İkimiz de aynı tarihte terfi alıp, kartvizitlerimize hasretle beklediğimiz “Müdür” kelimesini yazdırmıştık.
O da ben de şirketin istikbal vadeden yetenekli, genç ve yerinde duramayan satış elemanlarıydık. İkimizin de meslek hayatımızdaki ilk yükselişiydi. Salondaki masalarımızı terk edip odalarımıza geçişimiz belli etmemeye çalışsak da bizleri epey heyecanlandırmıştı.
İlk birkaç hafta neyin ne olduğunu ve olacağını anlamaya çalışmakla geçti. Ama fark ettik ki hayat artık eskisi gibi değildi. Katıldığımız toplantıların konuları ve içerikleri farklılaşmıştı. Soruların çoğu bireysel olmaktan çıkıp ekibi ilgilendiren daha kapsamlı hale gelmişti.
Açıkçası, artık bize ne yaptın değil ne yaptınız soruları yöneltilmeye başlamıştı. Keza hedeflerimiz de bireysel olmaktan çıkıp ekibin tamamı için oluşturulmaya başlanmıştı.
Başkalarının hesabını da bizden sormaya başlamışlardı ki bu da hiç alışık olmadığımız bir durumdu.
O noktadan sonra birbirimizden ayrışmaya başladık. İkimizin de yönetim tarzı açıkça görülür şekilde farklı yönlere gitti.
Sabahları onun odasının önünden geçerken, her seferinde içeride bir iki kişi, açılmış bir excel tablosu ve onlarca rakamın tartışıldığı hararetli tartışmalara şahit oluyordum. Konuşmaların çoğu da monolog şeklindeydi.
Benim odam da ise bir başka dünya yaşanıyordu. Excel dosyaları nadiren açılıyor, daha çok stratejiler üzerine diyaloglar yapılıyordu.
Kısacası aynı katta iki ayrı dünya oluşmaya başlamıştı…
Yaptığım konuşmanın bu noktasında susar ve dinleyicilere -ki çoğu genç yöneticilerdir- şunu sorarım: “Herkes yönetici olabilir mi?”.
Aceleciler hemen öne atılıp “Tabii ki olmaz” derler.
Yanlış cevap!
Herkes yönetici olabilir, ancak yöneticilik farklı bir iştir.
Gelin önce “farklı iş” dediğim yöneticiliğe tepeden bir bakalım.
Yöneticilik, diğer pozisyonlardan farklı bir iştir çünkü sadece bireysel başarıya odaklanmakla kalmaz, bir ekibi yönlendirme, motive etme ve tüm iş süreçlerini etkin bir şekilde yönetme sorumluluğunu içerir.
Yöneticilik, insanlarla doğrudan çalışmayı ve onları yönetmeyi gerektirir. Satış, mühendislik ya da üretim gibi teknik işlerde başarı, kişinin bireysel becerilerine ve çabasına bağlıdır. Ancak yönetici olarak, ekibin başarısı sizin başarınızdır. Her bireyin motivasyonunu, yeteneklerini ve potansiyelini anlamak ve buna göre yönlendirmek gerekir. Yani, yöneticilik sadece “işi yapmak” değil, “insanları yönetmek” ile ilgilidir.
Yönetici olmak, önemli kararlar almayı ve bu kararların etkilerini değerlendirmeyi gerektirir. Bu kararlar, sadece kısa vadeli çözümler değil, aynı zamanda şirketin uzun vadeli hedeflerine ulaşmasını sağlayacak stratejik düşünceyi de içerir. Bu da yöneticiliği, operasyonel işlerden daha karmaşık ve geniş kapsamlı bir hale getirir.
Bir yönetici, sadece bir görev ya da projeden değil, tüm ekipten ve ekip üyelerinin başarılarından sorumludur. Yönetici, iş süreçlerini koordine eder, ekip içi çatışmaları çözer, çalışanların gelişimini destekler ve genel performansı izler. Bu da yöneticiyi hem insan yönetimi hem de iş sonuçlarından sorumlu kılar.
Yöneticilik, tüm işleri kendisi yapmaya çalışmak yerine, doğru görevleri doğru insanlara devretmeyi içerir. Bu, yöneticinin çalışanlarına güven duymasını ve onların gelişmesine olanak tanımasını gerektirir. Bu delegasyon süreci, bir yöneticiyi başarılı kılan en kritik becerilerden biridir ve diğer pozisyonlardan büyük bir farklılık yaratır.
Bir yönetici, sadece teknik becerilere değil, aynı zamanda ekip üyelerini motive etme ve onları hedeflerine yönlendirme becerisine de sahip olmalıdır. Yöneticilik, çoğu zaman liderlikle eş anlamlıdır. İyi bir yönetici, ekibini ilham verici bir şekilde yönetir, çalışanlarının bağlılığını artırır ve onları potansiyellerini kullanmaları için teşvik eder.
Yöneticilik, ekip içindeki sorunları çözmeyi ve bazen kaçınılmaz olan çatışmaları yönetmeyi gerektirir. Bu, sadece teknik sorunları çözmekten farklıdır; insanların duygusal ve psikolojik durumlarını anlamak, çözüm odaklı olmak ve çatışmaları adil bir şekilde ele almak yöneticilerin özel yetkinlikler geliştirmesini gerektirir.
Diğer birçok rol, kısa vadeli görevlerin tamamlanmasına odaklanır. Ancak yöneticilik hem kısa vadeli hem de uzun vadeli hedeflere ulaşmak için bir vizyon gerektirir. Yönetici, sadece bugünü değil, geleceği de planlar; ekip üyelerinin gelişimini sağlar, yeni fırsatlar arar ve stratejik olarak büyümeyi hedefler.
Yöneticilik, ekibin kişisel ve profesyonel gelişimini desteklemeyi de içerir. İyi bir yönetici, ekip üyelerine mentorluk yapar, onların kariyer yolculuklarında ilerlemelerine yardımcı olur ve onları daha iyi bir versiyonları haline getirir. Bu, yöneticiliği öğretici ve rehberlik içeren bir rol haline getirir.
Asıl konuya dönelim, herkes yönetici olabilir mi?
Samimiyetle söylüyorum ki evet, herkes yönetici olabilir, ancak etkili bir yönetici olabilmek için belirli beceriler ve niteliklerin geliştirilmesi gerekir. Mesela neleri?
● Doğal Liderlik Yetenekleri
Bazı insanlar doğal liderlik yeteneklerine sahip olabilir, ancak doğal liderlik yetenekleri olmadan da bir kişi yönetici olabilir; bu tür beceriler öğrenilebilir ve geliştirilebilir.
● Eğitim ve Deneyim
Bir kişinin liderlik, iletişim, problem çözme ve stratejik düşünme becerilerini geliştirebilmesi için zaman ve çaba harcaması gerekir.
● İnsan Yönetimi Becerisi
Yöneticilik, empati, duygusal zekâ, insanları anlama ve onları motive etme gibi önemli insani beceriler gerektirir. Bu özellikler bazı insanlarda doğal olarak bulunurken, diğerleri bu becerileri geliştirmek için zaman harcamalıdır.
● Stres Yönetimi
Yöneticilik, stresli ve baskı altında çalışmayı gerektiren bir roldür. Stresi yönetemeyen bir kişi, yönetici pozisyonunda zorlanabilir. Ancak stres yönetimi de öğrenilebilir ve geliştirilebilir bir beceridir.
● Delege Etme Yeteneği
İyi bir yönetici, görevleri uygun şekilde delege edebilmeli ve ekibine güvenmelidir.
● İletişim Becerileri
Yönetici olmak, açık, net ve etkili bir şekilde iletişim kurmayı gerektirir. Herkesin iletişim becerileri aynı seviyede olmayabilir, ancak bu da geliştirilebilir bir beceridir.
● Motivasyon ve Öğrenme İsteği
Yöneticilik, sürekli öğrenmeyi ve gelişmeyi gerektirir. Herkes yönetici olabilecek kapasiteye sahip olsa da bu rolü üstlenmek isteyen kişinin öğrenmeye açık olması ve kendini sürekli geliştirmeye istekli olması gerekir.
● Zihinsel Esneklik ve Adaptasyon
İyi bir yönetici, değişen koşullara hızlıca uyum sağlayabilmeli ve kriz durumlarını yönetebilmelidir. Herkes bu tür bir esneklik sergileyemeyebilir, ancak bu beceri zamanla kazanılabilir.
● Konuyu şöyle sonlandırmak isterim:
Teorik olarak, herkes yönetici olabilir çünkü yöneticilik için gereken birçok beceri öğrenilebilir ve geliştirilebilir. Ancak herkesin yönetici olmak isteyip istemediği, bu sorumluluğu kaldırıp kaldıramayacağı ya da yönetici olma potansiyelini geliştirip geliştiremeyeceği kişisel tercihlerine ve yeteneklerine bağlıdır.
