GÜİD Yönetim Kurulu Başkanı Metin Güneş: Gübre tüketimini artıramadığımız zaman, birim alanda verim ve kalite kaybı yaşarız
SEZA NUR ALPDÜNDAR
Türkiye’de gübre fiyatlarındaki düşüşe rağmen tüketimin dünya ortalamasının altında kalması, tarımsal üretimi olumsuz etkiliyor. Gübre fiyatlarının son 1,5 yılda yüzde 100’den fazla düştüğünü dile getiren Gübre Üreticileri İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği (GÜİD) Yönetim Kurulu Başkanı Metin Güneş, fiyatlardaki düşüşe rağmen gübre tüketiminin artmadığını söyledi. Türkiye’de gübre tüketiminin artırılması gerektiğini belirten Güneş, “Gübre tüketimini artıramadığımız zaman, birim alanda verim ve kalite kaybı yaşarız. Dolayısıyla bu rekolteye yansır. Birim alanda kaybımızla gıda enflasyonu ile karşı karşıya kalabiliriz” dedi.
“Arz-talep dengesinde bozulma gübre fiyatlarını düşürdü”
Gübre fiyatlarını değerlendiren Güneş, “Fiyatlar pandemi sonrası normalleşmeyle birlikte 2021’den 2022’nin ağustos ayına kadar çok hızlı bir yükseliş gerçekleştirdi. 22 Ağustos ayından itibaren gübre fiyatlarında yüzde 100’den fazla düşüş meydana geldi. Bu düşüşün meydana gelmesinin en temel sebeplerinin bir tanesi Avrupa’da ve dünyanın birçok yerinde kuraklık yaşanması. Dolayısıyla arz-talep dengesinin bozulması. Bir de havanın sıcak gitmesinden dolayı doğal gaza olan talebin azalması. Özellikle Rusya-Ukrayna savaşından sonra enerji krizinden dolayı fiyatların artması beklenirken, geçen sene havaların da sıcak gitmesi ve doğal gaz talebinin azalmasından dolayı gübre fiyatları önemli miktarda düştü” diye konuştu.
Gübre tüketimi Avrupa ortalamasının altında
Türkiye’de 2021 ve 2022 yıllarında yüksek fiyatın gübre tüketimini düşürdüğünü aktaran Güneş, “2020 yılında 7 milyon ton olan gübre tüketim ortalaması, 2022 yılında 5,5 milyon tona kadar geriledi. 2023 yılında 6 milyon ton civarında gübre kullanılması tahmin ediliyor. Genel olarak değerlendirildiğinde 6 milyon ton gübre tüketimi, dünya ortalamasının altında. Avrupa’da ortalama ülkelere göre değişiklik göstermekle beraber 200 kg hektara gübre kullanılıyor. Dünyada 140-150 kg hektara gübre kullanılıyor. Türkiye’de hektara gübre kullanım oranı 110 kilogramın altında. Dolayısıyla bizde Avrupa ve dünya ortalamasının altında gübre tüketimi var” dedi.
Türkiye’de gübre tüketiminin artırılması gerektiğini belirten Güneş, “Gübre tüketimini artıramadığımız zaman, birim alanda verim ve kalite kaybı yaşarız. Dolayısıyla bu rekolteye yansır. Birim alanda kaybımızla bir gıda enflasyonu ile karşı karşıya kalabiliriz. Mutlaka gübre kullanımı ile ilgili destekler ve teşvikler arttırılmalı, gübre kolay erişebilir hale getirilmeli” ifadelerinde bulundu.
“Gübre firmalarının desteklenmesi gerekiyor”
Gübre sektörünü en çok yüksek finansman maliyetlerinin zorladığını dile getiren Güneş, “Sektörü, yüksek finans maliyetleri ve finansal kaynaklara erişim zorluğu olumsuz etkiliyor. Tarım sektörüne özel, iyileştirilmiş, maliyeti düşürülmüş finans kaynaklarına kolay erişilebilecek bir sistem oluşturulması gerekiyor. Aksi takdirde çiftçiyi finanse etmek oldukça zor hale geliyor. Gübre firmalarının, finans olarak desteklenmesi gerekiyor” diye konuştu.
Türkiye’de özellikle özel gübre sanayinin ciddi anlamda geliştiğini aktaran Güneş, “Sulama sistemleriyle uygulanan gübrelere özel gübre adını veriyoruz. Özel gübre sanayinin desteklenmesi gerekiyor. Bugün Türk firmaları 60’a yakın ülkeye ihracat yapar hale geldi. Bu firmaların teknolojik altyapılarının güçlendirilmesi gerekiyor. Özellikle paketleme konusunda Avrupa’nın gerisinde olmamız nedeniyle tam otomatik paketleme sistemlerine geçmek için makine ekipman destekleri verilmesi lazım” diye konuştu.
