Tuik tarafından açıklanan Nİsan 2025 rakamlarına göre, gerek TÜFE’de gerekse de ÜFE’de gerileme devam ediyor. Nisan’da TÜFE %3, ÜFE ise %2,76 arttı. 2023 yılından itibaren Nisan aylarında TÜFE sırasıyla %2,39 ve %3,18 artmış idi. ÜFE ise aynı aylar için %0,81 ve % 3,60 artış göstermişti.
Açıklanan rakamlara göre TÜFE yıllık bazda Nisan’da da gerilemesini devam ettirdi ve %38,10’dan %37,86’ya geriledi. Oniki aylık ortalamalara göre ise değişim oranı %48,73 oldu. On iki aylık ortalamalara göre Aralık sonunda TÜFE %58,51 idi. Bu rakam önemli zira genelde kira artışları için tavan bu orana göre belirleniyor. Dolayısıyla Mart sonu için tavan %48,73 olarak belirlenmiş oldu. Yılbaşından beri gerçekleşen fiyat artışı ise %13,36 oldu.
Benzer bir gerileme ÜFE’de de yaşandı. ÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre değişimde Ocak’da %27,20 iken Şubat 2025’de %25,2’e, Mart 2025’de de %23,50’ye Nisan’da da %22,50’ye geriledi. Oniki aylık ortalamalara göre ise TÜFE’de olduğu gibi ÜFE’de de gerileme oldu ve oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı Ocak’da %39,50 iken, Nisan ayında %32,65’e geriledi. İlk dört aydaki artış ise %10,19.
Alttaki tabloda 2023 yılından itibaren aylık artışlar ve onun yanında da bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranları yer alıyor. Bu tabloyu her ay enflasyon verileri açıklandıkça güncelleyip sizlerle paylaşmaya devam edeceğim. Veriler ve değerlendirmenin TUİK rakamlarında göre yapıldığını da hatırlatmak isterim.
TÜKETİCİ ENFLASYONU TABLOSU
Aylar | 2023 Aylık Artış | 2023 Bir önceki yıla göre artış | 2024 Aylık Artış | 2024 Bir önceki yıla göre artış | 2025 Aylık Artış | 2025 Bir önceki yıla göre artış |
---|---|---|---|---|---|---|
Ocak | 6,65 | 57,68 | 6,70 | 64,86 | 5,03 | 42,12 |
Şubat | 3,15 | 55,18 | 4,53 | 67,07 | 2,27 | 39,05 |
Mart | 2,29 | 50,51 | 3,16 | 68,50 | 2,46 | 38,10 |
Nisan | 2,39 | 43,68 | 3,18 | 69,80 | 3,00 | 37,86 |
Mayıs | 0,04 | 39,59 | 3,37 | 75,45 | ||
Haziran | 3,92 | 38,21 | 1,64 | 71,60 | ||
Temmuz | 9,49 | 47,83 | 3,23 | 61,78 | ||
Ağustos | 9,09 | 58,94 | 2,47 | 51,97 | ||
Eylül | 4,75 | 61,53 | 2,97 | 49,38 | ||
Ekim | 3,43 | 61,36 | 2,88 | 48,58 | ||
Kasım | 3,28 | 61,98 | 2,24 | 47,09 | ||
Aralık | 2,93 | 64,77 | 1,03 | 44,38 |
Yüzde 37,86 oranı 2022 yılı başından beri en düşük yıllık enflasyon oranı. 2024 Nisan ayında aylık enflasyon %3,18 olarak gerçekleşmişti. 17 ekonomistin katıldığı enflasyon beklentisi anketinde ortalama Nisan ayı artışı bu yıl için %3,24 olarak çıkmıştı. Bunun sonucu da yıllık enflasyonun da yükseleceği beklentisi vardı. Ancak TUİK’in açıkladığı rakam sonucu Nisan’da da enflasyon geriled. Mart ayı sonunda yaşanan siyasi olaylar nedeniyle ekonomideki değişimlerin fiyat olarak yansıması bir anlamda fiyatları fazla etkilememiş görülüyor. Tabi burada döviz fiyatlarının ciddi rezerv kullanılarak düşük tutulmasının da rolü olduğunu unutmamak gerekir.
Nisan ayı sonuçlarına göre üç aylık enflasyon %13,36’ya ulaştı. TCMB’nin son yaptığı yıl sonu tahmini %24 seviyesinde. Dolayısıyla bu hedefi yakalamak için önümüzdeki 8 ay fiyatların toplam %9,38 artması gerekecek. Bu da aylık artışın ortalama %1,12 olması durumunda meydana gelecek. Öte yandan, geçen yıl son 8 aylık enflasyon %21,6 artmıştı. Bunun ortalaması ise aylık %2,47 idi. Merkez Bankasının koyduğu hedefe ulaşabilmek için geçen seneki ortalamaların yaklaşık aylık artışının %120 daha düşük olması gerekecek. Ortalama bu rakamın altında kalan her oran TÜFE’nin %20-30 bandında sonuçlanmasına neden olacak. Son 8 ayda aylık ortalama %1,73 artış enflasyonu %30’a indirmiş olacak. Mart sonundaki ekonomik çalkantılar nedeniyle enflasyonu %30’un altına çekebilmek zor gözüküyor. Geçen yıl aylık fiyat artışları yılın son sekiz ayında ortalama %2,48 idi. Bu yıl yukarııda belrittiğim %1,73 aylık artış yakalanırsa yıllık enflasyon %30’da kalacak. Bunun üstü ise %30’un aşılacağı anlamına geliyor.
ÜRETİCİ ENFLASYONU TABLOSU
Aylar | 2023 Aylık Artış | 2023 Bir önceki yıla göre artış | 2024 Aylık Artış | 2024 Bir önceki yıla göre artış | 2025 Aylık Artış | 2025 Bir önceki yıla göre artış |
---|---|---|---|---|---|---|
Ocak | 4,15 | 86,46 | 4,14 | 44,20 | 3,06 | 27,20 |
Şubat | 1,56 | 76,61 | 3,74 | 47,29 | 2,12 | 25,21 |
Mart | 0,44 | 62,45 | 3,29 | 51,47 | 1,88 | 23,50 |
Nisan | 0,81 | 52,11 | 3,60 | 55,66 | 2,76 | 22,50 |
Mayıs | 0,65 | 40,76 | 1,96 | 57,68 | ||
Haziran | 6,50 | 40,42 | 1,38 | 50,09 | ||
Temmuz | 8,23 | 44,50 | 1,94 | 41,37 | ||
Ağustos | 5,89 | 49,41 | 1,68 | 35,75 | ||
Eylül | 3,40 | 47,44 | 1,37 | 33,09 | ||
Ekim | 1,94 | 39,39 | 1,29 | 32,24 | ||
Kasım | 2,81 | 42,25 | 0,66 | 29,47 | ||
Aralık | 1,14 | 44,22 | 0,40 | 28,52 |
Aynı şekilde ÜFE’de de gelişmelere bakarsak 2022’nin Ekim ayında yıllık bazda eriştiği %157,69 rakamından Nisan 2025’de %22,50’ye gerilemiş olmak ve bu gerilemenin Nisan-Ağustos 2023 dönemi hariç sürekli olması düşmenin devam edeceğinin bir işareti olarak görülebilir. 2024 yılının son 8 ayının aylık ÜFE artış ortalaması %1,34 idi. Bu ortalama yakalanırsa ÜFE %21,96’da kalır. Aylık %1,34’ün altındaki rakamlar ÜFE’yi de bu rakamın altına çekecektir. %20 olması için ise aylık artışın %1,07 civarında seyretmesi gerekecek. Bu aylık artış oranı ise tüm geçen yılın Kasım ve Aralık hariç en düşük oranı olacak. Tabi bütçe harcamalarının da enflasyon konusunda etkili olacağını unutmamak lazım. Bütçede açık olduğu sürece enflasyonla mücadelede negatif etkinin süreceğini söylemek yanlış olmayacaktır. Gelişmeleri bu sütunlarda yakından takip etmeye devam edeceğiz.