EGOD Yönetim Kurulu Başkanı Torun Trump’ın açıkladığı gümrük vergilerinin Türkiye’ye fırsat yaratabileceğini belirtti
ESLEM TÜRKOĞLU
ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’da açıkladığı gümrük vergileri, küresel ticarette deprem etkisi yarattı. Trump’ın getirdiği vergilerin etkisi belirli sektörleri derinden sarsarken, sektör devlerinin de yatırım hedeflerinde değişim yaşanmaya başladı. Trump’ın açıkladığı vergileri TİCARET Gazetesi’ne değerlendiren Ege Otomotiv Derneği (EGOD) Yönetim Kurulu Başkanı Enver Mehmet Torun, yeni ithalat tarifelerinin Türkiye için bir fırsat yaratabileceğini söyledi. Torun, “Çin Türkiye’de BYD ile yatırım yapmıştı. Çin, bu tür yatırımları Türkiye’ye yönlendirerek, hızlandırabilir” dedi.
Trump’ın ABD’nin çıkarlarını korumak için getirdiği vergiler kapsamında yer alan, ABD’de üretilmeyen otomobillere yüzde 25 ek gümrük vergisi, otomobil devlerinin gelecek hedeflerini yeniden gözden geçirmeye sevk etti. Japonya ve diğer ülkelerden ithal edilen otomobillere yüzde 25 oranında gümrük vergisi uygulanacağının açıklanmasının ardından, ABD’ye otomobil ihracatında önemli bir konumda bulunan Asyalı otomobil üreticilerinin hisselerinde düşüş meydana geldi.
Vergiler, üreticileri olumsuz etkileyecek
Trump’ın otomobile getirdiği gümrük vergilerine dair değerlendirmede bulunan Fitch, ABD’nin ithal otomobiller ve belirli otomobil parçalarına yönelik vergilerinin küresel otomobil üreticileri üzerinde olumsuz ve eşit olmayan kredi etkileri olduğunu açıkladı.
Fitch’ten yapılan açıklamada, ABD’nin hafif araç pazarının hacim olarak yaklaşık yarısının ithalatla karşılandığı ifade edildi. ABD’nin araç ithalatında Meksika’nın en büyük yabancı tedarikçi olduğu vurgulanırken; Güney Kore, Japonya, Kanada ve Almanya’nın da ABD’ye ihracat yaptığı kaydedildi.
ABD merkezli üreticiler fayda sağlayabilir
Açıklamada ayrıca, otomobil üreticilerinin genel olarak fiyatlarını artıracağının öngörüldüğü ancak tarifelerin her marka ve model için farklı etkilere neden olacağı değerlendirmesine yer verildi. Getirilen vergilerin, tüketicilerin talebini ithal araçlardan ABD yapımı araçlara kaydırabileceğine dikkat çekilirken, bu durumun Ford gibi üreticilere fayda sağlayabileceği kaydedildi.
Trump’ın getirdiği vergilerin ardından ilk adım otomobil devi Nissan’dan geldi. Japonya merkezli otomotiv şirketi Nissan, gümrük vergilerinin ardından amiral gemisi Rogue üretimi için ABD’de yatırım kararı aldı. Alınan bu kararın ardından diğer otomobil firmalarının da yatırımlarını ABD’ye taşıyıp/taşımayacağı şu anda belirsizliğini koruyor.
Japonya için önemli bir sektör olan otomobilde yaşanacak olan gelişmelerin ülke ekonomisini olumsuz etkilemesi bekleniyor. ABD’nin kendi otomobil pazarını korumak için aldığı bu kararın nasıl bir etkisi olacağı merakla beklenirken, Tesla’nın satışlarında bu sene düşüş beklentisi ve Çinli elektrikli araç şirketlerinin satış artışları otomobil pazarındaki hareketin devam edeceğini gösteriyor.
“ABD benzer bir karar almıştı”
Trump’ın açıkladığı vergileri değerlendiren Enver Mehmet Torun, 1930 yılında da ABD’nin benzer bir karar aldığını dile getirerek, bunun arkasından II. Dünya Savaşı’nın geldiğini hatırlattı. Torun, Trump’ın aldığı vergi kararlarının dünya savaşı gibi bir şeyle sonuçlanmamasını umduğunu da söyledi.
Trump’ın vergi kararının birçok dengeyi değiştireceğini kaydeden Torun, “Türkiye’ye getirilen yüzde 10 vergi ile ülke olarak vergiler arasında düşük dilimdeyiz. Kendi ülkemiz açısından baktığımız zaman, bu bir avantaj gibi görünüyor. Bu durum kısa ve orta vadede bir avantaj olarak geri dönecektir. Bütün olarak değerlendirdiğiniz zaman bir dezavantaja da dönebilir” diye konuştu.
“Singapur, Vietnam fazla etkilenebilir”
Gümrük vergilerinin hemen Türkiye’ye etki etmeyeceğini söyleyen Torun, dünya pazarındaki büyük oyuncuların, özellikle de ihracatı iç pazarından daha büyük olan Singapur, Vietnam gibi ülkelerin fazla etkileneceğini belirtti.
Amerika’nın yeni ithalat tarifelerinin Türkiye için bir fırsat yaratabileceğini vurgulayan Torun, “Çin Türkiye’ye BYD ile yatırım yapmıştı. Çin, bu tür yatırımları Türkiye’ye yönlendirerek hızlandırabilir. Çünkü Türkiye’nin gümrük birliğinden kaynaklı olarak ve Amerika’ya Türkiye’den gidecek olan ürünlerdeki düşük vergi sebebiyle, yatırımları buraya kaydırmayı planlayabilirler” diye konuştu.
Globaldeki etkileşimin Türkiye’yi olumsuz olarak etkileyeceğini de kaydeden Torun, “Türkiye-Amerika ilişkilerinin güçlülüğü ve Türkiye’nin yatırım beklentisi varken, Türkiye bunu bir fırsata çevirebilir. Umarım siyasiler bu fırsatı görür ve bunu değerlendirir” dedi.
“Volkswagen ciddi önlemler aldı”
Avrupa’daki üreticilerin Çin’le rekabette rol almaya başladıklarını da aktaran Torun, özellikle Volkswagen grubunun Çin pazarında hakimken çok ciddi bir pazar kaybettiklerini ifade etti. Volkswagen’ın da bu konuda ciddi önlemler aldığını belirten Torun, Volkswagen’ın gerek işçi çıkardığını, gerek yeni stratejiler geliştirdiğini dile getirdi.
Torun, Avrupa araçlarının Türkiye’de yeni bir yatırım yapacağını düşünmediğini söyleyerek, “Dünya öyle bir yere gidiyor ki, yapay zekanın da hızla ilerlemesiyle artık dev şirketler bile birleşiyor. Çok yakın zamanda Nissan ve Honda birleşme kararı aldı. Ben de yakında birçok markanın birleşmesi gerekeceğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
