Tarihte Bugün

6 Eylül, Miladi takvime göre yılın 249. (artık yıllarda 250.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 116 gün vardır.

Olaylar

• 394 – Doğu Roma ile Batı Roma arasındaki Frigidus Muharebesi sona erdi.
• 1422 – II. Murad, İstanbul Kuşatması‘nı sona erdirdi.
• 1901 – ABD‘nin 25. Başkanı olan William McKinley, Leon Czolgosz adlı bir anarşist tarafından Buffalo, New York‘ta suikasta uğradı. McKinley, 14 Eylül’de öldü ve yerine yardımcısı Theodore Roosevelt geçti.
• 1914 – I. Dünya Savaşı: I. Marne Muharebesi başladı ve Alman Ordusu’nun, Fransız-İngiliz Ordusu’na yenilgisiyle sonuçlandı.
• 1915 – Bulgaristan, İttifak Devletleri‘yle antlaşma imzaladı ve I. Dünya Savaşı‘na dahil oldu.
• 1922 – Türk Kurtuluş Savaşı-(Balıkesir’in Kurtuluşu): Türk Ordusu, Yunan İşgali altındaki Balıkesir, Bilecik ve İnegöl‘e girdi.
• 1930 – Arjantin‘in radikal Başkanı Hipolito İrigoyen, askerî darbeyle devrildi.
• 1939 – Erzurum‘a ilk tren girdi.
• 1939 – Nazi Almanyası tüm Yahudi vatandaşların, “Sarı Yahudi Yıldızı” taşımasını zorunlu kıldı.
• 1955 – İstanbul‘da 6-7 Eylül Olayları: Selanik‘te Atatürk‘ün doğduğu evin bombalandığı yolundaki yanlış haber gerekçe gösterilerek başlatılan ve iki gün süren İstanbul ve İzmir‘deki gösteriler, Rumlara yönelik bir tahrip ve yağma hareketine dönüştü. İstanbul ve İzmir‘de sıkıyönetim ilan edildi.
• 1960 – Türk Millî Güreş Takımı, Roma Olimpiyatları‘nda serbest güreşte 4 altın, 2 gümüş madalya aldı.
• 1962 – Iğdır‘da deprem. 5 bin ev yıkıldı, 25 bin kişi evsiz kaldı.
• 1968 – Esvatini bağımsızlığını ilan etti.
• 1975 – Lice depremi: Diyarbakır Lice‘de meydana gelen depremde 2385 kişi öldü.
• 1977 – Yumurtalık‘tan dış ülkelere ilk petrol sevkiyatı başladı.
• 1980 – 12 Eylül Darbesi’ne giden süreç: Millî Selamet Partisi, Konya’da Kudüs Mitingi düzenledi. Mitingde İstiklal Marşı yuhalandı, Arapça pankartlarla yürüyüş yapıldı, şeriat sloganları atıldı.
• 1980 – Sovyetler Birliği, Kore Havayolları‘na ait 007 sefer sayılı Boeing 747 tipi uçağını düşürdü, 249 kişi öldü.
• 1986 – İstanbul’daki Neve Şalom Sinagogu‘na düzenlenen terörist saldırıda 21 kişi öldü, 4 kişi yaralandı.
• 1987 – Cumhuriyet tarihinin 3. referandumunda, 1982 Anayasası‘na eski politikacılar için konulan yasağın, kaldırılıp kaldırılmaması oylandı. YSK, kesin sonuçları yüzde 50,16 evet, yüzde 49,84 hayır olarak açıkladı.
• 1991 – Sovyetler Birliği‘nden ayrılan Estonya, Letonya ve Litvanya resmen tanındı.
• 2008 – Mısır‘ın başkenti Kahire‘nin yakınlarında “Muqattam tepeleri”nden kopan kayalar evlerin üzerine düştü; 18 kişi öldü, 22 kişi yaralandı. Aynı bölgede 1993 yılında da kayalar yuvarlanmış ve 30 kişi ölmüştü.
• 2022 – Rus-Ukrayna Savaşı Ukrayna, Kharkiv karşı saldırısına başladı, Rus kuvvetlerini şaşırttı ve önümüzdeki hafta içinde Oskil Nehri’nin batısındaki Kharkiv Oblastı’nın tamamını yeniden ele geçirerek 3.000 kilometrekarelik araziyi geri aldı.

Doğumlar

• 1666 – V. İvan, Rus Çarı (ö. 1696)
• 1729 – Moses Mendelssohn, Yahudi filozof (ö. 1786)
• 1757 – Marquis de Lafayette, Fransız aristokrat (ö. 1834)
• 1766 – John Dalton, İngiliz kimyacı ve fizikçi (ö. 1844)
• 1808 – Abdülkadir Cezayiri, Cezayirli halk önderi, din adamı ve asker (ö. 1883)
• 1860 – Jane Addams, Amerikalı toplumsal reformcu ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1935)
• 1868 – Axel Hägerström, İsveçli filozof (ö. 1939)
• 1876 – John James Richard Macleod, İskoç hekim, fizyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (İnsülini bulanlardan) (ö. 1935)
• 1880 – Aleksandr Şotman, Sovyet devlet adamı (ö. 1937)
• 1884 – Julien Lahaut, Belçikalı komünist parlamenter ve Belçika Komünist Partisi Başkanı (ö. 1950)
• 1890 – Wilhelm Kohlhammer, Fenerbahçe‘de oynamış Alman futbolcu (ö. ?)
• 1892 – Edward Victor Appleton, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1965)
• 1897 – Tom Florie, Amerikalı futbolcu (ö. 1966)
• 1906 – Luis Leloir, Arjantinli doktor, biyokimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1987)
• 1912 – Nicolas Schöffer, Fransız sanatçı (ö. 1992)
• 1913
  • Julie Gibson, Amerikalı oyuncu, dublaj sanatçısı, şarkıcı ve eğitimci (ö. 2019)
  • Leônidas, Brezilyalı eski millî futbolcu ve futbol yorumcusu (ö. 2004)
• 1923 – II. Petar, Yugoslavya’nın son Kralı (ö. 1970)
• 1926 – Claus von Amsberg, Kraliçe Beatrix’in eşi ve 1980’de Beatrix’in tahta çıkışından 2002’deki ölümüne kadar Hollanda Prensi (ö. 2002)
• 1928
  • Fumihiko Maki, Japon mimar ve öğretim görevlisi
  • Robert M. Pirsig, Amerikalı yazar ve filozof (ö. 2017)
  • Sid Watkins, Britanyalı nörocerrah (ö. 2012)
• 1929– Dow Finsterwald, Amerikalı golfçü (ö. 2022)
• 1934 – Reca el-Ciddevi, Mısırlı aktris (ö. 2020)
• 1937 – İrina Solovyova, Sovyet kozmonot
• 1939
  • Brigid Berlin, Amerikalı model ve oyuncu (ö. 2020)
  • David Allan Coe, Amerikalı country şarkıcısı
  • Susumu Tonegawa, Japon bilim insanı
• 1940 – Elwyn Berlekamp, Amerikalı matematikçi ve bilgisayar mühendisi
• 1942 – Türker Arslan, Türk avukat, eski TFF tahkim kurulu başkanı
• 1943
  • Richard J. Roberts, İngiliz biyokimyacı ve moleküler biyolog
  • Roger Waters, İngiliz müzisyen, besteci ve Pink Floyd grubunun vokalisti
• 1944 – Donna Haraway, Amerikalı feminist akademisyen
• 1946
  • Hidayet Karakuş, Türk şair, yazar ve öğretmen
  • Tadamori Oşima, Liberal Demokrat Parti’nin Japon siyasetçisi ve Diette Temsilciler Meclisi Başkanı
• 1947
  • Jane Curtin, Amerikalı komedyen ve oyuncu
  • Bruce Rioch, İngiliz teknik direktör ve eski futbolcu
• 1951 – Melih Kibar, Türk bestekâr ve söz yazarı (ö. 2005)
• 1952
  • Hlengiwe Mkhize, Güney Afrikalı siyasetçi (ö. 2021)
  • Paulo César dos Santos, Brezilyalı şarkıcı (ö. 2020)
• 1954 – Carly Fiorina, Amerikalı siyasetçi ve iş insanı
• 1957
  • Ali Divandari, İranlı karikatürist, ressam, grafik tasarımcı, heykeltıraş ve gazeteci
  • José Sócrates, Portekizli siyasetçi (Portekiz eski başbakanı)
• 1958
  • Jeff Foxworthy, Amerikalı komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı
  • Michael Winslow, Amerikalı aktör, komedyen ve seslendirme sanatçısı
• 1959 – Hüseyin Gelis, Türk iş insanı ve Siemens Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su
• 1960 – Jarosław Biernat, Polonyalı eski futbolcu (ö. 2019)
• 1962
  • Chris Christie, Amerikalı siyasetçi
  • Kevin Willis, Amerikalı eski NBA basketbolcusu
• 1963 – Geert Wilders, Hollandalı siyasetçi
• 1964 – Rosie Perez, Amerikalı oyuncu
• 1965
  • John Polson, Avustralyalı yönetmen
  • Takumi Horiike, Japon eski millî futbolcu
• 1967 – William DuVall, Amerikalı sanatçı, müzisyen, gitarist ve grup üyesi
• 1968 – Jacek Cyzio, Polonyalı eski futbolcu
• 1969
  • Macy Gray, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu
  • CeCe Peniston (Cecelia Peniston), Amerikalı şarkıcı
• 1970 – Flavio Sciolè, İtalyan film yönetmeni, oyun yazarı, Performans sanatçısı, aktör, yönetmen ve şair
• 1971 – Dolores O’Riordan, İrlandalı şarkıcı ve söz yazarı (ö. 2018)
• 1972 – Idris Elba, Sierra Leone asıllı[1] İngiliz oyuncu, yapımcı, şarkıcı, rapçi ve DJ
• 1973 – Carlo Cudicini, İtalyan futbolcu
• 1974
  • Özgür Özberk, Türk oyuncu, film yönetmeni, senarist ve yapımcı
  • Nina Persson, İsveçli şarkıcı
• 1975 – Serhat Talay, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
• 1976
  • Naomie Harris, İngiliz oyuncu
  • José Pedro Santos, Brezilyalı eski futbolcu
• 1977 – Bertie Carvel, İngiliz oyuncu, şarkıcı ve yönetmen
• 1978
  • Mathew Horne, İngiliz oyuncu, komedyen, sunucu ve anlatıcı
  • Süreyya Ayhan Kop, Türk eski atlet
  • Homare Sawa, Japon eski millî futbolcu
  • Klara Koluçova, Çek dağcı (ö. 2025)
• 1979
  • Foxy Brown, Amerikalı rapçi, model ve aktris
  • Massimo Maccarone, İtalyan millî futbolcu
  • Carlos Morales, Meksikalı eski futbolcu
  • Low Ki, Amerikalı profesyonel güreşçi
• 1980
  • Jillian Hall, Amerikalı profesyonel kadın güreşçi ve şarkıcı
  • Joseph Yobo, Nijerya millî takımı eski futbolcusu
• 1981 – Yuki Abe, Japon milli futbolcu
• 1983 – Braun Strowman, Amerikalı profesyonel güreşçi
• 1984 – Özgün Aydın, Türk tiyatro oyuncusu
• 1985 – Koki Mizuno, Japon millî futbolcu
• 1986 – Mantas Kalnietis, Litvan profesyonel basketbolcu
• 1987
  • Emir Preldzic, Boşnak asıllı Türk basketbolcu
  • Tijani Beliad, Tunuslu futbolcu
• 1988
  • Doğu Demirkol, Türk komedyen ve oyuncu
  • Jovan Adepo, İngiliz asıllı Amerikalı oyuncu
• 1989 – Lee Kwang-seon, Güney Koreli futbolcu
• 1990 – John Wall, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu
• 1991 – Jacques Zoua, Kamerunlu futbolcu
• 1992 – Lisa Eckhart, Avusturyalı şair, komedyen ve kabare sanatçısı
• 1993 – Saman Kuddus, İranlı milli futbolcu
• 1994
  • Elif Doğan, Türk oyuncu
  • Takanori Hatano, Japon futbolcu
• 1995
  • Matúš Bero, Slovak futbolcu
  • Bertrand Traoré, Burkina Fasolu futbolcu
• 1996 – Lana Rhoades, Amerikalı model ve eski porno yıldızı
• 1997 – Santiago Mele, Uruguaylı milli futbolcu
• 1998 – Michele Perniola, İtalyan şarkıcı
• 1999 – Muhammed Ali bin Ramazan, Tunuslu milli futbolcu

Ölümler

• 394 – Eugenius, Roma tahtında hak iddia eden son pagan gaspçı (d. ?)
• 926 – Yelü Abaoji, Çin’in Liao Hanedanı‘nın kurucusu ve ilk imparatoru olan Hitay lider (d. 872)
• 952 – Suzaku, Japonya’nın geleneksel veraset düzenine göre 61. imparatoru (d. 923)
• 972 – XIII. Ioannes, Katolik Kilisesi’nin 133. Papası (d. 930 veya 935)
• 1511 – Ashikaga Yoshizumi, Ashikaga şogunluğunun 11. şogunu (d. 1481)
• 1783 – Carlo Antonio Bertinazzi, İtalyan oyuncu ve yazar (d. 1710)
• 1868 – Júlia Szendrey, Macar yazar, şair, çevirmen (d. 1828)
• 1879 – Amédée de Noé, Fransız karikatürist ve taşbasmacı (d. 1818)
• 1907 – Sully Prudhomme, Fransız şair, yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1839)
• 1939 – Arthur Rackham, İngiliz kitap ressamı (d. 1867)
• 1940 – Phoebus Levene, Amerikalı biyokimyacı (d. 1869)
• 1950 – Olaf Stapledon, İngiltere doğumlu felsefeci ve yazar (d. 1886)
• 1956 – Witold Hurewicz, Polonyalı matematikçi (d. 1904)
• 1957 – Sergey Malov, Rus dil bilimci, Doğu bilimci ve Türkolog (d. 1880)
• 1962 – Ellen Osiier, Danimarkalı eskrimci (d. 1890)
• 1962 – Hanns Eisler, Alman ve Avusturyalı besteci (d. 1898)
• 1966 – Hendrik Frensch Verwoerd, Güney Afrika Başbakanı (d. 1901)
• 1966 – Margaret Sanger, Amerikalı aktivist (d. 1883)
• 1969 – Arthur Friedenreich, Brezilyalı eski millî futbolcu (d. 1892)
• 1972 – Elisabeth Dored, Norveçli yazar (d. 1908)
• 1980 – Eşref Şefik, Türk spor spikeri ve yazar (d. 1894)
• 1982 – Azra Erhat, Türk yazar (d. 1915)
• 1990 – Tom Fogerty, Amerikalı müzisyen (d. 1941)
• 1992 – Cevat Kurtuluş, Türk sinema oyuncusu (d. 1922)
• 1998 – Akira Kurosawa, Japon yönetmen (d. 1910)
• 2005 – Eugenia Charles, Dominikalı siyasetçi (d. 1919)
• 2007 – Luciano Pavarotti, İtalyan tenor (d. 1935)
• 2007 – Madeleine L’Engle, Amerikalı yazar (d. 1918)
• 2011 – Hans Apel, Alman siyasetçi (d. 1932)
• 2013 – Ann C. Crispin, Amerikalı yazar (d. 1950)
• 2014 – Molly Glynn, Amerikalı aktris (d. 1968)
• 2015 – Martin Sam Milner, Amerikalı oyuncu. Route 66 adlı televizyon dizisi ile sivrildi (d. 1931)
• 2017 – Nicolae Lupescu, Eski Rumen millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1940)
• 2017 – Şerif Mardin, Türk sosyolog ve siyaset bilimci (d. 1927)
• 2017 – Kate Millett, Amerikalı feminist yazar ve heykeltıraş (d. 1934)
• 2017 – Lütfi Zade, ABD vatandaşı matematikçi (d. 1921)
• 2018 – İsmet Badem, Türk basketbol oyuncusu ve köşe yazarı (d. 1946)
• 2018 – Peter Benson, İngiliz oyuncu (d. 1943)
• 2018 – Liz Fraser (doğum adı: Elizabeth Joan Winch), İngiliz oyuncu (d. 1930)
• 2018 – Burt Reynolds, Amerikalı oyuncu (d. 1936)
• 2018 – Claudio Scimone, İtalyan orkestra şefi (d. 1934)
• 2018 – Richard Marvin DeVos Sr., Amerikalı iş insanı (d. 1926)
• 2019 – Chris Duncan, Amerikalı eski profesyonel beyzbol oyuncusu ve radyocu (d. 1981)
• 2019 – Robert Gabriel Mugabe, Zimbabveli siyasetçi (d. 1924)
• 2019 – Abdul Kadir, Pakistanlı profesyonel Uluslararası kriket oyuncusu (d. 1955)
• 2019 – Chester Williams, Güney Afrikalı profesyonel ragbi ligi oyuncusu ve antrenörü (d. 1970)
• 2020 – Levon Altunyan, Lübnanlı profesyonel futbolcu (d. 1936)
• 2020 – Kevin Dobson, Amerikalı aktör (d. 1943)
• 2020 – Bruce Williamson, Amerikalı R&B ve soul şarkıcısı ve The Temptations solisti (d. 1970)
• 2021 – Jean-Paul Belmondo, Fransız sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1933)
• 2024 – Ayşenur Ezgi Eygi, Türk asıllı Amerikalı insan hakları aktivisti (d. 1998)

Tatiller ve özel günler

• Balıkesir’in Kurtuluş Günü^[1]
• Svaziland‘ın Bağımsızlık Günü^[2][3][4][5]