“Bilim, sorulara gittikçe daha incelikli yanıtlar vererek ilerler, fenomenlerin özüne gitgide yaklaşır.”
Louis Pasteur
Benimde üyesi olmakla Onur duyduğum KLİMİK Derneğimizin Viral Hepatit Çalışma Grubu(VHÇG), “28 Temmuz Dünya Viral Hepatit Günü” dolayısıyla ve konunun uzmanı değerli arkadaşlarımızın katkısıyla çok önemli bir bildiri yayınlamış. Emeklerine, yüreklerine ve uslarına sağlık. Halk arasında Sarı Sarılık(Viral Hepatit-A, E),Kara Sarılık(Viral Hepatit-B, C, D..) olarak bilinen karaciğerin siroz ve karaciğer kanserine kadar neden olabilen mikrobik İltihabi hastalıkları maalesef çok ciddiye alınmamaktadır. Sadece yılda bir günle kitlelere anımsatmak, farkındalık oluşturmaya çalışmak, bizim gibi tedavi hekimliğini alabildiğince cazip hale getirmiş, koruyucu hekimlik ilkelerinden vazgeçmiş her yönden geri bıraktırılan ülkelerde gerçekten zor. İşimizin ne kadar zor olduğunu sizler takdir edin…
“Harekete geçme zamanı”
“Harekete geçilirse kronik viral hepatitler önlenebilir ve tedavi edilebilir infeksiyonlardır.”
Hepatit, çeşitli virus, bakteri gibi mikroorganizmaların ve/veya bazı toksik maddelerin neden olduğu bir karaciğer iltihabıdır. Karaciğerde önemli düzeyde iltihaba neden olan viral hepatit, karaciğer hasarına, siroza ve karaciğer kanserine neden olan ciddi bir infeksiyondur. Hepatit viruslarının beş türü (Hepatit A, B, C, D ve E) arasında en yaygın olanları B ve C’dir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün 2024 Küresel Hepatit Raporu’na göre viral hepatit nedeniyle kaybedilen canların sayısı artmaktadır. Dünya genelinde 187 ülkeden alınan yeni veriler, viral hepatitten kaynaklanan tahmini ölüm sayısının 2019’da 1,1 milyon iken bu sayının 2022’de 1,3 milyona çıktığını göstermektedir. Bunların %83’üne hepatit B, %17’sine hepatit C neden olmaktadır. Yine her gün 3500 kişinin hepatit ve komplikasyonlarına bağlı hayatını kaybettiği bildirilmektedir. Dünyada tüberküloz ve HIV infeksiyonuna bağlı ölümler azalırken ne yazık ki hepatitlere bağlı ölümler artmaktadır. Mevcut gidişat devam ederse, viral hepatitlerin 2040 yılına kadar sıtma, tüberküloz ve HIV/AIDS’in toplamından daha fazla insanı öldüreceği öngörülmektedir.
Viral hepatitlerin azaltılması amacıyla DSÖ, 2016 yılında 194 ülkenin katılımıyla 2016-2021 yılları arasında uygulanacak olan bir eliminasyon programı başlattı. Bu programın hedefi 2030 yılına kadar viral hepatitlere bağlı ölümlerin %65, yeni olgu sayısının ise %90 azaltılması olarak belirlendi. Bu hedefe ulaşmak için DSÖ tarafından öncelenen konular; infantlarda HBV aşılaması, HBV taşıyıcısı annelerden bebeklere geçişin engellenmesi, güvenli kan transfüzyonları, güvenli injeksiyonlar, damar içi ilaç kullanıcılarında injektör paylaşımının engellenmesi, kronik HBV ve HCV hastalarının tanı ve tedaviye ulaşımının sağlanması olarak seçildi. Bu programın ülkeler bazında ne kadar uygulandığı ve belirlenen hedeflere ne ölçüde ulaşıldığının belirlenebilmesi için de Haziran 2021 tarihinde yine DSÖ tarafından somut değerlendirme kriterlerinin yer aldığı bir ara kılavuz yayımlandı. Yeni kılavuzda eliminasyon hedefi, 2030 yılına kadar HBV insidansında %95, HCV insidansında %80 azalma ve her iki infeksiyonun da mortalitesinde %65 azalma, hepatit B ve hepatit C hastalarının %90’nından fazlasının tanı alması, %80’inden fazlasının da tedaviye ulaşması şeklinde güncellendi.
Devamı yarın
