Mehmet Torun, otomobil satışlarında ithal araç oranının, yerli araç oranından fazla olmasına dikkat çekti
GÜLCİHAN ALTINKAYA
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin verilerine göre, 2025 yılı şubat ayında otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre, yüzde 7,6 azalarak 76 bin 21 adet olurken, hafif ticari araç pazarı yüzde 38 azalarak 14 bin 709 adet oldu. 2025 yılı şubat ayı otomobil ve hafif ticari araç pazarı ise 2024 yılı şubat ayına göre yüzde 14,4 azalarak 90 bin 730 adet olarak geçekleşti.
Otomobil satışlarındaki düşüşü TİCARET Gazetesi’ne değerlendiren Ege Otomotiv Derneği (EGOD) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Torun, otomobilin dünyada bir gider kalemiyken Türkiye’de tam tersi bir yatırım aracı haline geldiğini ancak son dönemde bu durumun değiştiğini vurguladı. Torun, “İçinde bulunduğumuz ekonomik durum içinde insanlar ticari anlamda önünü görmek istiyor. Uzmanlar tarafından yılın 6. ayına kadar dikkatli ve temkin olun uyarıları çok yapıldı. Bu uyarılar da insanlarda psikolojik olarak bir 6’ncı ayı bekleme durumu yarattı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, adım adım da olsa faizi düşürüyor ve politika faizler aşağıya gidiyor. Ancak her ne kadar politika faizi düşse bile araç alımları için uygulanan belli bir kredi sınırı var. 2,5 milyon TL’lik bir aracı 400 bin TL kredi ile alabilmeniz için yine de cebinizde para olması lazım. İnsanlara parayı şu an için mevduat faizinde değerlendirmek çok daha mantıklı geliyor” diye konuştu.
Otomobil satışlarında düşüş
Türkiye’nin yurtiçi pazarda otomobil ve hafif ticari araç satışında iki yıldır üst üste rekor kırdığını ifade eden Torun, “Geçen yıl yurtiçi pazarda en yüksek satış gerçekleştirdi. Yıllarca satışlarda bir milyon adeti geçmek niyetindeyken 1 milyon 300 bin seviyelerine kadar çıktık. Türkiye’nin hem otomobil ihracatı hem de üretimi konusunda dünyadaki konumu da oldukça iyi ve bunu koruyor. Aynı zamanda yurtiçi piyasada da adet bazında baktığınız zaman rekor kırıyoruz. Ancak bu durum yılbaşından bu yana biraz değişti. 2024 yılında ocak ve şubat aylarında toplamda 185 bin adet otomobil satılmışken 2025’in ocak ve şubatında bu sayı 159 bin 384 adet oldu. Dikkat çeken diğer bir konu ise total satışlar içerisindeki ithal araç oranının yerli araç oranından çok fazla olması. Hem adette düşüş varken ithal araçlara yönelme çok daha fazla. İşin ilginç yanı ikinci elde de satışlar düşük. Genelde sıfır araçta satış düştüğünde ikinci elde artar. Ama ikinci elde neredeyse hiç kimse fiyat kırmamasına rağmen araç satamıyor” dedi.
“Rekabet gücümüz azalıyor”
İhracatın rakam olarak yükseldiğini fakat adet bazına bakıldığında ciddi bir daralma yaşandığını ifade eden Torun, “Döviz kurları uzun zamandır aynı aralıklarda seyrediyor. Öte yandan enflasyon, işçi ve girdi maliyetleri yükseliyor. Tüm bunlar ihracatçıyı ve imalatçıyı inanılmaz dereceden zorluyor. Pasta gittikçe bölünüyor ve rekabet gücümüz azalıyor. O gücü elde edebilmek çok önemli. Ayakta durmak özellikle yurt dışında rekabet gücünü kaybetmemek için geçen sene birçok imalatçı ve ihracatçı sermayeden yedi. Bu sene ise dayanabilecekleri son sene olduklarını zaten ifade ettiler. Yeni bir müşteri yeni bir pazar yaratmanın maliyeti çok daha fazla olduğu için bir süre daha kemer sıkmaya devam edilecek. Çevre ülkelerdeki işçi maliyetlerinin düşüklüğünden kaynaklı üretim olarak o ülkelere kaymalar başladı. Türkiye’de otomotiv sektöründe henüz ciddi bir yan sanayici üretici yurt dışına gitmedi ancak bunların da değerlendirilmeye ve araştırılmaya başlanıyor” diye konuştu.
“BYD’nin imalata başlayacak olması sevindirici”
Piyasaya para ve kredi gelişiyle sektörün hareketleneceği öngörüsünde bulunan Torun, “Her şeyden önce yakın zamanda BYD’nin imalata başlayacak olması bir yandan da oldukça sevindirici. Çünkü bu yüzyılın otomotivine damga vuracak isimlerden birisi BYD olacak. BYD’nin dünyada Çin’den ayrı olarak yurt dışında otomobil üretimi için ilk adım attığı yer Türkiye. Bu da sevindirici bir şey. Bu yılın sonunda üretime geçtiği zaman bunun da bir başlangıç olmasını, yeni yüzyılın markalarının üretildiği ve global bir alanda ciddi bir söz sahibi haline gelen bir Türk otomotiv endüstrisine sahip olacağımızı umuyorum” dedi.
Elektrikli araçların pazar payı %11
Elektrikli araçların pazar payının genişlediğine değinen Torun, “Elektrikli araçlar şu anda Türkiye’de yüzde 11 civarında pazar payı elde etmiş durumda. Ancak insanlar yüzde 100 elektrikli araçlardansa daha çok hibrit ya da plug-in seçeneklerine yönelmeye başladılar. Yani hem benzinle hem elektrikle çalışan araçlara veya alternatif şeylere daha çok ilgi duyuyorlar. Ben de gelecekte yüzde 100 elektrikli araçlardansa hibrit ve plug-in seçeneklerine ilginin daha çok artacağını düşünüyorum” dedi.
