koyuyor. Ziraat ve balıkçılıkta ikinci çeyrekte reel olarak yüzde 0,82, ilk yarıda yüzde 5,01, yıllık yüzde 12,51 reel daralma olurken, enerjide ikinci çeyrekte yüzde 4,42, ilk yarıda yüzde 11,81, yıllıkta yüzde 29,76 küçülme oldu. Denizcilik sektörü ikinci çeyrekte kredilerini reel olarak yüzde 1,65 artırabildi ama ilk yarıda yüzde 1,74, yıllıkta yüzde 23,79 daralmadan kaçınamadı. Sektörlerin kredi kartlarının takipteki alacaklarında çok hızlı bir artış yaşadı.
