Asgari ücretin açıklanması ile iş dünyasının gündemindeki zam oranı tartışması derinleşti. Hem çalışanlar hem de firmalar için merak konusu olan maaş zamları ile ilgili değerlendirme yapan Egon Zehnder Kıdemli Ortağı Murat Yeşildere, açıklanan asgari ücretin ardından, zam oranının şirketler bazında ortalama olarak yüzde 50 ve üzerinde gerçekleşebileceğini öngördüğünü söyledi.
Ücret artışlarının belirlenmesi aşamasında birden fazla verinin etkili olacağının altını çizen Yeşildere, “Öncelikle süregelen Asgari Ücret görüşmeleri sonuçlandı ve yeni asgari ücret yüzde 49’luk bir artışla 17 bin 2 TL olarak açıklandı. Önceden açıklanan, asgari ücrete 2024 yılı içinde tek düzenleme yapılacağının planlandığıydı. Merkez Bankası’nın 2024 yılı için öngördüğü yüzde 36 enflasyon hedefinin oldukça üzerinde açıklanan asgari ücret artışı, tek zam konusundaki kararlılığa da işaret ediyor” dedi.
“Hedef enflasyona göre zam yapma politikası önemli”
Bugüne kadar gerçekleşen enflasyonu, ücret artışları için baz alan şirketlerin temmuz-aralık 2023 arasında altı ayda gerçekleşen yüzde 37,56 enflasyonu düşünerek, daha önceki değerlendirmelerinde 2024 yıl başında yapılacak zam oranının yüzde 40’ın altında olmayacağına işaret ettiğini belirten Yeşildere, “2024 zam oranı konusunda öngörüde bulunurken, yıl boyunca tek artış uygulamasına şirketlerin ne kadar uyacağı belirleyici faktörlerden birisi olacak. Şu ana kadar aldığım hissiyat, kurumsallaşmış, büyük şirketlerin 2024 yılında da en az iki, hatta daha fazla sayıda ücret düzenlemesi yaparak, çalışanlarını enflasyon ve hayat pahalılığına karşı koruma konusunda azami gayreti göstereceği yönünde. Benzer şekilde, 2024 yılı içinde gerçekleşen ya da hedef enflasyona göre zam yapma tercihi de şirketler için önemli bir yol ayırımı olacak. Bu bağlamda asgari ücret, her iki yöne de çekilebilecek bir seviyede açıklandı” diye konuştu.
“Şirketler en az bir kez daha ücret düzenlemesi planlamaları yapabilir”
Yurtdışına raporlama yapan uluslararası sermayeli şirketlerde, son 12 ay içinde döviz kuru artışının enflasyon artışının gerisinde kalması da döviz bazında çalışan maliyetlerin yükseldiği algısını yarattığını vurgulayan Yeşildere, “Bu Türkiye’de kurulu yabancı şirketlerin yöneticilerinin açıklamakta zorlandığı bir unsur haline geliyor. Ayrıca, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), İstanbul Ticaret Odası, gibi kurumların açıkladığı fiyat artış endeksleri arasında da büyük farklılıklar olması, yöneticilerin işini daha da zorlaştırmaya devam ediyor. Sonuç olarak 2024 yılı başında yapılacak zam oranının, Türkiye’nin önde gelen, kurumsal şirketleri bazında, son açıklanan asgari ücret seviyesi göz önüne alındığında ortalama olarak yüzde 50 ve üzerinde gerçekleşeceğini öngördüğümü söylemek isterim. Bu düzenlemenin devamında, ekonomik şartların gelişimine paralel olarak, şirketlerin en az bir kez daha ücret düzenlemesini planlarına alacaklarını söyleyebilirim” ifadelerini kullandı.
“Hizmet sektörünün zam oranları yüksek olacak”
Yeşildere, “Öngörmek zor olsa da endüstriyel ilişkiler ve pazarlıkların daha yoğun olduğu üretim sektörlerinde zam oranları yüzde 50 ve üzerinde gerçekleşecek. Yetenekler için savaşın daha yoğun olduğu teknoloji ile bağlantılı rollerdeki çalışanlar da yüzde 50’nin de üzerinde zam oranları alabilirler. Genel sektörel trendler kapsamında, özellikle saha çalışanlarına yönelik talep göz önüne alındığında hizmet sektörlerinde ücret artışlarının pazar ortalaması ve üzerinde olabilir” dedi.
