Ticaret Bakanlığı, havayolu taşımacılığına ilişkin gümrük süreçlerinin dijitalleştirilmesi amacıyla Havayolu İşlemlerinin Dijitalleştirilmesi Projesinin kararlılıkla hayata geçirileceğini duyurdu. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, kamu ve özel sektör paydaşları arasında etkin, güvenli ve kesintisiz elektronik bilgi alışverişinin sağlanması hedefleniyor. Proje ile havayolu taşımacılığına ilişkin gümrük süreçlerinin uçtan uca dijital, veri temelli ve paydaş odaklı bir yapıya kavuşturulması amaçlanıyor.
Bu kapsamda, Havayolu Beyan Formu ile ekli belgelerin gümrük idaresine elektronik ortamda iletilmesini mümkün kılan Havayolu Gümrük Beyan Sisteminin hukuki altyapısını oluşturan 2025/13 sayılı Genelge, 2 Mart 2026 yürürlük tarihiyle yayımlandı. Genelge ile sistemin uygulama esasları, sorumluluklar ve operasyonel süreçler net bir çerçeveye bağlandı. Halihazırda Esenboğa, Sabiha Gökçen, Antalya ve Adnan Menderes havalimanlarında pilot olarak uygulanan Havayolu Gümrük Beyan Sistemi, Genelgenin yürürlüğe girmesiyle birlikte tüm uluslararası havalimanlarında devreye alınacak. Böylece havayolu taşımacılığına ilişkin gümrük beyan süreçlerinde ülke genelinde uygulama birliğinin sağlanması hedefleniyor.
Tek entegre platform hedefi
Bakanlık sistem sayesinde; “Havayolu Beyan Formu ve eki belgelerin kağıtsız ortamda gümrük idaresine sunulması, Manuel işlem yükünün azaltılması, Veri güvenliğinin güçlendirilmesi, Veri temelli karar alma mekanizmalarının etkinleştirilmesi sağlanmakta; idari açıdan ise risk analizi, izleme ve denetim kapasitesi önemli ölçüde artırılmaktadır. Bu çerçevede taşıyıcılar ve ilgili tüm paydaşlar için öngörülebilir, hızlı ve kolay bir gümrük süreci tesis edilmektedir. Havayolu İşlemlerinin Dijitalleştirilmesi Projesinin ilerleyen aşamalarında; havayolu taşımacılığında kargo hareketlerine yönelik gümrük süreçlerinin de dijitalleştirilmesi, kamu ve özel sektör paydaşlarının tek bir entegre platformda buluşturulması hedeflenmektedir. Bu bütüncül yapı sayesinde dış ticaret lojistiğinde etkinlik, hız ve koordinasyonun artırılması, ülkemizin ihracat odaklı büyüme hedeflerine güçlü katkı sağlanması amaçlanmaktadır” denilerek bu adımının dış ticarete sağlayacağı katkıyı vurguladı.
