Ağzından lafı adeta cımbız ile alabiliyorduk. Bizlerle muhabbet etmesini pek beklemiyorduk ama (etse hiç fena olmazdı) iş ile ilgili bir soru ile odasına girdiğimiz zaman bile birkaç cümleden öteye geçmeyen konuşmalarımız oldukça can sıkıcı ve sonuçsuz olabiliyordu.
Aslında işini iyi yapan, disiplinli ve hedef odaklı biriydi. Ancak, çalışanlarıyla birebir ilişki kurmayı sanki gereksiz bir detay olarak görüyordu. Ona göre, önemli olan sadece rakamlar, projeler ve sonuçlardı. Çalışanlarının motivasyonu ya da duygusal ihtiyaçları onun radarında değildi.
Yan departmandaki babacan yöneticinin ekibi ile yaptığı sohbetlere imrenerek bakıyorduk. İletişim özürlü bir yönetici ile çalışmak gerçekten zordu. Odasına girip gırtlağımızı yırtarcasına haykırmak istiyorduk. “Konuşsana be adam!”.
Geçen hafta dinlemesini bilmeyen yöneticilerden bahsetmiştim. Bu hafta ise konuşmayı adeta zül addedenlere dokunacağım.
İletişim özürlü olmak
“İletişim özürlü” terimi, bir kişinin kendini açık ve etkili bir şekilde ifade etmekte ya da başkalarının duygu ve düşüncelerini anlamakta zorlanmasını ifade eder. Bu durum genellikle, bireyin iletişim becerilerindeki eksiklikler, özgüven problemleri veya çevresel faktörlerden kaynaklanır.
Konuşma özürlü yöneticiler, çalışanlar üzerinde çeşitli olumsuz etkiler yaratabilir.
Bu etkiler hem bireysel hem de ekip düzeyinde verimlilik ve motivasyonu ciddi şekilde düşürebilir. Açıkça söylemeliyim ki, çalışma hayatım boyunca iletişim konusunda sorunlu olan yöneticiler yüzünden dağılmış birçok ekiplere şahit oldum. Bir evvelki yöneticileri döneminde mükemmel performanslar sergileyen ekipler iletişim özürlü yeni yöneticileri ile ciddi sıkıntılar yaşadılar ve sonuç herkes için hüsran oldu.
Neler olabilir?
Konuşma özürlü yöneticilerle çalışmak zorunda kalan insanlarda neler olabilir? Sorusuna tecrübelerime dayanarak şöyle cevap verebilirim. “Neler olmaz ki?”.
Çalışanların Kendini Değersiz Hissetmesi
• Yetersiz geri bildirim veya iletişim eksikliği, çalışanların yaptıkları işin fark edilmediğini düşünmelerine neden olabilir. Takdir eksikliği, çalışanların özgüvenini ve işine olan bağlılığını zayıflatabilir.
Ortada böyle bir durum var ise kapınızın her çalınmasında içeri mutsuz bir sürat ifadesiyle giren insanlarla karşılaşırsınız.
Motivasyon ve Moralin Düşmesi
• Net iletişim sağlanmadığında, çalışanlar kendilerini yönsüz ve kararsız hissedebilir. Olumsuz veya yanlış iletişim, çalışanlar arasında huzursuzluk ve stres yaratabilir. Çalışanlarınızın karar vermede yeterince cesur davranmadıklarını gözlemlemeye başlarsınız.
İş Performansında Düşüş
• Yöneticinin beklentilerini açık bir şekilde ifade edememesi, çalışanların görevlerini doğru şekilde yerine getirememesine yol açabilir. Karmaşık veya eksik talimatlar, zaman ve kaynak kaybına neden olabilir. Hata oranında öngörülmemiş yükselmeler görmeye başlarsınız.
Çatışmalar ve Anlaşmazlıklar
• Yetersiz iletişim, ekip içinde yanlış anlamalara ve çatışmalara zemin hazırlar. Sorunların çözüme kavuşamaması, çalışanlar arasında kırgınlık ve güven kaybına neden olabilir. Herkesin kendini güven altına alçak şekilde davranmaya başladığını görürsünüz. İnsanlar konuşarak iletişim kurmak yerine e-postalar üzerinden işlerini yapmaya çalışır.
İşten Ayrılma Oranlarının Artışı
• Kendini duyulmayan veya desteklenmeyen çalışanlar, başka iş fırsatlarına yönelme eğilimindedir. Kulağınıza, çalışanlarınızın iş aramaya başladığı haberleri gelmeye başlar. İyi çalışanların kaybı, organizasyonun genel verimliliğini ve başarısını olumsuz etkiler.
Yenilikçi Düşüncenin Azalması
• Çalışanlar, fikirlerini dile getirmekten çekinebilir, çünkü fikirlerinin duyulmayacağını düşünürler. Bu, yaratıcılığı ve yenilikçi çözümleri engelleyebilir. Bu durum şirketin gelişmesinde olumsuz etkiler yaratabilecek en kötü durumdur.
Çalışma Ortamında Güvensizlik
• Açık ve etkili iletişim eksikliği, çalışanların şirkete ve yönetime olan güvenini sarsar. Çalışanlar, kendilerini izole hissedebilir ve ekip içi dayanışma zayıflayabilir. Emin olun ki, ekibinizde çatırdamalar başlamıştır ve bunu ayrılmalar takip edecektir.
Çözüm önerileri
Gördüğünüz üzere organizasyonunuzun içinde iletişim özürlü yöneticilerin olmasının şirket ve çalışanlar üzerinde çok olumsuz etkileri olmaktadır. Tabii ki böyle bir durumun uzun süre sürdürülmesi mümkün olmayacaktır. Başka bir ifade şekli ile de böyle bir durumun süregelmesine müsaade edilmemeli, tedbirler alınmalıdır.
Neler mi?
İletişim Eğitimleri Düzenlemek
• Yöneticilerin iletişim becerilerini geliştirmesi için profesyonel eğitimler sunulabilir.
Duygusal Zekâ (EQ) Geliştirme
• Yöneticilerin empati kurma ve duyguları yönetme becerilerini artırmak, iletişim sorunlarını çözmede önemli bir adımdır. EQ eğitimleriyle yöneticilere Empati geliştirme, Öfke ve stres yönetimi, Duyguları doğru ifade etme becerileri kazandırılabilir.
Geri Bildirim ve Takdir Kültürü Oluşturmak
• Yöneticiler, düzenli ve yapıcı geri bildirim verme konusunda eğitilmelidir. Çalışanların başarılarını takdir etmeyi öğrenmek, iş yerinde motivasyonu artırabilir. Olumsuz geri bildirimler, yargılayıcı değil çözüm odaklı bir dille verilmelidir.
Birebir Koçluk ve Mentorluk Sağlamak
• Deneyimli bir lider ya da profesyonel koç, yöneticilerin iletişim tarzını analiz edip iyileştirme yolları sunabilir. Birebir görüşmelerle sorunlu alanlar hedeflenerek çözüm odaklı çalışmalar yapılabilir.
İletişim Araçlarını Etkili Kullanmayı Öğretmek
• Yöneticiler, e-posta, toplantı ve dijital platformlar gibi iletişim araçlarını doğru ve etkili kullanmayı öğrenmelidir. Yazılı iletişimde net ve anlaşılır bir dil kullanımı teşvik edilmelidir.
Düzenli Toplantılar ve Açık İletişim Alanları Yaratmak
• Yöneticiler, çalışanlarla düzenli toplantılar yaparak iletişim kanallarını açık tutmalıdır. Çalışanlara fikirlerini ifade etme fırsatı tanınmalı ve bu görüşler dikkate alınmalıdır.
Kapsayıcı Bir İletişim Kültürü Teşvik Etmek
• Organizasyon içinde açık, şeffaf ve kapsayıcı bir iletişim kültürü oluşturulmalıdır. Yöneticilerin çalışanları anlamaya ve onlara destek olmaya odaklanması sağlanmalıdır.
Performans Geri Bildirimlerini Analiz Etmek
• Çalışanların, yöneticilerinin iletişim tarzı hakkında geri bildirim vermesi için anonim anketler düzenlenebilir. Bu geri bildirimler, yöneticinin gelişim alanlarını belirlemesine yardımcı olur.
Kendi Davranışlarını Değerlendirme
• Yöneticiler, iletişim tarzlarını analiz etmek ve geliştirmek için öz değerlendirme yapmaya teşvik edilmelidir. İletişimde sıklıkla yaptıkları hataları fark etmeleri sağlanabilir.
Problem Çözme ve Stres Yönetimi Eğitimleri
• İletişim sorunları genellikle stres ve baskının bir sonucu olabilir. Bu nedenle yöneticilere problem çözme ve stres yönetimi becerileri kazandırılmalıdır.
Son söz
İletişim özürlü yöneticiler özelde organizasyonları, genelde ise şirketleri için hemen fark edilmeyen ve maalesef pek de ciddiye alınmayan potansiyel tehlikelerdir. Bu tür yöneticilerin sayısının şirket içinde çoğalması, zaman içinde telafisi kolay olmayacak yanlış bir kültürün oluşmasına sebebiyet verir. Yöneticilerin iletişim becerilerini geliştirmelerine ve iş yerinde daha sağlıklı bir atmosfer yaratmalarına yardımcı olacak çözümler üretilmelidir.
