İnşaat sektöründe ‘deprem’ etkisi

İnşaat sektöründe yaşanan istihdam artışını değerlendiren sektör temsilcileri, bu durumun deprem sonrası artan bina yapımı ve kentsel dönüşüm çalışmalarının etkisiyle ortaya çıktığını ifade ettiler

GÜLCİHAN ALTINKAYA

İnşaat sektöründe son zamanlarda istihdamda yaşanan artış dikkat çekti. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından açıklanan verilere göre, bina inşaatı sektöründe çalışan sigortalı çalışan sayısı 2025 yılı eylül ayında 145 bin 70 kişi arttı. Sektör temsilcileri TİCARET Gazetesi’ne yaptıkları açıklamalarda yaşanan bu istihdam artışının deprem sonrası artan bina yapımı ve kentsel dönüşüm çalışmalarının etkisiyle ortaya çıktığını ifade ettiler. İnşaat sektöründe daralma yaşandığını belirten sektör temsilcileri, malzeme fiyatlarındaki artışın yüksek olduğunu ve fiyat istikrarının sağlanması gerektiğinin altını çizdi.

Malzeme fiyatlarında yüksek artış

İzmir Ticaret Borsası Eski Meclis Başkanı aynı zamanda inşaat sektörü temsilcisi Halit Kaya, “TEPAV’ın açıkladığı 145 bin 70 kişilik artışın deprem bölgelerindeki büyük çaplı konut yapımının hızlandırılması ve TOKİ’nin açıkladığı 500 bin konut kampanyasına hazırlıklardan ve firmaların işçi alımından kaynaklandığını düşünüyorum. Ülkemizin geneline bakıldığında örneğin İstanbul, Ankara, İzmir ve birçok şehirde daralma yaşanıyor. İnşaat sektörünün canlanması için sektörü oluşturan malzemelerdeki fiyat istikrarının sağlanması gerekiyor. Kredi faizlerinin de makul seviyelere düşmesi önemli bir faktör. Konut yapımındaki malzeme fiyatlarının anormal artışı maliyetleri yükseltmiş dar ve sabit gelirli vatandaşların alım gücünü çok aştı. Malzeme fiyatlarının artışının önlenmesi ve kredi faizlerinin makul seviyelere çekilmesi sektör için en önemli çözüm yolu” diye konuştu.

Kentsel dönüşüm payı

İnşaat sektöründe yaşanan istihdam artışını değerlendiren İzmir Müteahhitler Federasyonu Başkanı Ziya Dağlıer, ise bu artışın kentsel dönüşümle ilgili olduğunu ifade etti. Depremde yıkılan çok bina olduğunu belirten Dağlıer, “İzmir’de, Hatay’da, Kahramanmaraş’ta ve Adıyaman’da yaşanan depremler bu artışta etkili oldu. Yeni yapılan binaların çoğu da devletin yaptığı TOKİ’ler. Yıkılan binalar yenileniyor. Tabi ki bu binaların yenilenmesi çok iyi bir şey. Ancak ticari bakımdan yeni bir bina yapıp satarak bu rakamlar ortaya çıkmıyor. Depremde yıkılan, çok eski, az ve ağır hasarlı binaların yeniden yapılmasıyla ilgili bir durum” dedi.

İnşaata yatırım azalıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2025 yılına ait gelir dağılımı istatistiklerine göre ise bir önceki yıla göre; yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 79 ile inşaat sektöründe gözlendi. İnşaat sektöründeki bu artışın nedenlerini değerlendiren Dağlıer, “Depremde yurt dışından ülkeye gelen yardımlar gelir olarak kaydedildi. Bu da inşaat gelirlerinde artışa neden oldu. Ülkemizde yaşanan depremin getirdiği bir durum bu” ifadelerinde bulundu.

İnsanların günümüzde parasını mevduatta tuttuğunu ve faizlerin yüksek olduğunu vurgulayan Ziya Dağlıer, “İnsanlar inşaata eskisi kadar yatırım yapmıyor. Parasını daha çok mevduat ve altında değerlendiriyor” dedi.