Her yıl Dünya Sağlık Örgütü Anayasası’nın yürürlüğe girdiği 7 Nisan’da Dünya Sağlık Günü kutlanıyor. Tüm Eczacı İşverenler sendikası Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, 7 Nisan Dünya sağlık günü sebebiyle açıklamalarda bulunarak İlaç Fiyat Kararnamesi (İFK) düzenlemesinin sürekli ertelenmesi, halkın ilaca erişimini sağlayan 30 bin eczaneyi doğrudan tehdit ediyor” dedi. Ecz. Nurten Saydan, sağlığın bireylerin fiziksel, zihinsel, duygusal ve toplumsal açıdan çevresiyle uyumlu bir şekilde işlev gösterebilmesine imkân verdiğini belirterek, “Biz eczacılar da birer bireyiz. Fiziksel ve zihinsel sağlığımızı korumak için eczanelerimizdeki ekonomik darboğazdan çıkmaya çalışıyoruz. Eczanelerimizi yaşatmak için gerekli yerlere başvurularda bulunarak beklentilerimizi ilettik ancak, halen olumlu bir geri dönüş alamadık. Yıllardır sabırla beklediğimiz İFK, düzenlemesinin sürekli ertelenmesi, halkın ilaca erişimini sağlayan 30 bin eczaneyi doğrudan tehdit ediyor” diye konuştu
“Kademeli ilaç fiyat baremleri asgari olarak güncellenmeli”
Saydan, 14 Mart 2023 yılından bu yana olan baremlerin; birinci kademe 328 TL, ikinci kademe 328-657 TL, üçüncü kademe 657 TL ve üstü olduğunu açıklayarak, “Eczane ekonomilerinin daha fazla zarar görmemesi ve ilaca kesintisiz erişiminin sürdürülebilmesi için kademeli ilaç fiyat baremlerinin asgari olarak aşağıdaki şekilde güncellenmesi büyük bir zorunluluk; Birinci kademe 745 TL, ikinci kademe 745 ile bin 491 TL, üçüncü kademe bin 491 TL ve üzeri. Yıllardır sabırla beklediğimiz düzenlemenin sürekli ertelenmesi, halkın ilaca erişimini sağlayan 30 bin eczaneyi doğrudan tehdit etmekte” dedi.
“Kur farkı ilaç bulunabilirliğini tehdit ediyor”
Saydan, tüm dünyada yaşanan ekonomik dalgalanmaların Türkiye’de reel kur ile ilaç fiyatlandırmasında kullanılan dönemsel Euro kuru arasındaki farkın her geçen gün artmasının ilacın bulunabilirliğini ciddi seviyede tehdit ettiği ifade etti. Saydan, “Özellikle ithal edilen ilaçların güncel kura göre temininde yaşanan zorluklar, önlem alınamazsa önümüzdeki dönemde de maalesef artarak devam edecek. Görüldüğü üzere, ilaç fiyatlandırmasında kullanılan 21,67 TL’lik Euro kuru, güncel 40 TL seviyesindeki reel kur karşısında işlevini yitirmiş” diye anlattı.
“Yeni ilaçlara erişim oranımız yüzde 4 seviyesinde”
Söz konusu metinde eczacılar için ilaçların bulunabilir ve ulaşılabilir olmasının hayati önem taşıdığına değinen Saydan, “Mevcut durumda ülkemizde ruhsatlı ilaçlara dahi erişimde ciddi sorunlar yaşanırken, yenilikçi tedavilere ve yeni ilaçlara erişim oranımız çok daha vahim bir tablo sergiliyor. Avrupa Birliği ülkelerinde bu oran ortalama yüzde 72 iken, Türkiye’de yeni ilaçlara erişim oranımız yalnızca yüzde 4 seviyesinde. Oysa 2018 yılında bu oran ülkemizde yüzde 20 idi. Bu dramatik düşüş, sistemin sürdürülebilirliğini kaybettiğinin açık bir göstergesi. Biz eczacılara göre, ilaç fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan ‘Dönemsel Avro Değeri (DAD)’ artık geçerliliğini tamamen yitirmiş” diye ifade etti.
“Eczaneler ülkemizin milli servetidir”
İki yılı aşkın süredir güncellenmeyen kademeli ilaç fiyat baremleri nedeniyle birçok eczanenin ekonomik olarak darboğazda olduğunu belirten Saydan, “Ne yazık ki son yapılan güncelleme mesleğimizin yaşadığı ekonomik sorunları çözmekten çok uzak. Eczanelerimizin işletme giderleri her geçen gün artıyor, gelirlerimiz ise bu artışı karşılayamaz durumda. Enflasyon karşısında hızla eriyen eczane ekonomileri, sürdürülebilir olma sınırına dayandı. Unutulmamalıdır ki eczanelerimiz, yalnızca biz eczacılara ait işletmeler değil; halk sağlığının teminatı olan, vatandaşın en kolay ulaşabildiği, ülkemizin dört bir yanına yayılan stratejik sağlık birimleridir. Aynı zamanda ülkemizin milli serveti. Bu nedenle ilaç fiyat baremleri, reel ekonomik koşullar dikkate alınarak ivedilikle ve kalıcı biçimde yeniden güncellenmeli” diye konuştu.