Tarihte Bugün

3 Eylül, Miladi takvime göre yılın 246. (artık yıllarda 247.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 119 gün vardır.

Olaylar

• MÖ 36 – Sextus Pompeius ve Marcus Vipsanius Agrippa arasında Naulochus Deniz Muharebesi gerçekleşti.
• 1189 – I. Richard, Westminster Abbey‘de taç giydi.
• 1260 – Memlük Sultanlığı, Filistin‘de Ayn Calut Muharebesi‘nde İlhanlılar‘ı yendi.
• 1638 – Osmanlı Ordusu, Bağdat Seferi için Veziriazam Tayyar Mehmed Paşa kumandasında Diyarbakır’dan hareket etti.
• 1683 – II. Viyana Kuşatması, başarısızlıkla sonuçlandı.
• 1783 – İngiltere, Paris‘te imzalanan anlaşmayla ABD‘nin bağımsızlığını tanıdı.
• 1855 – Nebraska‘da 700 ABD askeri Sioux köyüne saldırdı; 100 Kızılderiliyi öldürdü.
• 1869 – İstanbul‘da, Konstantin Karopana tarafından “Atlı tramvay” çalıştırılmaya başlandı.
• 1878 – Thames Nehri‘nde, Bywell Castle adlı kömür şilebi ile çarpışan Princess Alice adlı yolcu gemisi battı; 640’tan fazla kişi öldü.
• 1895 – İlk profesyonel futbol maçı yapıldı. Latrobe, Jeanette’i 12-0 yendi.
• 1908 – Türkiye‘deki ilk haftalık mizah dergisi, Kalem yayımlanmaya başlandı.
• 1912 – İngiltere‘de Deniz Kuvvetleri‘ne yiyecek sağlamak için, dünyanın ilk konserve fabrikası açıldı.
• 1919 – ABD’li General John Joseph Pershing, Amerikan askeri tarihinde benzersiz bir rütbe olan Orduların Generali yapıldı.
• 1922 – Türk Kurtuluş Savaşı: Türk Ordusu, Yunan işgali altındaki Emet, Ödemiş ve Eşme‘ye girdi.
• 1929 – Dow Jones Industrial Average en yüksek değerine ulaştı (381,17).
• 1933 – Kayseri–Ulukışla hattının tamamlanmasıyla, Karadeniz ile Akdeniz‘i birbirine bağlayan demiryolu tamamlandı.
• 1933 – Yevgeni Abalakov, SSCB‘nin en yüksek zirvesine çıktı: (7495 m).
• 1935 – Utah‘da Malcolm Campbell, bir araba ile erişilebilen en yüksek hıza ulaştı: saatte 301,337 mil. (484,955 km/s).
• 1939 – Ankara Radyo Gazetesi’nin ilk sayısı çıktı.
• 1939 – II. Dünya Savaşı başladı: Fransa, Birleşik Krallık, Yeni Zelanda ve Avustralya, Almanya‘ya savaş ilan etti.
• 1943 – II. Dünya Savaşı sırasında Müttefikler‘in istilası üzerine İtalya Krallığı, koşulsuz teslim oldu.
• 1944 – 2 Eylül‘de Belçika‘ya giren İngiliz Ordusu, başkent Brüksel‘i Almanlardan geri aldı.
• 1952 – Türk dağcıları Ağrı Dağı‘nın zirvesine ilk kez tırmandılar.
• 1962 – İran‘da deprem: 12.225 kişi öldü, 2776 kişi de yaralandı. Ayrıca 21.310 ev hasar gördü.
• 1971 – Katar, Birleşik Krallık‘tan bağımsızlığını ilan etti.
• 1976 – Viking 2, Mars‘a indi.
• 1983 – Nail Çakırhan, Ağa Han Mimarlık Ödülü‘nü aldı.
• 1986 – Avrupa ülkeleri radyasyon taşıdığı gerekçesiyle Türkiye‘den fındık alımını durdurdu.
• 1988 – Irak Ordusu‘ndan kaçan binlerce Iraklı Kürt, Türkiye sınırlarına yığılmaya devam ediyor. Sığınmacı sayısı 100 bini geçti.
• 1995 – eBay kuruldu.
• 1997 – Vietnam Havayolları‘na ait Tupolev Tu-134 tipi bir yolcu uçağı, Phnom Penh Uluslararası Havalimanı‘na yaklaşmakta olduğu sırada düştü ve 64 kişi öldü.
• 2000 – Lübnan‘da yapılan seçimi muhalefetin adayı eski Başbakan Refik el-Hariri kazandı. 22 yıldır İsrail‘in işgali altında yaşayan Güney Lübnan halkı 30 yıldır ilk kez sandık başına gitti.
• 2002 – İsrail Yüksek Mahkemesi, Filistinli terör zanlılarının yakınlarının, güvenlik için tehdit olduklarına karar verilmesi durumunda, Batı Şeria ve Gazze Şeridi‘nden sürülebileceğine karar verdi.
• 2004 – Beslan katliamı, çoğunluğu öğretmen ve öğrencilerden oluşan 385’ten fazla kişinin ölümüyle ve yaklaşık 783 kişinin yaralanmasıyla sonuçlandı.
• 2005 – İmralı Adası‘nda hapis yatan Abdullah Öcalan‘a destek amacıyla Güneydoğu’nun birçok il ve ilçesinden 1500 kişi otobüslerle Bursa Gemlik‘e hareket etti. Polis, otobüslerin Gemlik’e girişlerinin engelleneceğini bildirdi.
• 2008 – Kıbrıs‘ın Kuzey ve Güney ülkelerinin Türk ve Rum liderleri görüşmeleri başlatma kararı aldılar.
• 2016 – Türk Silahlı Kuvvetleri zırhlıları, Suriye‘nin Çobanbey ilçesine girdi.

Doğumlar

• 1034 – Go-Sanjō, Japonya’nın geleneksel veraset düzenine göre 71. imparatoru (ö. 1073)
• 1643 – Lorenzo Bellini, İtalyan doktor ve anatomist (ö. 1704)
• 1695 – Pietro Locatelli, İtalyan besteci (ö. 1764)
• 1743 – Joseph Gottfried Mikan, Avusturyalı-Çek botanikçi (ö. 1814)
• 1779 – Pierre Amédée Jaubert, Fransız diplomat, akademisyen, şarkiyatçı, çevirmen, politikacı ve gezgin (ö. 1847)
• 1781 – Eugène de Beauharnais, Fransız devlet adamı ve askeri lider (ö. 1824)
• 1814 – James Joseph Sylvester, İngiliz matematikçiydi (ö. 1897)
• 1850 – Friedrich Delitzsch, Alman Asuriyolog (ö. 1922)
• 1851 – Olga, Yunanistan Kralı I. Georgios’un eşi ve 1920’de kısa bir süreliğine kraliçe (ö. 1926)
• 1858 – Francis Leavenworth, Amerikalı astronom (ö. 1928)
• 1859 – Jean Jaures, Fransız sosyalist politikacı (ö. 1914)
• 1861 – Elin Danielson-Gambogi, Fin ressam (ö. 1919)
• 1863 – Hans Aanrud, Norveçli yazar (ö. 1953)
• 1864 – Séraphine Louis, Fransız ressam (ö. 1942)
• 1866 – J. M. E. McTaggart, İngiliz idealist düşünürü (ö. 1925)
• 1869 – Fritz Pregl, Sloven kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1930)
• 1874 – Carl Størmer, Norveçli matematikçi ve astrofizikçi (ö. 1957)
• 1875 – Ferdinand Porsche, Avusturyalı otomotiv mühendisi (ö. 1951)
• 1889 – Isak Samokovlija, Bosnalı Yahudi yazar (ö. 1955)
• 1897 – Sally Benson, Amerikalı senaryo yazarı (ö. 1972)
• 1899 – Frank Macfarlane Burnet, Avustralyalı virolog (ö. 1985)
• 1900 – Urho Kekkonen, Fin politikacı (ö. 1986)
• 1905 – Carl David Anderson, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1991)
• 1910 – Kitty Carlisle, Amerikalı oyuncu ve müzisyen (ö. 2007)
• 1918 – Helen Wagner, Amerikalı oyuncu (ö. 2010)
• 1921 – Harry Landers, Amerikalı oyuncu (ö. 2017)
• 1922 – Alexander Kazhdan, Sovyet-Amerikan Bizans uzmanı (ö. 1997)
• 1923
  • Herbert Binkert, Alman millî futbolcu ve teknik direktör (ö. 2020)
  • Mort Walker, Amerikalı çizgi roman sanatçısı (ö. 2018)
• 1925 – Anne Wallach, Amerikalı oyuncu (ö. 2016)
• 1926
  • Alison Lurie, Amerikalı romancı ve akademisyen (ö. 2020)
  • İrini Papas, Yunan sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 2022)
• 1928 – Hamdi Ardalı, Türk bürokrat (ö. 2006)
• 1932 – Eileen Brennan, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 2013)
• 1933 – Jeffrey Goldstone, İngiliz teorik fizikçi ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Teorik Fizik Merkezi’nde fizik bölümünde fahri öğretim üyesi
• 1934 – Freddie King, etkili bir Afro-Amerikan blues gitaristi ve şarkıcısı (ö. 1976)
• 1936 – Zeynel Abidin Bin Ali, Tunuslu siyasetçi (ö. 2019)
• 1938
  • Caryl Churchill, İngiliz oyun yazarı
  • Ryoji Noyori, Japon kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi
• 1940
  • Pauline Collins, İngiliz aktris
  • Bülent Tanör, Türk anayasa hukukçusu, siyaset bilimci ve yazar (ö. 2002)
  • Eduardo Galeano, Uruguaylı gazeteci ve yazar (ö. 2015)
• 1941 – Sergei Dovlatov, Rus kısa öykü yazarı, romancı ve gazeteci (ö. 1990)
• 1943 – Valerie Perrine, Amerikalı oyuncu ve model
• 1944 – Tim Donnelly, Amerikalı aktör
• 1945 – Ferdi Akarnur, Türk sinema ve dizi oyuncusu
• 1947
  • Kjell Magne Bondevik, Norveçli bakan ve politikacı
  • Mario Draghi, İtalyan bankacı, ekonomist ve siyasetçi
  • Gérard Houllier, Fransız eski futbolcu, teknik direktör (ö. 2020)
• 1948
  • Fotis Kouvelis, Yunan avukat ve politikacı ve Meclis’in bağımsız üyesi
  • Levy Mwanawasa, 2002 ile 2008 yılları arası Zambiya devlet başkanlığı yapmış politikacı (ö. 2008)
• 1949
  • José Pekerman, Arjantinli eski futbolcu ve teknik direktör
  • Kim Soo-mi, Güney Koreli sinema oyuncusu (ö. 2024)
• 1952
  • Şehrazat, Türk söz yazarı, besteci, yapımcı, şarkıcı
  • Ekkehard Fasser, İsviçreli bobsledçi (ö. 2021)
• 1953 – Jean-Pierre Jeunet, Fransız film yönetmeni
• 1955 – Edson Gomes, Brezilyalı reggae sanatçısı ve söz yazarı
• 1959 – Cocoa Tea, Jamaikalı şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen (ö. 2025)
• 1963 – Mübarek Ganim, Birleşik Arap Emirlikli millî futbolcu
• 1964 – Cüneyd Cemşid, Pakistanlı müzisyen, şarkıcı ve moda tasarımcısı (ö. 2016)
• 1965
  • Charlie Sheen, Amerikalı sinema oyuncusu
  • Nail Kırmızıgül, Türk aktör
• 1967 – Daron Acemoğlu, Ermeni asıllı Türk-Amerikalı ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi
• 1969 – Marianna Komlos, Kanadalı vücut geliştirme sporcusu ve profesyonel güreşçi (ö. 2004)
• 1970 – Gareth Southgate, İngiliz eski futbolcu, teknik direktör ve futbol yorumcusu
• 1971
  • Kiran Desai, Hint yazar
  • Paolo Montero, Uruguaylı millî futbolcu ve teknik direktör
• 1973
  • Jennifer Paige, Amerikalı şarkıcı
  • Piotr Markiewicz, Polonyalı eski kanocu
• 1974 – Clare Kramer, Amerikalı sinema oyuncusu
• 1975
  • Ali Mahir Başarır, Türk avukat ve siyasetçi
  • Redfoo, Amerikalı şarkıcı, dansçı, DJ ve rapçi
• 1976
  • Ashley Jones, Amerikalı aktris
  • Ivan Vicelich, Yeni Zelandalı eski milli futbolcu
• 1977 – Olof Mellberg, İsveçli futbolcu
• 1978 – Terje Bakken, Norveçli müzisyen (Norveçli black/folk metal grubu Windir’in kurucusu ve solo gitaristi) (ö. 2004)
• 1979
  • Júlio César, Brezilyalı eski kaleci
  • Başak Şengül, Türk haber sunucusu
• 1980 – Palina Smolava, Beyaz Rus şarkıcı
• 1982 – Sarah Burke, Kanadalı milli kadın kayakçı (ö. 2012)
• 1984
  • David Fiegen, Lüksemburglu atlet
  • Garrett Hedlund, Amerikalı aktör ve şarkıcı
  • T. J. Perkins, Filipinli Amerikalı profesyonel güreşçi
• 1985 –
  • Scott Carson, İngiliz millî kaleci
  • Tatyana Kotova, Rus manken ve şarkıcı
• 1986
  • Shaun White, ABD’li snowboardcu ve kaykay sporcusu
  • Kenji Suzuki, Japon futbolcu
• 1987
  • İsmail Balaban, Türk pehlivan
  • Modibo Maïga, Malili millî futbolcu
• 1988 –
  • Jérôme Boateng, Gana asıllı Alman futbolcu
  • Sinan Bolat, Türk millî futbolcu
• 1990 – Furkan Özçal, Alman-Türk futbolcu
• 1991 – Thomas Delaney, Danimarkalı futbolcu
• 1993
  • Andrea Tovar, Kolombiyalı model
  • Dominic Thiem, Avusturyalı tenisçi
• 1994 – Şenay Aybüke Yalçın, Türk öğretmen (ö. 2017)
• 1995 – Niklas Süle, Alman milli futbolcu
• 1996
  • Joy, Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu
  • Yoane Wissa, Demokratik Kongolu millî futbolcu
• 1997
  • Hana Kimura, Japon kadın profesyonel güreşçi
  • Sulayman Bojang, Gambiyalı millî futbolcu
  • Christopher Udeh, Nijeryalı futbolcu
• 1999 – Erkam Develi, Türk futbolcu
• 2000 – Brandon Williams, İngiliz futbolcu

Ölümler

• 264 – Sun Xiu, Çin’de Wu Hanedanı‘nın üçüncü imparatorudur (d. 235)
• 863 – Ömer bin Abdullah, Abbâsîlere bağlı yarı özgür Malatya emiri
• 931 – Uda, Japonya’nın geleneksel veraset düzenine göre 59. imparatoru (d. 867)
• 1634 – Edward Coke, İngiliz hukukçu (d. 1552)
• 1658 – Oliver Cromwell, İngiliz asker ve siyaset adamı (d. 1599)
• 1703 – Feyzullah Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris, şehzade hocası ve padişah danışmanı (d. 1639)
• 1729 – Jean Hardouin, Fransız akademisyen (d. 1646)
• 1730 – Nikolas Mavrokordatos, Osmanlı Devletinin baş tercümanı, Eflak ve Boğdan voyvodası (d. 1670)
• 1849 – Ernst von Feuchtersleben, Avusturyalı hekim, şair ve filozof (d. 1806)
• 1860 – Martin Rathke, Alman embriyolog ve anatomici (d. 1793)
• 1877 – Adolphe Thiers, Fransız devlet adamı, gazeteci ve tarihçi (d. 1797)
• 1880 – Marie-Félicité Brosset, Fransız oryantalist (d. 1802)
• 1883 – İvan Sergeyeviç Turgenyev, Rus romancı ve oyun yazarı (d. 1818)
• 1889 – Albert Popper, Winterberg belediye başkanı (d. 1808)
• 1898 – III. Sofranios, Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi, 252. patriği (d. 1798)
• 1918 – Fanya Kaplan, Lenin‘i öldürmeye çalışan suikastçı (d. 1890)
• 1942 – Séraphine Louis, Fransız ressam (d. 1864)
• 1948 – Edvard Beneš, Çekoslovak bağımsızlık hareketi lideri, Dışişleri Bakanı ve Çekoslovakya ikinci Cumhurbaşkanı (d. 1884)
• 1962 – E. E. Cummings, Amerikalı şair (d. 1894)
• 1967 – Francis Ouimet, Amerikalı golfçü (d. 1893)
• 1974 – Harry Partch, Amerikalı besteci, filozof ve yazar (d. 1912)
• 1975 – Arthur Stratton, Amerikalı biyografi ve gezi yazarı, romancı, tiyatro oyunu yazarı ve OSS ajanı (d. 1911)
• 1975 – İvan Mayski, Sovyet diplomat, tarihçi ve siyasetçi (d. 1884)
• 1980 – Barbara O’Neil, Amerikalı film ve tiyatro oyuncusu (d. 1910)
• 1987 – Morton Feldman, Amerikalı besteci (d. 1926)
• 1988 – Ferit Melen, Türk siyasetçi (d. 1906)
• 1989 – Gaetano Scirea, İtalyan futbolcu (d. 1953)
• 1991 – Frank Capra, Amerikalı sinema yönetmeni (d. 1897)
• 1994 – Billy Wright, İngiliz eski defans futbolcusu (d. 1924)
• 1997 – Alev Sezer, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1945)
• 2007 – Jane Tomlinson, İngiliz atlet (d. 1964)
• 2011 – Sándor Képíró, II. Dünya Savaşı sırasında Macar bir jandarma yüzbaşısıydı ve suçsuz bulundu (d. 1914)
• 2012 – Griselda Blanco, Medellín Karteli’nin üyesi ve Kolombiyalı uyuşturucu kaçakçısı (d. 1943)
• 2012 – Michael Clarke Duncan, Amerikalı aktör (d. 1957)
• 2012 – Mahmud el-Cevheri, Mısırlı millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1938)
• 2012 – Sun Myung Moon, Moon tarikatı kurucusu dini lider, iş insanı ve aktivist (d. 1920)
• 2013 – Don Meineke, Amerikalı eski profesyonel basketbol oyuncusu (d. 1930)
• 2014 – Go Eun-bi Güney Koreli şarkıcı ve dansçı (d. 1992)
• 2015 – Judy Carne, İngiliz oyuncu (d. 1939)
• 2015 – Jean-Luc Préel, Fransız siyasetçi (d. 1940)
• 2016 – Mir Kasım Ali, Cemaat-i İslami üyesi iş insanı (d. 1952)
• 2017 – Tom Amundsen, Norveçli kürekçi (d. 1943)
• 2017 – John Ashbery, Amerikalı şair, eleştirmen ve Pulitzer Ödülü sahibi (d. 1927)
• 2017 – Walter Becker, Amerikalı müzisyen ve albüm yapımcısı (d. 1950)
• 2017 – Dave Hlubek, Amerikalı şarkıcı ve müzisyen (d. 1951)
• 2017 – Doğan Yurdakul, Türk gazeteci ve yazar (d. 1946)
• 2018 – Lydia Clarke, Amerikalı oyuncu ve fotoğraf sanatçısı (d. 1923)
• 2018 – Celaluddin Hakkani, Afgan İslami savaş örgütü lideri (d. 1939)
• 2018 – Paul Koech, Kenyalı uzun mesafe ve maraton yarışlarında yarışan atlet (d. 1969)
• 2018 – Jacqueline Pearce, İngiliz tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1943)
• 2018 – Katyna Ranieri, İtalyan şarkıcı ve oyuncu (d. 1925)
• 2019 – LaShawn Daniels, Amerikalı müzisyen, şarkıcı, müzik yapımcısı ve söz yazarı (d. 1977)
• 2019 – Carol Lynley, Amerikalı oyuncu ve model (d. 1942)
• 2020 – Karel Knesl, Çekoslovak eski millî futbolcu (d. 1942)
• 2020 – Jean-François Poron, Fransız aktör ve yönetmen (d. 1936)
• 2020 – Bill Pursell, Amerikalı besteci ve piyanist (d. 1926)
• 2020 – Ahmed Al-Qadri, Suriyeli ziraat mühendisi ve politikacı (d. 1956)
• 2020 – Gianni Serra, İtalyan film yönetmeni ve senarist (d. 1933)
• 2020 – Birol Ünel – Türk kökenli Alman oyuncu (d. 1961)
• 2021 – Hasan Firuzabadi, İranlı asker ve eski İran İslam Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı (d. 1951)
• 2021 – Enrique Molina, Kübalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1943)
• 2021 – Henriette Valium, Kanadalı çizgi roman ve resim sanatçısı (d. 1959)
• 2022 – Yuri Başkatov, Sovyet serbest stil yüzücü (d. 1968)

Tatiller ve özel günler

• Türkiye Halk Sağlığı Haftası (03-09 Eylül)
• Katar‘ın Bağımsızlık Günü^[1]
• San Marino‘nun Bağımsızlık Günü^[2]