2024 yılının Temmuz ayı rakamları TUİK tarafından açıklandı. Buna göre Temmuzda ihracat %13,8 artarak 19,780 milyar dolardan 22,510 milyar dolara, ithalat da %7,8 gerileyerek 32,311 milyardan 29,805 milyara indi. Temmuz ayı dış ticaret açığı aylık %41,8 azalarak 12,532 milyardan 7,295 milyar dolara geriledi.
2024’ün ilk yedi ayına göre ise ihracat %4,1 artarak 142,896 milyar dolardan 148,738 milyar dolara yükseldi. İthalat ise %8,3 oranında azalarak 216,753 milyar dolardan 198,676 milyar dolara geriledi. Bunun sonucu dış ticaret açığı da %32,4 oranında azalarak 2024’ün ilk yedi ayında 73,857 milyar dolar iken, 2024’ün ilk yedi ayında 49,938 milyar dolara geriledi ve ihracatın ithalatı karşılama oranı da %65,9’dan %74,9’a yükseldi. Dış ticaret açığı azalırken, dış ticaret hacminin de %3,4 azalarak 359,649 milyar dolardan 347,414 milyar dolara gerilediğini de göz önünde bulundurmak gerekiyor.
TUİK’in verilerinde yer alan bazı rakamlara göre 2024’ün gelişmelerinde ham petrol ithalatımız, 2021’den itibaren Ocak-Temmuz döneminde ton olarak şöyle gelişti:
| Yıllar | 2024 | 2023 | 2022 | 2021 |
|---|---|---|---|---|
| Miktar(ton) | 18.433.027 | 16.677.684 | 19.774.722 | 16.845.427 |
Geçen senenin aynı dönemine göre petrol ithalatımız Ocak-Temmuz döneminde miktar olarak %10,53 artmış durumda.
Ocak – Temmuz dönemi için fasıllara göre ithalata baktığımız zaman, ilk 10 sırayı alan kalemlerin toplamı 143,641 milyar dolara ulaşıyor. Bu da toplam 198,675 milyar dolarlık ithalatın içinde %72,30 oranına işaret ediyor.
| FASILLAR – İTHALAT | 000 $ | |
|---|---|---|
| 1 | Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve türevleri bitümenli maddeler, mineral mumlar | 38 028 364 |
| 2 | Kazanlar, Makinalar mekanik cihazlar parçaları | 23 231 417 |
| 3 | Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler | 18 332 946 |
| 4 | Elektrikli Makina ve Cihazlar | 15 492 859 |
| 5 | Demir ve Çelik | 13 669 627 |
| 6 | Kıymetli ve yarı kıymetli taşla | 12 792 590 |
| 7 | Plastikler ve mamulleri | 9 261 198 |
| 8 | Organik kimyasal ürünler | 5 603 867 |
| 9 | Optik, Fotoğraf, tıbbi alet ve cihazlar | 3 766 247 |
| 10 | Bakır ve bakırdan eşya | 3 462 595 |
| TOPLAM | 143.641.709 |
| FASILLAR – İHRACAT | 000 $ | |
|---|---|---|
| 1 | Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı | 18 178 123 |
| 2 | Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları | 14 580 419 |
| 3 | Mineral yakıtlar, yağlar | 10 368 636 |
| 4 | Elektrikli makina ve cihazlar, ses-görüntü | 9 140 336 |
| 5 | Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar | 7 206 651 |
| 6 | Plastikler ve mamulleri | 6 176 092 |
| 7 | Demir ve Çelik | 5 950 196 |
| 8 | Örme giyim eşyası | |
| 5 695 166 | ||
| 9 | Demir veya Çelikten eşya | 5 608 170 |
| 10 | Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı | 4 429 736 |
| TOPLAM | 87 333 525 |
Mineral yakıtlar ve yağlar her yıl olduğu gibi ilk sırada ve toplam ithalatın %19,14’ünü oluşturuyor. İhracatımızda ise ilk 10 sırayı alan fasılların toplam ihracatımız içindeki payının ortalaması %58,72 ile geçen yılın seviyesinde. Motorlu kara taşıtları ihracatımız 18,178 milyar dolar ile ilk sırada yer alıyor ve ihracatımızın %20,81’ini oluşturuyor. Demir ve çelik İhracatımız 5.950 milyar dolar ile 7. sırada. Örülmüş ve örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları ihracatımız ise toplam 10,124 milyar dolar seviyesinde. Motorlu taşıtlarda 154 milyon dolar aleyhte bir ticaret gözlenirken, demir çelik’te 5,719 milyar dolar fazla ithalat yapmış bulunuyoruz.
İthalatımız ve ihracatımızda ilk 10 sırayı alan ülkeler ise aşağıdaki tabloda yer alıyor:
| İTHALAT 000 $ | İHRACAT 000 $ | |||
|---|---|---|---|---|
| 1 | Rusya | 25 814 285 | Almanya | 11 951 849 |
| 2 | Çin | 25 435 482 | ABD | 9 222 826 |
| 3 | Almanya | 15 300 963 | Birleşik Kral. | 8 561 271 |
| 4 | İtalya | 11 082 617 | İtalya | 7 480 273 |
| 5 | Gizli Ülke | 10 097 326 | Irak | 7 283 695 |
| 6 | ABD | 9 535 271 | İspanya | 5 855 581 |
| 7 | Fransa | 7 612 789 | Fransa | 5 699 962 |
| 8 | İsviçre | 5 856 245 | Hollanda | 5 100 011 |
| 9 | İspanya | 5 513 838 | Rusya | 4 922 439 |
| 10 | Güney Kore | 5 492 962 | Romanya | 4 577 556 |
| TOPLAM | 121 741 780 | 70 655 462 |
Toplam ithalatımızın %61,28’ini ilk 10 ülke ile gerçekleştiriyoruz. İlk yedi ayda Rusya 25,814 milyar dolar ile ithalatımızda 1. sırayı koruyor ve ithalatımızın %12,99’unu Rusya’dan yapıyoruz. Çin’den ise ithalatımız 25,435 milyar dolar ile toplam ithalatımızın %12,80’ini oluşturuyor. Bu iki ülkeden ithalatımız toplam ithalatın %25,80’ini teşkil ediyor. Buna mukabil Rusya’ya ihracatımız 4,922 milyar dolar. Üçüncü sırada yer alan Almanya’dan ithalat 15,3 milyar dolar ile toplam ithalatın %7,70ini oluşturmakta.
İhracat yaptığımız ülkeler arasında Almanya 11,951 milyar dolar ile ilk sıradaki yerini koruyor. Toplam ihracatımızın %8,04’ünü Almanya’ya yapıyoruz. Onu 9,222 milyar dolar ile ABD takip ediyor ve toplam ihracatımızın %6,20’sini ABD’ye yapıyoruz. Toplam ihracatımızın %47,50’si olan 70,655 milyar doları ilk 10 ülkeye yapıyoruz. Birleşik Krallık 8,561 milyar dolar ile ihracatımızda 3. sırada yer alıyor ve toplam ihracatımızdaki payı da %5,76. Aylık ortalama dış ticaret açığının 7 milyar dolar seviyesinde seyretmesi, son iki yıldır yıllık toplam 100 milyar doların üzerinde olan açığın, şimdilik yıllık 70-80 milyar dolarlık bir seviyede kalabileceğine işaret ediyor.
Not: Rakamlar TUİK’in verileri esas alınarak değerlendirilmiştir.
