Türkiye’nin birçok bölgesinde hasat devam ederken Toprak Mahsulleri Ofisi önünde traktör ve kamyonlardan oluşan uzun kuyruklar dikkat çekiyor. Randevu bulacak kadar şanslı olan çiftçiler, ürünlerini TMO’ya satmak için iki gün sıra bekliyor. Çorum Toprak Mahsulleri Ofisi önünde iki kilometreyi bulan kuyruklar oluştu. TMO önünde uzun kuyruklar oluşması mesai veya vardiyalı sisteme geçilmeyerek alımların saat 18.00’e kadar yapılmasına bağlanıyor.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Çorum Milletvekili Mehmet Tahtasız, Çorum Toprak Mahsulleri Ofisi önüne giderek uzunluğu kilometreleri bulan kuyruklarda çiftçilerle konuştu.
İkinci günde satabildi
Buğdayını iki gün sıra bekledikten sonra satabildiğini ifade eden Çorum Kadıkırı Köyü Muhtarı Hakan Pehlivan, “İki gün önce sıraya girdik ancak satabildik. Sıra çok. Alımları saat 18.00’e kadar yapıyorlar. Malımızı bir şekilde alıyorlar ama sıra çok. TMO senede 1.5-2 ay alım yapıyor. Bu dönemde neden vardiyalı çalışmıyor. Sıra beklerken çiftçinin diğer ürünleri tarlada kalıyor. Gece sabaha kadar sulama yapıyoruz gündüz gelip burada sıra bekliyoruz” dedi.
Açıklanan fiyatların düşüklüğünden dert yanan Pehlivan, şunları söyledi:
“Geçen sene ekmek 2.5 liraydı buğday 7 liraydı. Şimdi ekmek 7 lira oldu buğday ise 9 lira. Borsadaki fiyatlar daha da düşük. Hükümet ekmek ve gıda fiyatlarını aşağıda tutmak için bu fiyatlardan alım yapıyorsa o zaman mazotta gübreden vergi almasın. Çiftçiye ÇKS kaydı baz alınarak kullanacağı kadar mazot ve gübre vergisiz verilsin. Girdi fiyatları düşsün biz ucuz satalım vatandaş da ucuz yesin. Bizim derdimiz vatandaşa 10 liraya ekmek yedirmek değil. Çiftçinin ürettiğinde bu sene enflasyon yok. Enflasyonu hesaba katmadan fiyat açıkladılar.”
“Çiftçiyi ezmesinler, küstürmesinler”
Çorum Şekerbey köyünde çiftçilik yapan Hüseyin Tutuş ise, “Bizim en büyük sorunumuz piyasa koşullarıyla rekabet edemememiz. Arpa buğday fiyatı açıklandı. Bu fiyatlar açıklandığında mazot fiyatları 22-24 lira arasındaydı. Yine taban gübresinin çuvalı 580 liraydı. Ürenin çuvalı 490 lira civarındaydı. Şu an bunların hepsinin fiyatları arttı. Bizim ürünümüzün fiyatı neredeyse geçen sene ile aynı. Diğer sektörler gibi ürünümüzün fiyatını kendimiz belirleyemiyoruz. Bizi yönetenlerden şunu istiyoruz. Çiftçiyi küstürmesinler. Biz bu işi can çekişerek yapıyoruz. Bizi sürekli eziyorlar. Ekim zamanı en yüksek maliyetlerle ekiyoruz. Hasat zamanı en düşük fiyatlardan satıyoruz. Bu şartlarda işin matematiğine baksanız tarlaları ekmemek daha faydalı duruyor. Bizi küstürmesinler piyasa koşullarında ezmesinler” diye konuştu.
Tahtasız: tmo mesai yapmalı
Hasat zamanının aylar öncesinden belli olmasına rağmen TMO’nun gerekli önlemleri almadığını ve çiftçiyi mağdur ettiğini söyleyen CHP Çorum Milletvekili Mehmet Tahtasız da şunları söyledi:
“Biçimler başlamadan da uyardık. Buğdayın, arpanın hasat zamanı aylar öncesinden belli. O halde TMO neden önceden tedbir almadı da çiftçiyi burada sırada bekletiyor? Alım zamanı fazla mesai yapmazsan çiftçi iki gün üç gün sırada bekler elbet. Neden mesai yapmıyorsunuz, neden vardiyalı çalışmıyorsunuz? Devlet Planlama Teşkilatı’nı kapatırsan o zaman çiftçinin halinden anlamazsın. Çiftçinin maliyet hesabını bilmezsin. O zaman da çiftçiyi perişan edersin üretim de düşer. Çiftçi mutlu olsa üretime devam eder. Ama şimdi bu nesilden sonra çiftçi yetişmiyor.”
