TÜSİAD Perakende Çalışma Grubu faaliyetleri kapsamında EY-Parthenon Türkiye tarafından hazırlanan ‘Türkiye Perakende Pazar Değerlendirmesi’ yayınlandı. Rapora göre tüketicilerin tercihlerinde erişilebilir ve rasyonel tekliflere göre karar verdiği dile getirilirken, markalara bağlılıklarının azaldığı ve fiyat hassasiyetlerinin yükseldiği görüldü.
Çözüm odaklı müşteri hizmetleri öncelik
Özel markalı ürünlerin payının yükseldiğini, fiyatlama ve marka stratejilerinde daha erişilebilir ve rasyonel modellerin öne çıktığını vurgulayan rapor, Türkiye’de tüketicilerin kararlarını fiyat-kalite dengesi ekseninde belirlediğinin altını çizdi. Türkiye genelinde 800 kişi ile yapılan saha araştırması sonuçlarına göre tüketicilerin risk, teslimat ve fiyat kriterlerine göre online ve offline kanalları harmanlayarak karar verdiği belirtildi. Online alışverişte hızlı lojistik, orijinal ürün, güvenilir iade ve çözüm odaklı müşteri hizmetlerini öncelikli gören tüketicilerin, minimal ve planlı tüketim tercih ettiğini gösterirken, sadeleştirilmiş ürün çeşitliliği ve kalıcı değer sunan fiyatlamanın önemsendiği belirtildi. Tüketicilerin tercihlerinde erişilebilir ve rasyonel tekliflere göre karar verdiği dile getirilirken, tüketicilerin markalara bağlılıklarının azaldığı ve fiyat hassasiyetlerinin yükseldiği görüldü. Demografik farklılıklara ve gelir farklılıklarına uygun ürün ve iletişim bekleyen tüketicilerin güven ve sürdürülebilirlik konusunda şeffaf ve ölçülebilir performanslarla karşılaşmak istediği ifade edildi.
Rasyonel fiyat-değer modeli
Raporda gelecek dönemde perakende sektörü için stratejik önceliği olan alanlar yer aldı. Buna göre, veri ve yapay zekâya uyum ihtiyacının karşılanması ifade edilirken değer önerileri, daha erişilebilir ve rasyonel fiyat-değer modelleriyle yeniden tasarlanarak tüketiciyle buluşulması gerektiği belirtildi. Mağaza ve dijital kanallar, tek bir deneyim omurgasında birleşmesi ve yatırımların hızlandırılmasının öneminden bahsedildi. Raporda artan regülasyon yükü ve tüketici beklentilerinin ölçülebilir ve doğrulanabilir sürdürülebilirlik yönetimini zorunlu kıldığı belirtildi. Kaynak çeşitlendirmesi, yerelleşme ve teknoloji destekli optimizasyon ile daha dayanıklı ve esnek modeller geliştirilmesinin gerektiği dile getirilirken kadın ve genç istihdamının desteklenmesi gerektiği vurgulandı. Güvenceli ve esnek çalışma modelleri ile perakende, sürdürülebilir bir kariyer alanı olarak konumlanması ve dijitalleşme, rekabet hukuku, tedarik zinciri, finansal modeller, çalışma hayatı ve sürdürülebilirlik alanlarında öngörülebilir düzenleyici çerçevenin kritik değerde olduğu ifade edildi.
Politikalarda istişarenin önemi vurgusu
TÜSİAD Merkezi’nde gerçekleşen rapor tanıtım toplantısının açılış konuşmasını TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Tarım, Gıda ve Hizmetler Yuvarlak Masası Başkanı İzzet Özilhan gerçekleştirdi. Türkiye’de perakende sektörüne yönelik politika tasarımında düzenleyici etki analizinin etkin biçimde kullanılmasının önemli olduğunu dile getiren Özilhan, “Perakende sektörünü doğrudan şekillendirecek kamu politikalarının, sektör oyuncularının, iş dünyası temsil örgütlerinin ve diğer ilgili paydaşların dahil olduğu çok boyutlu bir istişare sürecinin ürünü olması büyük önem taşıyor. Zira perakende sektörüne dair alınan her karar, tedarik zincirlerinden istihdama, tüketici refahından dijital dönüşüm yatırımlarına kadar ekonominin neredeyse tüm alanlarında karşılık buluyor” dedi.
Bulut: “Yapay zekâ rekabet avantajı sağlıyor”
Rapor sunumunu gerçekleştiren EY-Parthenon Türkiye Şirket Ortağı Yusuf Bulut ise perakende sektörünün, değişen tüketici beklentileriyle birlikte üretken yapay zekânın tüm değer zincirinde yarattığı dönüşümün merkezinde yer aldığını dile getirdi. Yapay zekânın rekabet avantajı sağladığını söyleyen Bulut, “Küresel jeopolitik riskler, artan maliyetler, değişen düzenlemeler ve iş gücü kırılganlıkları perakendecileri tedarik zincirlerini ve operasyonlarını daha dayanıklı hale getirmeye yöneltiyor. Bu alanlarda teknoloji ve AI destekli optimizasyon araçları rekabet avantajı sağlıyor” ifadelerini kullandı.
