Europcar Mobilite Grup Türkiye CEO’su Fidan, araç kiralama sektörünün yeniden yapılanma ihtiyacını hissettiğini söyledi
Europcar Mobilite Grup Türkiye CEO’su Fırat Fidan, araç kiralama sektörü ile ilgili Otopost Yazı Serisi için bir yazı kaleme aldı. Fidan, yazıda 2024 yılının Türkiye’de araç kiralama sektörünün bugüne kadar karşılaştığı en yoğun maliyet baskılarından ve finansal daralmalardan biri olarak kayıtlara geçtiğini ifade etti. Fidan, operasyonel karlılığın ciddi anlamda zedelendiği, yatırım planlarının ötelenmek zorunda kaldığı bu dönemde sektörün içeriden ve dışarıdan gelen eşzamanlı baskılarla yeniden yapılanma ihtiyacını güçlü biçimde hissettiğini belirtti.
Fidan, bu tabloyu oluşturan temel dinamikleri yazıda sıraladı. Türkiye’de araç fiyatlarının temel belirleyicisi olan yüksek ÖTV ve KDV oranlarının 2023 ve 2024’te yapılan düzenlemelerle daha da ağırlaştığını kaydeden Fidan, bu durumun araç temin maliyetlerinde keskin bir artışa yol açtığını vurguladı. Dolar ve euronun Türk Lirası karşısındaki değer kazanımının özellikle ithal araçlarda fiyatları hızla yükselttiğinin üzerinde duran Fidan, bunun da satın alma bütçelerini zorladığını belirtti. Fidan, 2023’ün son çeyreğinde ikinci el piyasasında oluşan fiyat balonunun patladığını, birçok kiralama şirketinin araçlarını zararına elden çıkarmak zorunda kaldığını da vurguladı.
“Borçlanma maliyetleri, sermaye akışını daralttı”
Sektörün belkemiğini oluşturan leasing ve kredi finansmanına erişimin Merkez Bankası’nın faiz artırımlarıyla birlikte ciddi ölçüde zorlaştığını kaydeden Fidan, “Artan borçlanma maliyetleri, firmaların sermaye akışını daralttı; bu da operasyonel sürdürülebilirlikte ciddi sorunlara yol açtı” ifadelerine yer verdi. Yüksek enflasyon nedeniyle alım gücü düşen bireylerin uzun dönem kiralamayı “lüks harcama” olarak görmeye başladığına da yazısında yer veren Fidan, şirketlerin ekonomik belirsizlik nedeniyle araç filolarını küçültüp kiralama yerine satın almaya yöneldiğini vurguladı. 2024 yılında kasko ve trafik sigortası maliyetlerinin araç kiralama firmaları için sürdürülebilirlik sınırını zorladığından bahseden Fidan, döviz kuruna bağlı olarak artan ithal yedek parça fiyatlarının bakım ve onarım giderlerini dramatik şekilde yukarı çektiğinin altını çizdi.
Sigorta Denetleme ve Düzenleme Kurumu’nun getirdiği çerçevelerle birlikte, araç kiralama firmalarına sunulan teminat koşullarının daraltıldığını hatırlatan Fidan, bunun da primleri artırdığını belirtti. Bankaların filo kiralama şirketlerine yönelik kredi riskini yeniden değerlendirerek daha temkinli bir yaklaşım benimsediğinden söz eden Fidan, bu durumun sektörde büyüme ivmesini yavaşlattığını vurguladı. Pazar payı için yaşanan fiyat rekabetinin kârlılığı aşağı çekerken şirketlerin maliyetlerini karşılama yetisini de zayıflattığını kaydeden Fidan, gri pazarın büyümesinin sektörde adil rekabeti bozan önemli bir tehdit haline geldiğine değindi.
“Geçtiğimiz sene derslerle dolu bir yıldı”
Geçtiğimiz sene araç kiralama sektörü için yalnızca zorlu değil; aynı zamanda derslerle dolu bir yıl olduğuna dikkat çeken Fidan, yazıda şu ifadelere yer verdi: “Önümüzdeki dönemde faizlerin kademeli olarak düşmesi, vergi yükünün hafifletilmesi ve sektörün dijitalleşme hamlelerini hızlandırması, toparlanma sürecini destekleyecek. Ancak bu, pasif bir bekleyişle değil; aktif bir dönüşüm ve sıkı mali disiplinle mümkün olacak. İçinde bulunduğumuz 2025 yılı ise yalnızca dayanıklılığın değil, aynı zamanda inovasyonun ve iş modeli esnekliğinin yılı olmak zorunda. Sektör olarak sadece mevcut sorunları yönetmekle yetinmemeli, geleceği şekillendirecek yeni yaklaşımlara da cesaretle yönelmeliyiz.”
