Sektör temsilcileri, hayvanların eziyet görmemesi ve et israfının önüne geçilmesi için kesimlerin işinin ehli kasaplar tarafından yapılmasının önemine dikkat çekiyor
GÜLCİHAN ALTINKAYA
Kurban Bayramı’na az bir zaman kala yapılan hazırlıklar hem dini hem kültürel açıdan oldukça önem taşıyor. Kurbanlık hayvan alımları hız kazanırken, kurban kesimi için yer veya randevu ayarlanıyor. Ancak kurbanlık seçimi ve kesimi sırasında vatandaşların dikkat etmesi gereken pek çok husus bulunuyor. Sektör temsilcileri, hem hayvanların eziyet görmemesi hem de etin israf olmaması açısından kesimlerin işinin ehli uzman kasaplar tarafından yapılmasının önemine dikkat çekiyor. Böylece her Kurban Bayramı’nda yaşanan kazaların da önüne geçilebileceğini ifade eden sektör temsilcileri, et kayıplarının en aza indirilmesi için dikkatli olunması gerektiğini belirtti.
“Acemi kasaplar vatandaşlara eziyet çektirebiliyor”
Kurban Bayramı öncesinde özellikle büyük şehirlerde artan nüfus göz önünde bulundurularak modern ve hijyenik kurban kesim alanlarının yaygınlaştırılması gerektiğini belirten Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Kurban Bayramı artık yaklaşıyor. Bazı şehirlerde kurban çadırları kurulmaya başlayacak. Burada önemli olan ise kurban kesiminde dikkat edilmesi gereken hususların hem yerel yönetimler hem de hijyen açısından sağlık kontrolleriyle veteriner hekimler tarafından yapılan hayvanların satışıyla ilgili tedbirlerin alınması. Kurban yerleri daha kontrollü gibi görünse de hijyen açısından orada çalışacak, işlemi yapacak acemi kasaplar gerçekten vatandaşlara eziyet çektirebiliyor. Bu önemli bir konu. Kurban vecibesini yerine getirecek olanlar için etlerin düzgün şekilde parçalanıp dağıtımdaki sorunların giderilmesi için tedbirlerin alınması gerekli” dedi.
“Profesyonel kasaplar yer almalı”
Geçtiğimiz yıl ülkemizde yaklaşık 850 bin büyükbaş, 2.8 milyon ise küçükbaş kurban kesiminin gerçekleştiğini söyleyen Palandöken, “Bu yıl kurban sayısında geçen yıla benzer bir bekleyiş var. Bu sebeple hem hijyen kontrollerinin sağlanması hem de vatandaşların rahatlıkla bu ibadeti yerine getirebileceği alanların hazırlanması gerekiyor. Bu bağlamda bazı şehirlerimizde randevu sistemleri mevcut. Ancak vatandaşlar bu durumdan rahatsız olabiliyorlar, sabah akşam orada beklemek zorunda kalıyorlar. Aynı şekilde, etlerin parçalanması veya sokaklarda ‘ben kasabım’ diyenlerin hijyen kurallarına uygun olmayan şekilde hayvan kesmesi hem deriyi ziyan edebiliyor hem de hayvanlara eziyet edebiliyor. Dolayısıyla bu işlerin profesyonelce yapılması gerekiyor. Mümkünse kurban kesimi yapılacak merkezlerde modern ekipmanlarla kesim yapılmasını sağlayacak tedbirlerin alınması da önemli. Bu tedbirler olmadığı zaman insanlar kendi imkanlarıyla bahçelerinde kesim yapmak zorunda kalabiliyorlar. Sokak kasaplarına sertifikası olmayan, hijyen kurallarına uymayan kişilerin para kazanmak amacıyla hayatlarında hiç bıçak kullanmamışken “ben kasabım” demeleri ise çok büyük risk taşıyor. Aynı şekilde parçalama işlemi için gerekli masa ve bıçaklar gibi çeşitli ekipmanlar da mevcut değil” diye konuştu.
“Randevulu kesim sistemleri yaygınlaştırmalı”
Yerel yönetimlerin kurban kesimini hizmet olarak yapması gerektiğini ifade eden Palandöken, “Kurban Bayramı yaklaşırken vatandaşlarımız ibadetlerini bir an önce yerine getirme gayreti içinde oluyor. Ancak bayram ziyaretleri, yoğunluk ve plansızlık nedeniyle zaman zaman hayvanlara eziyet edilmesi gibi olumsuz durumlarla karşılaşıyoruz. Kurban fiyatlarının oldukça yüksek olduğu bu dönemde, etlerin israf olmaması adına kesim işlemlerine azami dikkat gösterilmesi gerekiyor. Kesim alanlarının hazırlanmasında en önemli sorumluluk yerel yönetimlere düşüyor. Bu alanlarda su temini, caraskal sistemleri gibi temel ihtiyaçların eksiksiz olması büyük önem taşıyor. Temennimiz, bu bayramda bu tür sorunlarla karşılaşmamamız. Vatandaşların oturabileceği alanların oluşturulması, kesim alanlarının temiz tutulması ve sağlık personelinin hazır bulunması da oldukça önemlidir. Kurban kesiminin sertifikalı ve işin ehli kişilerce yapılması, hem hayvanların gereksiz acı çekmesini önler hem de sağlık ve hijyen açısından güvence sağlar. Bu süreçte hem vatandaşlarımızın hem hayvanların hem de kesimi gerçekleştiren kişilerin yaşayabileceği sıkıntıların en aza indirilmesi için gerekli tüm tedbirlerin alınması gerekir. Kurban Bayramı’nda ‘et zayi oldu’ gibi olumsuz söylemlerle karşılaşmayız” dedi.
“Kurbanlığın görünümü sağlıklı, bakışları canlı olmalı”
Kurbanlık alırken öncelikle hayvanların kulak küpesi ve pasaportuna ve başka illerden getirilen kurbanlıkların Veteriner Sağlık Raporu’nun olup olmadığına bakılmasının önemli olduğunu belirten Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği (TÜDKİYEB) Genel Başkanı Nihat Çelik, “Alınacak kurbanlığın sağlıklı olması yanında dişi olup olmadığı da kontrol edilmeli. Kurbanlığın görünümü sağlıklı, bakışları canlı olmalı. Ciltte yara, bere olmamalı. Tüyler parlak, düzgün ve yatık olmalı. Hasta, zayıf, düşkün, bir veya iki gözü kör, bir veya iki boynuzu kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları veya memesi kesik, dişlerinin tamamı ya da çoğu dökük hayvanlar kurbanlık vasfını taşımadığı için satın alınmamalı. Ancak hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, topal, bir kulağı delik veya yırtılmış olmasının kurban edilmesine bir mani yok. Kurbanlıkların yaş durumu da önemli olduğundan koyun ve keçinin bir, sığır ve mandanın iki yaşını doldurmuş olması gerekir. Ancak altı ayını tamamlayan bir kuzu bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması halinde kurban edilebilir” diye konuştu.
“Kurbanlık kesimi ehil kişilerce yapılmalı”
Kırsal kesimlerde vatandaşlar genellikle kurbanını kendisi kestiğini belirten Çelik, “Ancak şehirlerde yaşayan vatandaşlar çoğunlukla kasaplara kestiriyor. Kurbanlık hayvanlar, Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan onaylı kesimhaneler ile Kurban Hizmetleri Komisyonlarının belirlediği kesim yerlerinde kesildiğinden buralarda daha çok uzman kasaplar kesim yapıyor. Dolayısıyla kurbanlık kesebilecek kişilerin bulunmasında bir zorluk olacağını sanmıyorum. Zaten işin doğrusu kurbanlık kesiminin ehil kişilerce yapılması. Özellikle büyükbaş hayvan kesimini uzman kasaplara yaptırmak her Kurban Bayramı’nda tanık olduğumuz kaza sayısını önemli oranda azaltacak. Diğer taraftan kurbanlığın uzman kasaplar tarafından kesilmesi et kayıplarını da önleyecek ve olası israfın önüne geçilecek” dedi.
