Yorgancılar, “Yıl içerisinde ihracatçıları zorlayan mevzuat değişimleri ve kur baskısı altında dahi EBSO’ya bağlı 100 büyük firmanın ihracatı yüzde 22 artarken, aksine 500 büyük firmanın yüzde 2,9 daralma söz konusu oldu” dedi
İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan 2023 yılı Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışması içerisinde 74 Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) üyesi yer aldı. Geçtiğimiz yıl 80 EBSO üyesinin listeye girdiğini belirten EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar “Merkezi İstanbul, Ankara veya başka şehirlerde olup, aynı zamanda üretimleri İzmir’de olduğu için üyemiz olan firmalar bu sayıya dahil edildi” dedi.
2023 yılı 500 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışmasıyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Yorgancılar, “2023 yılı 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun yaklaşık yüzde 15’ini EBSO üyesi firmalar oluşturmaktadır. EBSO’nun ilk 100 listesine giren firmaların 36 tanesi de 500 büyük listeye girmeyi başardı. ÜFE’nin yüzde 44, TÜFE’nin yüzde 64,7 arttığı bir yılda 100 büyük firmamızın üretimden satışları yüzde 31,5 oranında artarken 500 büyük firmanın da yüzde 42,1 arttı. Enflasyondan arındırıldığında 100 büyük firmada üretimden satışlar reel olarak yüzde 11,6, 500 büyük firmada da yüzde 13,8 geriledi. Benzer şekilde net satışlar 100 büyük firmada yüzde 26,6 artarken, 500 büyük firmada yüzde 43,4 arttı. Yıl içerisinde özellikle ihracatçılarımızı zorlayan mevzuat değişimleri ve kur baskısı altında dahi 100 büyük firmanın ihracatı yüzde 22 artarken, aksine 500 büyük firmanın yüzde 2,9 daralma söz konusu oldu. Burada İzmirli firmaların ihracat kasının ne kadar güçlü olduğunu bir kez daha görüyoruz” ifadelerini kullandı.
“100 büyük firmanın borçları %54,5 arttı”
Bu sene farklı olarak enflasyon düzeltmesinin devreye girmesi ile bilanço üzerindeki etkilerinin her iki çalışmada da net olarak ortaya çıktığını belirten Yorgancılar “Parasal olmayan kıymetli varlıklarda etkisi incelendiğinde; 100 büyük firmanın borçları yüzde 54,5, 500 büyük firmanın yüzde 59,8 artarken, asıl etki özkaynaklarda görülmüş, artış 100 büyük firmada yüzde 329, 500 büyük firmada da yüzde 245 düzeyinde gerçekleşti. Bununla birlikte, zorlu süreç her iki çalışmada da satış karlılığını geriledi. 100 büyük firmada satış karlılığı yüzde 7,6’ya, 500 büyük firmada yüzde 8,5 seviyesine geriledi. Enflasyon düzeltmesinin etkisi borç/özkaynak oranına da yansımış ve borç bulmanın, finansman teminin güçleştiği bir dönemde, 100 büyük firmada oran yüzde 74’e, 500 büyük firmada yüzde 54,5’a kadar gerileyerek, bugüne kadar ki en olumlu sonuçlar elde edildi” dedi.
“Türk sanayicisinin bu dinamik üretkenliği artırılmalı”
Türk sanayisinin başarılı performansının desteklenmesi gerektiğini hatırlatan Yorgancılar “Jeopolitik risklerin arttığı, küresel ticaretin daraldığı, yüksek enflasyonun ana sorun olduğu, içerde ekonomik sorunların devam ettiği bir dönemde; gerek 100 büyük gerekse 500 büyük firmamızın performansı, sanayimizin her zorlu koşula adapte olma başarısını ortaya koyuyor. Ancak, Türk sanayicisinin bu dinamik üretkenliği artırılmalı. Son açıklanan verilerde gerek PMI endeksi gerekse de sanayi üretim endeksindeki seyir üretimde yavaşlama sinyali vermektedir. Bu kapsamda, üretim, yatırım ve ihracat ortamındaki sorunların giderilerek, sanayimizin rekabet gücünü artırıcı politikalara ivedilikle ihtiyaç vardır. Listeye giren her bir firmamızı tebrik ediyor, ülkeye olan katkılarının üretimlerinin, karlarının artarak devamını diliyorum” diye konuştu.
“Firmalarımız, Ar-Ge’ye yeterince kaynak ayıramadı”
Faiz oranlarındaki artışa da değinen Yorgancılar, “Faiz oranlarındaki yüksek artış, 2023 yılında finansman giderlerini 100 büyük firmada yüzde 72 oranında, 500 büyük firmada da yüzde 57 oranında artırırken, finansman giderlerinin faaliyet karı içindeki payı; 100 büyük firmada yüzde 36, 500 büyük firmada yüzde 57’lere çıkarttı. Yani, firmalarımız finansman giderlerini faaliyet karları ile karşılamaya devam ediyor. Mali kırılganlıkları devam eden firmalarımız, belirsizlik ortamında Ar-Ge’ye de yeterince kaynak ayıramadı. Bununla birlikte; finansman teminin her gün daha da zorlaştığı bir süreçte devreden KDV’nin artan yükünün, şirketlerin devleti fonlamasının devam ettiğini her iki çalışma da teyit etmiştir. 100 büyük firmada devreden KDV yükü yüzde 97 artarken, 500 büyük firmada yüzde 36,5 artmıştır. Bugün 30 milyar dolar olduğu ifade edilen KDV alacağı için artık acil çözüm noktasına gelindi” sözlerine yer verdi.
2023 | 2022 | Kuruluş Adı |
1 | 1 | TÜPRAŞ-Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. |
3 | 2 | Star Rafineri A.Ş. |
25 | 27 | Aygaz A.Ş. |
30 | 25 | PETKİM Petrokimya Holding A.Ş. |
32 | 29 | Sarkuysan Elektrolitik Bakır San. ve Tic. A.Ş. |
43 | 60 | Coca-Cola İçecek A.Ş. |
47 | 73 | OYAK Çimento Fabrikaları A.Ş. |
49 | 42 | İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş. |
51 | 72 | Philip Morris Tütün Mamulleri San. ve Tic. A.Ş. |
54 | 70 | SÜTAŞ Süt Ürünleri A.Ş. |
72 | 116 | Hidromek-Hidrolik ve Mekanik Makina İmalat San. ve Tic. A.Ş. |
74 | 88 | Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayi A.Ş. |
78 | 90 | Abalıoğlu Lezita Gıda Sanayi A.Ş. |
80 | 81 | Bunge Gıda San. ve Tic. A.Ş. |
84 | 102 | Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş. |
92 | 122 | JTI Tütün Ürünleri Sanayi A.Ş. |
93 | 66 | Abalıoğlu Yağ San. ve Tic. A.Ş. |
94 | 76 | İpragaz A.Ş. |
97 | 151 | Namet Gıda San. ve Tic. A.Ş. |
103 | 164 | Doğuş Çay ve Gıda Maddeleri Üretim Pazarlama İth. İhr. A.Ş. |
106 | 84 | Ravago Petrokimya Üretim A.Ş. |
110 | 124 | Kardemir Çelik Sanayi A.Ş. |
118 | 92 | Kocaer Çelik San. ve Tic. A.Ş. |
128 | 112 | Tarım Kredi Yem San. ve Tic. A.Ş. |
144 | 167 | Abalıoğlu Yem Sanayi A.Ş. |
150 | 131 | BMC Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. |
153 | 220 | Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayii A.Ş. |
158 | 165 | Pınar Süt Mamülleri Sanayii A.Ş. |
162 | 101 | Mondi Turkey Oluklu Mukavva Kağıt ve Ambalaj Sanayi A.Ş. |
164 | 207 | Keskinoğlu Tavukçuluk ve Damızlık İşletmeleri San. Tic. A.Ş. |
173 | 197 | Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayi A.Ş. |
181 | 137 | Makine ve Kimya Endüstrisi A.Ş. |
183 | 174 | CMS Jant ve Makina Sanayii A.Ş. |
184 | 266 | Sofra Yemek Üretim ve Hizmet A.Ş. |
185 | 268 | Hugo Boss Tekstil Sanayii Ltd. Şti. |
197 | 180 | Memişoğlu Tarım Ürünleri Ticaret Ltd. Şti. |
199 | – | – |
200 | 384 | Verde Yağ Besin Maddeleri San. ve Tic. A.Ş. |
201 | 134 | Özkan Demir Çelik Sanayi A.Ş. |
226 | 245 | DYO Boya Fabrikaları San. ve Tic. A.Ş. |
227 | 187 | Polibak Plastik Film San. ve Tic. A.Ş. |
230 | 123 | Gübre Fabrikaları T.A.Ş. |
241 | 186 | Korozo Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. |
242 | 198 | Has Çelik San. ve Tic. A.Ş. |
249 | 203 | C.P. Standart Gıda San. ve Tic. A.Ş. |
255 | 282 | Kansai Altan Boya San. ve Tic. A.Ş. |
262 | 146 | İzdemir Enerji Elektrik Üretim A.Ş. |
263 | 275 | Akdeniz Chemson Kimya San. ve Tic. A.Ş. |
279 | 253 | Ege Profil Tic. ve San. A.Ş. |
282 | – | Smart Güneş Enerjisi Teknolojileri Ar-Ge Üretim San.veTic. A.Ş. |
298 | 277 | CMS Jant Sanayi A.Ş. |
303 | 256 | Tukaş Gıda San. ve Tic. A.Ş. |
313 | 191 | Umur Basım San. ve Tic. A.Ş. |
323 | 417 | Cevher Jant Sanayii A.Ş. |
327 | 356 | Üniteks Tekstil Gıda San. Dış Tic. A.Ş. |
338 | 365 | Tat Gıda Sanayi A.Ş. |
340 | 381 | Sun Tekstil San. ve Tic. A.Ş. |
349 | 341 | Er Yem Gıda Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. |
354 | 346 | Ağır Haddecilik A.Ş. |
366 | 372 | SunChemical Matbaa Mürekkepleri ve Gereçleri San.veTic. A.Ş. |
374 | 455 | Özerdem Mensucat San. ve Tic. A.Ş. |
375 | 484 | Pınar Entegre Et ve Un Sanayii A.Ş. |
401 | – | Kula Yağ ve Emek Yem San. Tic. A.Ş. |
409 | – | Esen Plastik San. ve Tic. A.Ş. |
415 | 491 | Dimes Gıda San. ve Tic. A.Ş. |
416 | 332 | İmbat Madencilik Enerji Turizm San. ve Tic. A.Ş. |
422 | 488 | Çekok Gıda San. ve Tic. A.Ş. |
433 | 490 | Agrobest Grup Tarım İlaçları Tohumculuk İmalat İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş. |
448 | 457 | Bak Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. |
457 | – | Krone Ticari Araçlar San. ve Tic. A.Ş. |
477 | 431 | Europap Tezol Kağıt San. ve Tic. A.Ş. |
481 | 494 | Sarıgözoğlu Hidrolik Makina ve Kalıp San. ve Tic. A.Ş. |
494 | 424 | Ege Endüstri ve Ticaret A.Ş. |
497 | – | Johnson Electric Otomotiv Ürünleri Ltd. Şti. |