Ege İhracatçı Birlikleri (EİB), Türkiye’de gıda sektöründe başarılı 42 firmanın katılımıyla Foodex Fuarı’na 25. kez Türkiye Milli Katılım Organizasyonu’nu gerçekleştirdi. Fuar, Japonya’nın 70 milyar dolarlık gıda ithalatından Türkiye’nin daha fazla pay alması için 42 Türk firmasının 150 Japon ithalatçı firmayla 500’ün üzerinde ikili görüşme yapmasına olanak sağladı.
Hedef 1 milyar dolar gıda ihracatı
Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Bedri Girit, Türkiye’nin Japonya’ya gıda ürünlerinde ihracatında ortalama ihraç fiyatının 2,6 dolara ulaştığını söyleyerek, “Günümüzde Japonya ekonomisi yüksek enflasyon ve dolar karşısında değeri düşen yenden dolayı kan kaybediyor gözükse de orta ve uzun vadede bizim için önemli bir ihraç pazarı konumunu sürdürecek. ABD’de başarıyla uyguladığımız Turkish Tastes projemizden edindiğimiz tecrübeyle Japonya’da başarılı bir TURQUALITY Projesini, Ticaret Bakanlığımızın desteği ve Otsuma Kadın Üniversitesi partnerliğinde başarıyla uygulayıp Japonya’ya gıda ihracatımızı 1 milyar dolara taşımak istiyoruz” diye konuştu.
Türkiye ile Japonya arasında devam eden Serbest Ticaret Anlaşması görüşmelerinin bir an önce sonuçlanmasını beklediklerini söyleyen Girit, “Avrupa Birliği ülkeleri Japonya’ya sıfır gümrük vergisiyle gıda ürünleri ihraç ederken, bizim gümrük vergisi ödeyerek ihracat yapması rekabetçiliğimizi olumsuz etkiliyor” dedi.
Son 10 yılda gıda ihracatı yüzde 155 arttı
Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Muhammet Öztürk, Türk gıda ürünlerinin marka değerini artırmak için Ticaret Bakanlığı’nın desteğiyle 2015-20 yılları arasında Japonya ve Güney Kore’yi kapsayan bir TURQUALITY Projesi yürüttüklerini söyledi. İlk TURQUALITY Projesinin başladığı 2015 yılında Japonya’ya 145 milyon dolar olan gıda ihracatlarının 2020 yılında 211 milyon dolara çıktığını ifade eden Öztürk, sonraki yıllarda ihracatlarının TURQUALITY Projesi’nin itici gücüyle 370 milyon dolara ulaştığını aktardı. Öztürk ayrıca 10 yılda Türkiye’nin Japonya’ya gıda ihracatının yüzde 155 arttığını ifade etti.
Türkiye’den Japonya’ya gıda ürünleri ihracatında EİB’nin lider konumda olduğunu vurgulayan Öztürk, “En verimli görüşmeyi Otsuma Kadın Üniversitesiyle gerçekleştirdik. Hububat bakliyat yağlı tohumlar sektörünün makarna ağırlıklı olmak üzere Japonya’ya 2024 yılında ihracatını yüzde 12’lik artışla 106 milyon dolara çıkardı. Japonya’ya gıda ihracatımızın yüzde 29’unu sektörümüz yapıyor. Makarna ihracatımız 73 milyon dolar olurken, çikolatalı ürünler 12,4 milyon dolar, bitkisel yağlar 4,5 milyon dolar oldu. Otsuma Kadın Üniversitesi müfredatına Türk mutfağı girdiğinde Japon damak tadına göre Türk gıda ürünleriyle menü hazırlayacak şefler yetişecek. Gıda sektörlerimizin Japonya’ya ihracatı ABD’de olduğu gibi katlanarak artacak” diye konuştu.
Türk zeytinyağı fiyat avantajını kaybetti
Japonya’nın 2024 yılında zeytinyağı ithalatlarının yüzde 60 düştüğüne vurgu yapan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Uygun, “Türkiye açısından olumsuz durum, Japonya gibi fiyat baskısını en az yaşadığımız pazarda bile artan maliyetlerimiz nedeniyle maalesef rakip ülkeler İspanya ve Tunus’la rekabet edemiyoruz. İhracatlarımız kan kaybetmeye, ihracatçımız ve üreticiler de güç kaybetmeye devam edecekler gibi gözüküyor. Türk zeytinyağı ve diğer tarım/gıda ürünü ihracatçıları kendi sektörlerindeki rakip ülkeler karşısında fiyat avantajını kaybetmiş durumda” ifadelerini kullandı.
Japonya pazarındaki daralmanın uzun soluklu olmayacağına inandıklarını aktaran Uygun, “Bu sebeple Foodex Fuarı’na 12 zeytin ve zeytinyağı firması katılarak Türk zeytin ve zeytinyağımızı tanıttık. Japon Sommelier ile zeytinyağı semineri organize ettik. 2024/25 sezonunda 475 bin ton zeytinyağı rekoltesiyle dünya ikincisi konuma geldik. Bu rekoltemizi katma değerli bir şekilde pazarlayabileceğimiz öncelikli pazarlardan birisi Japonya olacak. Japonya’ya yönelik gerçekleştirilecek TURQUALITY Projesi de Türk gıda ürünlerinin Japon pazarında bilinirliğine büyük katkı sağlayacak” dedi.
Japonya’ya gıda ihracatı yüzde 53 düştü
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Yönetim Kurulu Üyesi Birol Celep, Türkiye’de uygulanan ekonomik program sonrasında doların Türk lirası karşısında çok değer kaybetmesi nedeniyle Türk ürünlerinin Japonlar için çok pahalı hale geldiğini Foodex Japan Fuarı’nda sert bir şekilde hissettiklerini dile getirdi.
2025 yılının ilk iki ayında Türkiye’nin Japonya’ya gıda ürünleri ihracatının yüzde 53’lük düşüş yaşadığı bilgisini veren Celep, “Japonya’ya gıda ürünleri ihracatımız 2024 yılının ilk iki ayında 98 milyon dolar iken, 2025 yılının ocak-şubat döneminde 46 milyon dolara indi. Türkiye günümüzde uygulanan ekonomik program nedeniyle çok çok pahalı bir ülke. 2025 yılında Japonya’ya ihracatta kan kaybı yaşayacağımızın sinyallerini ilk iki ayda gördük. Türkiye’nin ekonomi politikası böyle devam ettiği takdirde 2025 yılında Japonya’ya ihracatımız eksi yazacak. Bu süreçte bizim ana temamız Türk mutfağını tanıtmak olmalı. Yeni TURQUALITY Projesi çok kıymetli. İtalyan, İspanyol ürünlerinin bilinirliği yanına Türk gıda ürünlerinin bilinirliğini hayata geçirmemiz lazım. Japonya pazarında başarılı olmak için yılda bir kez ziyaret yetmez. Fuarlar, Ticaret Heyetleri, Alım Heyetlerine ağırlık vermemiz lazım” diye konuştu.
