20. asrın son çeyreğinden itibaren uluslar arası gündemi meşgul eden gelişmeler, küreselleşen dünyada günün görüntüsü ile finansın öngörüsüne yönelik zincirin zayıf halkalarını zaman içinde takviye etmeye yönelik yol haritası takip eder. Bu takvim tarihi süreçteki aşamaların zamanın ruhuna uygun salınımlarla daha dinamik kabiliyet kazandığı milenyum sonrası dönemde küresellik- bölgesellik- yerellik münasebetlerinin birbirlerini çeşitli alanlarda farklı etkiledikleri şekilde sürmekte.
Tezatlarla dolu medeniyet sürecinde insanlığın terakkisinde katkısı bulunan keşifler ve icadlar ile uzay’dan, yerküre derinliklerine uzanan kayda değer uzanımlar diğer tarafta sömürgecilik, savaşlar gibi yıkıcı neticeler ihtiva ettiği gerçeği ortada duruyor. 1750 Sanayi Devrimi’ne kadar medeniyet yolunda küçük adımlarla ilerleyen insanoğlu sonrasında sürat kazanarak bugün 6. İnovasyon Dalgası olunduğu telakki edilen yapay zeka, robot, drone, internet teknolojileri dönemini kavrıyor.
Tarihi süreçte; hegemonik güç kuruluşu, savaşlar ve silahlar ile ilk adımlarını atmıştır. Eğer diğer dalları mevcutsa dahi savaş, top, tüfekle kurulan üstünlük uzun süre etkili olmayabilir. Oysa toplumların ekonomi, kültür, etik gibi tüm bileşenlerini kavrayan ideolojik hegemonya projesi, devlet kavramında bir devletin sistemdeki diğer devletler karşısında üstünlük sağlamasıdır. Burada hakim sınıf tanımları, kültürel ve ekonomik kodlar ve toplumsal sınıflar arasındaki münasebetler dikkat çekicidir.
Globalleşen dünyada ideoloji, siyasi bloklar, ulus-devlet, soğuk savaş, laisizm, bilinemezcilik ve nihilizm gibi 20.asıra damgasını vuran ve devlet mekanizmasının temel özelliklerini oluşturan bu unsurlar yerlerini; bölgecilik, teokratik ve iktisadi marjinalite, profesyonel militarizm, mezhepçilik, cebri pazarlık gibi devlet kavramının anayasal ve yönetimsel düzeyde egemen olduğu ancak iktisadi anlamda giderek gündemden çıktığı yeni bir döneme bırakmaktadır. Devletin asli görevlerine dönmesi kuramının ardında yatan gerçek, ‘finans’ ile ‘tüketici birey’ arasında kurulan münasebetlerde dolaylı eşiklerin aşılması anlamını taşımaktadır.
İçinde bulunulan dönemde ve ilerisi için devlet yapısını kendi idari sınırları içinde ve komşuları, yakın bölgeleri ile tecrit edebilmenin maliyet ve riskleri artıyor. Tarihsel olarak toplumsal sınıfların geleneksel güç mücadelesinden kaynaklanan kutsal, milliyet, ideolojik, etnik temelli yaklaşımlardan çok iktisadi münasebetlerin yarattığı rekabet ortamında toplumlara sirayet eden yaratıcı sinerji öne çıkıyor.
