Tuik tarafından açıklanan Haziran 2025 rakamlarına göre, TÜFE’de gerileme, ÜFE’de ise iki aydır artış olduğu gözlendi. Haziranda TÜFE %1,37, ÜFE ise %2,46 arttı. 2023 yılından itibaren Haziran aylarında TÜFE sırasıyla %3,92 ve %1,64 artmış idi. ÜFE ise aynı aylar için %6,50 ve % 1,38 artış göstermişti.
Açıklanan rakamlara göre TÜFE yıllık bazda Haziranda da gerilemesini devam ettirdi ve %71,60’dan %35,05’e geriledi. Oniki aylık ortalamalara göre ise değişim oranı %43,23 oldu. On iki aylık ortalamalara göre Aralık sonunda TÜFE %58,51 idi. Bu rakam önemli zira genelde kira artışları için tavan bu orana göre belirleniyor. Dolayısıyla Haziran sonu için tavan %43,23 olarak belirlenmiş oldu. Yılbaşından beri gerçekleşen fiyat artışı ise %16,67oldu. Rakamlar açıklanmadan yapılan anketlere göre TÜFE’nin %1,53 oranında artması ve yıllık enflasyonun da %35,26’ya düşmesi bekleniyordu. Ancak aylık artış beklenenin altında gerçekleşti.
ÜFE’de ise iki aydır aylık artışta yükselme görülüyorı. ÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre değişimde Ocak’da %27,20 iken Şubat 2025’de %25,2’e, Mart 2025’de de %23,50’ye Nisan’da da %22,50’ye geriledikten sonra Mayıs ayında %23,13’e ve Haziranda da %24,45’e yükseldi. Oniki aylık ortalamalara göre ise TÜFE’de olduğu gibi ÜFE’de de gerileme oldu ve oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı Ocak’da %39,50 iken, Haziran ayında %28,34’e geriledi. İlk altı aydaki artış ise %15,71.
Alttaki tablolarda 2023 yılından itibaren aylık artışlar ve onun yanında da bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranları yer alıyor. Veriler ve değerlendirmenin TUİK rakamlarında göre yapıldığını da hatırlatmak isterim.
TÜKETİCİ ENFLASYONU TABLOSU
| Aylar | 2023 Aylık Artış | 2023 Bir önceki yıla göre artış | 2024 Aylık Artış | 2024 Bir önceki yıla göre artış | 2025 Aylık Artış | 2025 Bir önceki yıla göre artış |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ocak | 6,65 | 57,68 | 6,70 | 64,86 | 5,03 | 42,12 |
| Şubat | 3,15 | 55,18 | 4,53 | 67,07 | 2,27 | 39,05 |
| Mart | 2,29 | 50,51 | 3,16 | 68,50 | 2,46 | 38,10 |
| Nisan | 2,39 | 43,68 | 3,18 | 69,80 | 3,00 | 37,86 |
| Mayıs | 0,04 | 39,59 | 3,37 | 75,45 | 1,53 | 35,41 |
| Haziran | 3,92 | 38,21 | 1,64 | 71,60 | 1,37 | 35,05 |
| Temmuz | 9,49 | 47,83 | 3,23 | 61,78 | ||
| Ağustos | 9,09 | 58,94 | 2,47 | 51,97 | ||
| Eylül | 4,75 | 61,53 | 2,97 | 49,38 | ||
| Ekim | 3,43 | 61,36 | 2,88 | 48,58 | ||
| Kasım | 3,28 | 61,98 | 2,24 | 47,09 | ||
| Aralık | 2,93 | 64,77 | 1,03 | 44,38 |
Yüzde 35,05 oranı 2021 yılı Kasım ayından beri en düşük yıllık enflasyon oranı. 2024 Haziran ayında aylık enflasyon %1,64 olarak gerçekleşmişti. Anketlerde Haziran Tüketici enflasyonunun ortalama 1,53 olarak gerçekleşmesi bekleniyordu. Ancak TUİK’in açıkladığı rakam bunun altında çıktı ve Haziranda da enflasyon geriledi. TUİK’in rakamları ile İTO ve EKAM’ın rakamları arasındaki ciddi fark da devam ediyor.
Haziran ayı sonuçlarına göre altı aylık enflasyon %16,67’ye ulaştı. Bu rakam emekli maaş artışında baz alınacak. TCMB’nin son yaptığı yıl sonu tahmini %24 seviyesinde. Dolayısıyla bu hedefi yakalamak için önümüzdeki 6 ay fiyatların toplam %6,27 artması gerekecek. Bu da aylık artışın ortalama %1,02 olması durumunda meydana gelecek. Öte yandan, geçen yıl son 6 aylık enflasyon %15,75 artmıştı. Bunun ortalaması ise aylık %2,46 idi. Yıl sonunda %30’u yakalamak için önümüzdeki altı aylık artışı %11,42, aylık ortalamanın da %1,81 olması gerekiyor.
ÜRETİCİ ENFLASYONU TABLOSU
| Aylar | 2023 Aylık Artış | 2023 Bir önceki yıla göre artış | 2024 Aylık Artış | 2024 Bir önceki yıla göre artış | 2025 Aylık Artış | 2025 Bir önceki yıla göre artış |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ocak | 4,15 | 86,46 | 4,14 | 44,20 | 3,06 | 27,20 |
| Şubat | 1,56 | 76,61 | 3,74 | 47,29 | 2,12 | 25,21 |
| Mart | 0,44 | 62,45 | 3,29 | 51,47 | 1,88 | 23,50 |
| Nisan | 0,81 | 52,11 | 3,60 | 55,66 | 2,76 | 22,50 |
| Mayıs | 0,65 | 40,76 | 1,96 | 57,68 | 2,48 | 23,13 |
| Haziran | 6,50 | 40,42 | 1,38 | 50,09 | 2,46 | 24,45 |
| Temmuz | 8,23 | 44,50 | 1,94 | 41,37 | ||
| Ağustos | 5,89 | 49,41 | 1,68 | 35,75 | ||
| Eylül | 3,40 | 47,44 | 1,37 | 33,09 | ||
| Ekim | 1,94 | 39,39 | 1,29 | 32,24 | ||
| Kasım | 2,81 | 42,25 | 0,66 | 29,47 | ||
| Aralık | 1,14 | 44,22 | 0,40 | 28,52 |
Aynı şekilde ÜFE’de de gelişmelere bakarsak 2022’nin Ekim ayında yıllık bazda eriştiği %157,69 rakamından Haziran 2025’de %24,45e gerilemiş olması iyi bir gelişme ancak son iki aydır yükselmesi de düşündürücü. 2024 yılının son 6 ayının aylık ÜFE artış ortalaması %1,22 idi. Bu ortalama yakalanırsa ÜFE %22,33’de kalır.
Bu arada bütçe harcamalarının da enflasyon konusunda etkili olacağını unutmamak lazım. Ancak enflasyon ile mücadelede sadece parasal tedbirlere başvurulmuş olması ve mali tedbirlerin kullanılmaması bu gayretin yeterli sonuç vermediğini gösteriyor. Bütçede açık olduğu sürece enflasyonla mücadelede negatif etkinin süreceğini söylemek yanlış olmayacaktır. Gelişmeleri bu sütunlarda yakından takip etmeye devam edeceğiz.
