Ege KOBİ’leri Buluşuyor etkinliğinde, KOBİ’lerin geleceği, sürdürülebilirliği ve dijitalleşmesi başlıkları ele alındı
Sektör temsilcileri, KOBİ’lerin sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için finans, dijitalleşme ve teknolojik gelişmelere uyum sağlamak başta olmak üzere birçok konunun iyi yönetilmesi gerektiğini vurguladılar
Ege Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeleri Derneği (EGEKOBİDER) tarafından 28-29 Şubat 2024 tarihlerinde Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde (AASSM) ‘Ege KOBİ’leri Buluşuyor’ etkinliği düzenlendi. Ege KOBİ’lerinin geleceği, sürdürülebilirliği ve dijitalleşmesi gibi başlıkların ele alındığı etkinlikte, bölge ekonomilerinin itici gücü olan KOBİ’lerin sorunları, ihtiyaçları ve çözüm önerileri konuşuldu. Buluşmaya katılan sektör temsilcileri, KOBİ’lerin sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için finans, dijitalleşme ve teknolojik gelişmelere uyum sağlamak başta olmak üzere birçok konunun iyi yönetilmesi gerektiğini vurguladılar.
“KOBİ’ler ekonomi için önemli bir güç”
Dünyanın hızla değiştiğini, dayanıklılığın dünyaya ayak uydurmaktan geçtiğini dile getiren EGEKOBİDER Yönetim Kurulu Başkanı Yüksel Bilek, “Dijitalleşme ve sürdürülebilirlik kişilerin, işletmelerin ve toplumların her alanda uyum göstermesi gereken bir başlık. Bu kapsamda derneğin kuruluş amacı paralelinde üyelerimizin, işletmelerimizin devamlılığını ve dayanıklılığını önemiyoruz. KOBİ’ler ekonomi için önemli bir güç. Türkiye’deki işletmelerin yüzde 95’ini KOBİ’ler oluşturuyor. İstihdamın yüzde 77’si de bu işletmeler tarafından sağlanıyor. KOBİ’ler değer yaratma, verimlilik, ihracat, ham madde, yatırım, kredi gibi zorlu süreçlerden geçiyor. Sürecin sağlıklı iyileşmesi ve işletmelerin sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi finans ve dijitalleşme olmak üzere birçok konunun iyi yönetilmesi ve değişen dünyaya ayak uydurmaktan geçiyor” diye konuştu. Bilek, “EGEKOBİDER iyileşme ve çözümler üzerinde görüş alışverişinde bulunmak için bu buluşmayı planladık. Bu konuları iki güne sığdırmak mümkün değil, tekrarını yapacağımız buluşmalarla paylaşım ve dayanışmaya devam edeceğiz” dedi.
“Özel destekler verilmeli”
KOBİ’lerin ülkemizdeki işletmelerin yüzde 99,8’ini ancak istihdamın yüzde 70’ini oluşturduğunu aktaran İzmir Valisi Dr. Süleyman Elban, “Yaygın bir yapıdan bahsediyoruz, ülkenin istihdamının ciddi bölümünü alan yapıdan bahsediyoruz. Ama işletme ölçeğindeki ticaret hacmine ve istihdam hacmine baktığımızda şartlar 99,8 ile karşılaştırdığımızda mütevazi kalıyor. Bu yapıların sürekli desteklenmeye ihtiyacı olduğunu görüyoruz. Çünkü sınırlı imkanlarla çoğu zaman kendine ait olmayan yerlerde üretime ve aile işletmesi olarak başlanmış ama içinde alın teri, adanmışlık, inanç ve belli bir yere gelmekle ilgili çaba var. Hem ülkemizde ve dünyada acımasız bir rekabet var. Bu rekabet altında işletmelerin ayakta kalmaları birçok konuda özel destek verilmeye ihtiyaç duyuyor” diye konuştu.
“Büyük markalar yaratmak için KOBİ’lere ihtiyaç var”
Büyük markalar yaratmak için KOBİ’lere ihtiyaç olduğunu dile getiren Dr. Elban, “Büyük markalar KOBİ’lerin içinden çıkacaklar. Gelişmiş birçok ülkelerdeki büyük işletmeler kendileri üretim yapmıyor, KOBİ’lere ürettiriyorlar. Bu iki nedenle gelişmiş ülkelerdeki gelişmiş ekonomilerin ciddi ihtiyacı var. Bizim bu ligde iddiamız varsa ve kalkınma konusunda bir şeyler yapacaksak KOBİ’ler olmaza olmazımız. Sanayideki dönüşümü, ucuz finansman modellerini büyük işletmeler için 1 ihtiyaç olduğunu düşünüyorsak KOBİ’ler için en az 10 ihtiyaç var. Çünkü büyük işletmeler finansmana erişim, teknolojiyi yakalama konusunda daha avantajlılar ama onlara destek olan büyük işletme olmaya aday KOBİ’lerin bu alanda desteklenmeye ihtiyacı var. Dünya sürekli değişiyor ve gelişiyor. Bugün kullandığımız bilgiler yarın demode kalmış olabilir. Ama çağa ayak uydurma konusunda gerek kurumsal kapasiteleri gerek ekonomik güçleri gerekse bilgiye erişim konusunda büyük işletmeleri ve KOBİ’leri birebir rekabet ettirebilme şansımız yok. O nedenle bu dönüşümü yapabilmeleri için KOBİ’lerin desteklenmeye ve güçlendirilmeye ihtiyacı var” ifadelerinde bulundu.
“KOBİ’ler demokrasinin temel taşlarından biri”
KOBİ’lerin birer sermaye ve üretim aracı olmak kadar demokrasinin temel taşlarından biri olduğunu dile getiren İzmir Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkan Vekili Murat Aydın, “KOBİ’ler hem üretimin hem de sermayenin hem de bu sermaye ve üretim sonucunda elde edilen refahın daha yaygın ve daha fazla kişiye yayılması bakımından önemli bir işlev görüyor. Daha çok kişinin istihdam edildiği, üretme katıldığı KOBİ’ler demokrasinin derinleşmesine yol açan birer araç. KOBİ’lerin daha etkili olabilmesi için sermaye birikimleri küçük olduğu için dayanışmaya ihtiyaç duyarlar. EGEKOBİDER gibi kuruluşlar bu açıdan çok değerli. İBB bu yüzden bu faaliyetlere destek vermekten mutluluk duyuyor. Çünkü KOBİ’ler ve KOBİ’ler arasındaki dayanışma derinleştikçe teknoloji ve üretim konusundaki fikirler etkin şekilde sahaya sunuldukça bu hakça bölüşümün ve demokrasiyi derinleştirecek. Şehrin refahının artırılması açısından etkin görev alan KOBİ’leri İBB desteklemeye devam edecek” ifadelerinde bulundu.
“Değişime adaptasyondan başka çaremiz yok”
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörü Prof. Dr. Yusuf Baran da “Dünya değişiyor ve bu değişimi görmemiz gerekiyor. Nüfusların ve hacimlerin anlamını yitirdiği bir dünyada yaşıyoruz. Ne kadar çok şey bildiğimizin ve ne kadar çok teknolojiye hakim olduğumuzun önemi var. Değişimi kendimiz, şirketimiz ve ülkemiz adına görmemiz gerekiyor. Değişimi görmemiz, çağdaş medeniyet seviyesine ulaşmamız hatta aşmamız gerekiyor. Akıllı insan değişimi görendir, ondan akılısı değişimi tetikleyendir. Değişime adaptasyondan başka çaremiz yok. Adapte olmayanlar bugüne kadar yok olmuşlar” diye konuştu.
“İzmir serbest bölgelerde öncülüğü sağladı”
İzmir’in bir serbest bölge şehri olduğunu ifade eden Ege Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. (ESBAŞ) Genel Müdürü ve Serbest Bölgeler Kurucu ve İşleticileri Derneği (SEBKIDER) Yönetim Kurulu Üyesi Yusuf Kılınç, “İzmir’de 3 serbest bölge faaliyetlerine devam ediyor. Türkiye’de İzmir olarak öncülüğü sağlamış durumdayız. ESBAŞ 5,8 milyar dolarlık ticaret hacmiyle liderliği götürüyor. 100 bin istihdamın yüzde 30’unu ESBAŞ tek başına karşılıyor. İzmir ile beraber topladığınızda yüzde 35’lik istihdam sağlıyor. Firmaların tamamı KOBİ. Bu avantajları görüp yatırım fırsatlarını değerlendiren firmalar. ESBAŞ 30 bin istihdam hedefledi, şu anda 26 binlerdeyiz. 2 kere genişledik, yüzde 100 doluluğa sahibiz. Türkiye’deki 37 il kadar ihracat yapıyor. BASBAŞ’da tüm altyapı yatırımlarını tamamladık, 20 bin istihdam hedefiyle yola çıktık, birinci faz çalışmaları tamamlandı. Pek çok avantaj KOBİ’lerin yurtdışında rekabet edebilmesini ve daha fazla katma değer sağlanmasına olanak sağlayacak tüm altyapı hazırlandı” sözlerine yer verdi.
“BAYOSB, 10 bin kişilik istihdam sağlamayı hedefliyor”
Bağyurdu Organize Sanayi Bölgesi (BAYOSB) Bölge Müdürü Figen Akdemir ise “BAYOSB’da 2024 Şubat itibariyle 50 tane işletme aktif olarak çalışmakta, 2 bin 500 kişilik istihdam var. Bir yıl sonra 5 bin kişiye ulaşacağız ve tam doluluğa ulaştığımızda 10 bin kişiyi hedefliyoruz istihdam ve günlük çalışan, trafik hareketliliğimizle bu 12-13 bin kişilere ulaşacak. Bittiğinde KOBİ’lerimizle beraber 90 parselde üretim yapılacak” dedi.
Altyapıları hazırlarken geçirdikleri süreçleri anlatan Akdemir, “Her şeyden önce katma değerli üretim yapmak zorundaydık. Bunun için iyi fiziki koşullarda altyapıya ihtiyacımız vardı. 4 milyon metreküp hafriyat yaptık, ne dışarıya malzeme gönderdik, ne dışarıdan malzeme aldık. Yani aslında ilk gün itibariyle biz, yeşil mutabakata uygun, yeşil OSB çalışmalarına uygun çalışmalarla başladık. Bu yolculukta her şeyden önce enerji dedik. Yeşil enerji merkezi bölgenizin içinde kurulu. Bu merkez şu an 200 megavat, 800 megavata kadar çıkabilir. Limitsiz, kesintisiz bir enerji kaynağıyla, sanayicilerimizi beslemeye devam ediyoruz. Doğalgazla ilgili istasyonumuz var. Su depomuz ve su şebekemizi biz yönetiyoruz” dedi.
“KOBİ’ler risklerini bilmeli”
KOBİ’lerin risklerini bilmesi gerektiğini dile getiren HDİ Sigorta Ege Bölge Müdürü Esra Şimşek Alpbaz da riskleri belirleyerek, neden-niçin sorularını sorarak mevcut riskleri KOBİ’ler adına gözlemlemiş bu alanda uzmanlaşmış sigorta şirketleri olduğunu dile getirdi. Sigorta şirketlerinin uzmanlaşması gerektiğini dile getiren Alpbaz, HDİ Sigortanın KOBİ konusunda uzmanlaşan bir şirket olduğunu ifade etti.
“Eximbank 2023’te ihracatçılara 19,6 milyar dolar kredi sağladı”
Açılış konuşmalarının ardından Finansa Erişim başlıklı oturum gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü Prof. Dr. Oğuzhan Altay’ın yaptığı oturumda Eximbank Ege Bölge Müdürü Gülom Timurhan, KOSGEB Kobi Uzmanı Mehmet Çağan Sarı ve Ege İhracatçı Birlikleri Devlet Yardımları Şube Müdürü Ayşe Bakkurt konuşma yaptı. Eximbank’ın Türk bankacılık sektöründeki en büyük kredi hacmine sahip 9’uncu banka olduğunu dile getiren Eximbank Ege Bölge Müdürü Gülom Timurhan, “2023 yıl sonu itibariyle ihracatçılara 19,6 milyar dolar kredi desteği sağlandı. Aynı zamanda ülkemizin en büyük alacak sigortası kuruluşu olarak, 2023 yıl sonu itibariyle sigortaladığımız vadeli ihracat alacakları tutarı 22,4 milyar dolar. Böylece ülkemiz ihracatına sağladığımız destek 2023 yılında toplam 42 milyar dolara ulaştı. Bankamız desteklerinden aktif olarak yararlanan ihracatçılarımızın sayısı 17 bine yaklaştı. İhracatta desteğin tabana yaygınlaştırılması stratejimiz doğrultusunda, gösterdiğimiz gayretler ile 2017’de bankamız hizmetlerinden faydalanan ihracatçıların KOBİ’lerin payı yüzde 60’lar seviyesinde iken 2020 yılında bu oran yüzde 84’lere çıkartıldı. Kobilere verdiğimiz önem doğrultusunda katma değeri yüksek mevcut ve potansiyel ihracatçı KOBİ’lere öncelik vererek ülkemizdeki ihracatçı KOBİ sayısını artırmayı hedeflemekteyiz” ifadelerinde bulundu.
İzmir 2023’te KOSGEB desteğinden yüzde 5 pay aldı
Geleneksel ve ileri olarak 2 modelde girişimcilik desteği verildiğini dile getiren KOSGEB Kobi Uzmanı Mehmet Çağan Sarı da “geleneksel modelde al-sat perakende ticaret veya teknoloji boyutu olmayan iş fikirlerine verilen model olmakla beraber, ileri girişimcilik yazılım ve imalat noktasında faaliyet göstermek isteyen girişimcilere verilen destek modeli” dedi. KOSGEB in İzmir’de Ar-Ge inovasyon işletme geliştirme ve girişimcilik anlamında yaklaşık 110 milyon TL destek sağladığını aktaran Sarı, mikro ve küçük ölçekli işletmelere 100 milyon TL kredi sağladıklarını söyledi. Ülke genelinde 2023 yılında 4 milyar TL destek dağıtıldığını belirten Sarı, İzmir bazında yüzde 5’ini kullandırmışız diyebiliriz. İzmir payını yüzde 5 olarak almış” diye konuştu.
“Mal ihracatına ayrılan destek bütçesi artırıldı”
Ticaret Bakanlığının bütçesinin yüzde 60’ını destek mekanizmasına ayırdığını dile getiren Ege İhracatçı Birlikleri Devlet Yardımları Şube Müdürü Ayşe Bakkurt da “2023 yılında mal ihracatına ayrılan destek bütçesi 9, milyar TL iken 4 yılında 16 milyar TL ye çıkartıldı. Bu bütçeyle firmaları ihracata hazırlama veya ihracat yapan firmaları pazarda tutundurmak gibi bir devlet mekanizması var” dedi.
“Döngüsel ekonomiye geçiş yapılmalı”
İkinci oturum Sürdürülebilir Bir İş ve Dünya İçin Geleceği Tasarlamak ve Şekillendirmek başlığıyla gerçekleştirildi. Oturumda, Aile Şirketleri ve Yönetim Danışmanı, Mentor, Koç, Eğitmen-EGEKOBİDER Üyesi Sezin Sivri, İnostra Danışmanlık Kurucu Ortağı EGEKOBİDER Yönetim Kurulu Üyesi Murat Talu, Mutlu Metal Yönetim Kurulu Üyesi EGEKOBİDER Üyesi Gülesin Atalay konuşmacı olarak yer aldı. Nesil geçişleri ve sürdürülebilir başarı konusunu anlatan Sivri, KOBİ’lerin çoğunluğunun belli bir süre sonra ortakların ayrılması nedeniyle küçülme yoluna gittiğini dile getirdi. Yeşil Mutabakatın KOBİ’lere etkisini anlatan Talu, şirketlerin kullandıkları ham maddeleri geri dönüştürüp tekrar üretmesi gerektiğini vurguladı. Atık çıkmamasının önemini anlatan Talu, döngüsel ekonomiye geçiş yapılması gerektiğini söyledi. Gülesin Atalay da sürdürülebilirlik hikayelerini anlattı.
Üçüncü oturum da Dijitalleşme ve Yapay Zeka ile Neler Mümkün başlığıyla gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü Sezin Sivri’nin yaptığı oturumda, İzmir Bilişim ve Teknoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi İlhan Özgür dijitalleşme ve yapay zekayı, İzmir Bilişim ve Teknoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi, EBSO Meclis Üyesi Savaş Bingöl Dirençli KOBİ’lerde dijital dönüşümü, İzmir Bilişim Derneği ve Teknoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Hasan Kemahlı üretim takip sistemlerini, Enfotek A.Ş. Yönetimi Kurulu Başkanı Tuğrul Tamtürk da işletmelerde kaynak yönetimini anlattı.
