AVM Metrekare Verimlilik Endeksi, Ekim 2025 döneminde bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 27,9 arttı
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Research tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin ekim ayı sonuçları açıklandı. Her ay düzenli olarak yayınlanan verilere göre ciro endeksi, Ekim 2025 döneminde, bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmamış olarak incelendiğinde yüzde 27,9 oranında artarak 4622 puana yükseldi. Ancak, Ekim 2025 için açıklanan yıllık enflasyon oranının yüzde 32,87 olduğu dikkate alındığında, metrekare verimlilik endeksindeki artışın enflasyonun altında kaldığı görülüyor. Bu durum, reel anlamda AVM cirolarında sınırlı bir daralmaya işaret ediyor. Bir önceki aya göre değerlendirildiğinde, AVM metrekare verimliliği yüzde 8,4 oranında yükseliş gösterdi. Kategoriler bazında incelendiğinde, giyim kategorisinde yüzde 16,2 oranında artış yaşanırken, teknoloji kategorisinde yüzde 8 oranında düşüş kaydedildi.
Endeks sonuçlarına yönelik değerlendirmelerde bulunan Ekonomist Fatih Keresteci, “AVM ciro endeksi geçen yılın aynı dönemine göre nominal olarak yüzde 27,9 büyüdü. TÜFE enflasyonu ile arındırıldığında reel olarak yüzde 4’lük bir daralma var. Kategori bazında bakınca, son dönemde sıklıkla olduğu üzere, keskin ayrışmalar var. Yıllık değişim oranlarına göre giyim yüzde 40,2 büyüme ile ilk sırada yer alıyor ve reel olarak da pozitif büyüyen tek kategori. Onu yüzde 27,3 artış ile hipermarket, yüzde 26,9 ile teknoloji ve yüzde 26,7 ile yiyecek-içecek kategorileri takip ediyor. Son aylarda hep olduğu üzere diğer ile ayakkabı kategorileri listenin en alt iki sırasını teşkil ediyor. Öte yandan, AVM ziyaretçi sayısı geçen yılın yüzde 1 altında kalırken önceki aya göre ise yaklaşık yüzde 1 artış kaydetmiş. Tüketim ekonomisinde bir süredir cılız bir performans yaşanıyor” dedi.
“Tüketim statü edinme aracı haline geldi”
Tüketim ekonomisinde yaşanan niteliksel devinimin de itinalı bir şekilde irdelenmesi gerektiğini söyleyen Keresteci, “Tüketim ekseriyetle ihtiyacın fonksiyonu idi. Bir süredir, özellikle de pandemi sonrası dönemde, tüketimin bir mutluluk aracı olduğunu, hatta üst gelir grubunda statü edinme aracı haline geldiğini gözlemliyoruz. Kendini mutsuz hisseden tüketici, giyim ve yiyecek-içecek gibi alanlarda ufak harcamalarla kendini mutlu kılmayı amaçlıyor. Bu nedenle de giyim ve yiyecek-içecek kategorilerinde büyüme yaşanıyor. Ekim ayı özelinde yeni sezon ürünlerinin etkisi de olmalı ki, giyim kategorisinde reel bazda da büyüme gerçekleşmiş. Ancak, cüzdan büyüyemediğinden dolayı bir kategoride güçlenen tüketim, başka kategorilerde frene basılarak dengeleniyor. Burada da ayakkabı ve diğer kategoriler bedel ödüyor. Öte yandan, hizmet sektörü harcamalarının cüzdandan daha fazla pay alması perakende ticareti olumsuz etkiliyor olabilir. Bu kapsamda sosyalleşme veya statü edinme amaçlı yapılan harcamaların bütçeden büyük bir ısırık aldığı kanaatindeyiz” açıklamasında bulundu.
Metrekare verimliliğinde en yüksek artış giyim kategorisinde
Ekim ayında kategoriler bazında metrekare verimliliğinde en yüksek artışın giyim kategorisinde yaşandı. Giyim kategorisi metrekare verimliliği geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre enflasyondan arındırılmadan yüzde 40,2 oranında bir artış kaydetti. Geçtiğimiz yıl ile karşılaştırıldığında AVM’lerdeki hipermarket kategorisinde yüzde 27,3, teknoloji kategorisinde yüzde 26,9, yiyecek içecek kategorisinde yüzde 26,7, diğer kategorisinde yüzde 17,2 ve ayakkabı kategorisinde yüzde 12,4’lük bir artış yaşandığı görüldü. Kategoriler bazında metrekare verimlilik endeksi, geçen yıl karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde; giyim kategorisinde yüzde 16,2, ayakkabı kategorisinde yüzde 11,8, yiyecek içecek kategorisinde yüzde 6,2, hipermarket kategorisinde yüzde 4,9 ve diğer kategorisinde yüzde 4,9’luk artış görülürken teknoloji kategorisinde yüzde -8’lik azalış yaşandığı görüldü.
