Kakao, yükselişini sürdürerek ton başına 10 bin doları aştı. Bu yükselişin, çikolata maliyetlerini de yıl boyunca artırması bekleniyor
Batı Afrika’da yaşanan iklim değişiklikleri, dünya kakao arzının yaklaşık yüzde 45’ini gerçekleştiren Fildişi Sahili ve Gana’daki büyük kakao fabrikaları tohum maliyetlerini karşılayamadığı için üretimi kısma veya durdurma kararı aldı. Bu da kakao fiyatlarının rekor seviyelere tırmanmasına sebep oldu. New York Ticaret Borsası’nda işlem gören mayıs vadeli kakaonun ton başına fiyatı 10 bin doları aşarak rekor kırdı. Kakaodaki üretim açığının önceki döneme göre yaklaşık 4 kat arttığını kaydeden Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen üretim açığının yüksek olması fiyatlarının yukarıya doğru gitmesi kaçınılmaz olduğunu söyledi. Bu durumda çikolatada fiyatlarının artışlarından ziyade boyutlarının küçüleceğini ifade eden Ergezen, “Avrupa’da bazı çikolata üreticilerinde görülmeye başlandı” dedi.
“Arz sıkıntısının süreci bilinmiyor”
Ergezen, kakaonun arz sıkıntısının ne kadar devam edeceğinin tahmin edilmesi zor olduğunu aktardı. Batı Afrika’dan gelen üretim tahmin raporlarını yakından takip etmeyi sürdüreceklerini belirten Ergezen, “Bu bölgedeki erişimin çok rahat olmaması ve bu konu hakkında yapılan raporların nispeten kısıtlı olması da tahmin edilebilirliği engelleyen unsurlardan” dedi.
“Fiyat artışı çikolata sevenlerin cebini yakacak”
Kakao fiyatlarının yüzde 140 artmış durumda olduğunu belirten Patiswiss Yönetim Kurulu Başkanı Elif Aslı Yıldız, “Tüketim azalmazsa çikolata bulunamaz hale gelebilir. Fiyatlar kısa süre içerisinde artacak” sözlerine yer verdi.
Çikolatanın çoğu kişi için mutluluk kaynağı olarak gördüğünü aktaran Yıldız, bu tatlı atıştırmalığın şu sıralar üreticisine mutluluk getirmediğini söyledi. Dünya çapında kakao fiyatlarının bir süredir kesintisiz olarak arttığını ifade eden Yıldız, “Uzmanlar fiyat artışlarına gerekçe olarak, üst üste 4’üncü sezonda da süren üretimdeki düşüşe işaret ediyor. Kakao fiyatlarındaki artışın, çikolata severlerin cebini vuracak. Kakao kıtlığının sebebi ise üretimin neredeyse tamamının yapıldığı Batı Afrika bölgesinde yayılan bir hastalık. Tedavisi bulunmayan virüs kaynaklı hastalıktan kurtulmanın tek yolu, ağaçları kesip yerlerine yenisini dikmek. Salgın bu sezon, önceki yıllardan daha kötü seyrederken, yeni ağaçlarsa henüz en verimli yaşlarında değil” ifadelerinde bulundu.
“Üreticiler kakao yerine başka reçetelere yönlenebilir”
Limanlara yüzde 30-35 daha az kakao ulaştığını söyleyen Yıldız, “Biz yüzde 3-5 gibi etkilenme bekliyorduk. Yüzde 35-40 beklemediğimiz bir azalış oldu. Maalesef bu durum kakao fiyatlarına bir yılda tonunda 2 bin pounddan 4 bin 800 pounda çıkmasına neden oldu. Maalesef bu yüzde 140’lık artış fiyatlara çok kısa sürede yansıyacak. Fiyatlara yansıtmamak için elimizden geleni yapıyoruz. Ancak TL’deki değer kaybından bağımsız bir durumla karşı karşıyayız. Tüketimin de dünyada yüzde 10 azalması gerekiyor. Yoksa önümüzdeki dönemde çikolataya ulaşmak zorlaşacak. Çikolata alırken mutlaka etiketlere bakılmalı. Güvendiğiniz markaları tercih edin, çünkü bazı üreticiler kakao yerine başka reçetelere yönlenebilir” diye konuştu.
