Halit Özdemir: Baharat üreticisi üretim sürecinde birçok maliyetle karşılaşıyor
MERT UYGUNER
Yemeklere lezzet, aroma, renk ve bazen de sağlık faydaları katmak amacıyla kullanılan baharat, genellikle kurutulmuş bitki kısımları şeklinde bulunurlar ve çoğunlukla pişirme sırasında kullanılırlar. Baharatlar, dünya çapında büyük bir ticaret hacmine sahip. 2024 yılının baharat sektörü için olumlu geçtiğini söyleyen Türkiye Aktarlar ve Baharatçılar Federasyonu Genel Başkanı Halit Özdemir, “Bu yıl baharat sektöründe hareketlilik vardı. Yıl sonuna doğru piyasalar biraz düşüş gösterdi. Baharatta, maliyet anlamında artışlar oldu ancak sektörü etkileyecek önemli sorunlar yaşanmadı. Genel olarak bütün tüketim ürünlerinde yaşanan fiyat artışı baharat sektörüne de yansıdı. Lakin genel olarak kullanılan sabit baharatlarda yüksek bir fiyat artışı olmadı” dedi.
Açık ve paketli baharatın fiyat farkı %40’a varıyor
Baharatın üreticiden sofraya ulaşana kadar fiyat artışı yaşadığını aktaran Özdemir, “Baharat üreticisi üretim sürecinde birçok maliyetle karşılaşıyor. Bunlar: paketleme, işçilik, lojistik maliyetleri oluyor. Her yeni maliyet kalemi ürünün üzerindeki fiyatı arttırıyor. Ürün, markete ulaştığında, marketçi de bu ürüne belli bir kâr marjı koyarak satıyor. Dolayısıyla vatandaşların aktardan aldığı açık mamul ile paket mamulün arasında yüzde kırklara varan bir fiyat farkı oluşuyor” diye konuştu.
“Baharatın internetten alımını önermiyoruz”
En yüksek taklit ve tağşiş sorununun yaşandığı sektör olan baharat sektöründe vatandaşların ürün alırken dikkatli olmasını vurgulayan Özdemir, “Sektör olarak üründe taklit ve tağşiş ile çok karşılaşıyoruz. Çoğu esnaf arkadaşımızda bu durumu o ürünü kullanana kadar anlayamıyor. Özellikle internet satışlarında da bunlarla karşılaşıyoruz. Çoğu ürünün görseli ve gönderilen ürün farklı oluyor. Özellikle baharat, kış çayları gibi ürünlerin internetten alımını biz hiçbir zaman önermiyoruz. Vatandaşlar ürün alırken o ürünü canlı görmeli. Güvendikleri, bildikleri esnaflardan alışveriş yapmalarını tavsiye ediyoruz” şeklinde konuştu.
En pahalı baharat: Safran
Baharatın tercih durumunun dönemsel olarak değişiklik gösterdiğini aktaran Özdemir, kış mevsiminde aktarların en çok sattıkları ürünlerin zencefil ve zerdeçal olduğunu söyledi. Evlerde toz biber, pul biber, kimyon, kekik, nane, zencefil, zerdeçal gibi ürünlerin en çok tüketilen baharatlar olduğunu dile getiren Özdemir, “Tabi ki bu ürünlerin yanı sıra, sürekli bir aktarda bulunan yaklaşık bin -bin 500 çeşit ürün var. Bu ürünler arasındaki en pahalı baharat ise safran; 40-45 bin TL bandında satılıyor. Safrana talep ise son 2 senede arttı. Safranın fiyatı yüksek olduğu için aktarlar, dükkanlarında yüksek ölçüde safran bulundurmaz. Ama aktara uğrayan 20 kişiden biri safran sormaya başladı. Talepte bir artış olduğu görülüyor” ifadelerine yer verdi.
