Perşembe, Eylül 19, 2024

Güç Zehirlenmesi ile Başa Çıkabilmek

Geçen haftaki hikayemde güç zehirlenmesine uğrayan genç bir yöneticiyi anlatmış ve işin sonunda İnsan Kaynakları bölümüne aktarıldığını anlatıp orada kesmiştim.

Peki sonra ne oldu?
İnsan Kaynakları yöneticisi ona durumun ciddiyetini anlattı ve onu liderlik becerilerini geliştirmek üzere bir eğitim programına katılmaya davet etti. O, bu eleştirileri reddetti ve kendini savunmaya çalıştı. Ancak, üst yönetimden gelen baskı ve artan işten ayrılma oranları göz ardı edilemezdi. Zamanla, hatalarını kabul etmeye ve kendini geliştirmeye karar verdi. Eğitim programına katıldı, mentorluk aldı ve geri bildirimlere daha açık hale geldi. Ekip üyeleriyle daha iyi iletişim kurmaya ve onların fikirlerini dikkate almaya başladı.

Doğrusunu söylemek gerekirse, onun dönüşümü hemen olmadı, biraz zaman aldı, ancak sonunda ekip içindeki moral ve motivasyon yeniden yükselmeye başladı. Çalışanlar, ondaki olumlu değişimi gördü ve ona yeniden güven duymaya başladılar. Şirket, bu süreçte önemli dersler çıkararak, yöneticilere sürekli eğitim ve destek sağlamanın önemini fark etti. Hikâyenin sonunda da genç adam, güç zehirlenmesinden kurtuldu ve tekrar başarılı bir lider haline geldi.

Güç zehirlenmesi şirketlerde zaman zaman yaşanan ve mutlaka üstesinden gelinmesi gereken bir ciddi sorundur.
İyi de nasıl?
İsterseniz öncelikle kendimizden başlayalım. Kendimizin bir güç zehirlenmesine uğraması halinde bununla nasıl başa çıkabiliriz. İlk olarak oradan başlayalım.

Kendimizle başa çıkabilmek
Güç zehirlenmesi, kişinin hemen farkında olabileceği bir durum değildir. Anlamak her zaman mümkün olmayabilir. Ancak kendinizin güç zehirlenmesine uğradığını düşünüyorsanız, bununla başa çıkmak için bir şeyler yapabilirsiniz:

  • Kendi farkındalığınızı artırın:
    Güç zehirlenmesinin belirtilerini tanımak ve bu belirtileri kendinizde gözlemlemek ilk adımdır. Empati eksikliği, kibir, diğer insanların fikirlerine değer vermeme gibi davranışlar güç zehirlenmesinin belirtileri olabilir.
  • Geribildirim alın:
    Güvendiğiniz kişilerden, iş arkadaşlarınızdan veya ailenizden geri bildirim isteyin. Onların perspektifleri, kendinizi daha objektif bir şekilde değerlendirmenize yardımcı olabilir.
  • Empati geliştirin:
    Başkalarının duygularını ve bakış açılarını anlamaya çalışın. Empati, güç zehirlenmesinin etkilerini azaltmada önemli bir rol oynar.
  • Mütevazilik pratiği yapın:
    Kendinizi ve başarılarınızı aşırı yüceltmekten kaçının. Başarılarınızı paylaşırken, ekibinizin ve başkalarının katkılarını da vurgulayın.
  • Yetkiyi dağıtın:
    Tüm kararları tek başınıza vermek yerine, sorumlulukları ve yetkileri dağıtarak ekip üyelerinizi güçlendirin. Bu hem sizin üzerinizdeki yükü hafifletecek hem de ekip üyelerinin kendilerini daha değerli hissetmelerini sağlayacaktır.
  • Kendi değerlerinizi ve hedeflerinizi gözden geçirin:
    Gücünüzü nasıl kullandığınızı ve bu gücün size ve başkalarına nasıl etkiler yarattığını değerlendirin. Uzun vadeli hedeflerinize odaklanarak, kısa vadeli gücün sizi saptırmasına izin vermeyin.
  • Profesyonel destek alın:
    Eğer güç zehirlenmesinin üstesinden gelmekte zorlanıyorsanız, bir psikolog veya koçtan profesyonel destek almayı düşünebilirsiniz.

Bu adımlar, güç zehirlenmesinin etkilerini azaltmanıza ve daha dengeli bir liderlik yaklaşımı benimsemenize yardımcı olabilir.


Buraya kadar konuyu kendi özelimizde irdeledik. Peki, ya yöneticimiz güç zehirlenmesi yaşıyorsa? O zaman ne yapacağız?

Güç zehirlenmesi yaşayan yöneticilerle başa çıkmak, hem bireysel çalışanlar hem de organizasyonun genel sağlığı için kritik öneme sahiptir. Bu durumu yönetmek için bireysel, organizasyonel ya da insan kaynakları ve üst yönetim düzeyinde değişik stratejiler kullanılabilir.

  • Bireysel Düzeyde Profesyonellik ve Sakinlik
    Güç zehirlenmesi yaşayan bir yöneticiyle etkileşimde bulunurken profesyonel ve sakin kalmak önemlidir. Kişisel duyguları kontrol altında tutmak, durumu daha iyi yönetmeye yardımcı olabilir.
  • Belgeleme
    Yöneticinin olumsuz davranışlarını ve alınan kararları belgelemek, gerektiğinde resmi şikayetlerde bulunmak için somut kanıtlar sağlar. (Zor bir tercih olabilir)
  • Doğrudan ve Saygılı İletişim
    Sorunları ve endişeleri doğrudan fakat saygılı bir şekilde dile getirmek, yöneticinin davranışlarını fark etmesine yardımcı olabilir.
  • Destek Aramak
    Güvendiğiniz meslektaşlarınızla ve arkadaşlarınızla konuşmak, moral ve destek bulmanıza yardımcı olabilir.
  • Eğitim ve Gelişim
    Kendi profesyonel gelişiminize odaklanmak, alternatif kariyer fırsatlarını araştırmak ve yeteneklerinizi geliştirmek, güç zehirlenmesi yaşayan bir yöneticiyle başa çıkarken kendinizi daha güvende hissetmenize yardımcı olabilir.
  • Organizasyonel Düzeyde Geri Bildirim ve Performans Değerlendirmesi
    Düzenli geri bildirim ve performans değerlendirme sistemleri kurmak, yöneticilerin davranışlarını gözden geçirmelerini ve düzeltmelerini sağlar.
  • Eğitim ve Gelişim Programları
    Liderlik ve yönetim eğitim programları, yöneticilerin empati, iletişim ve etik karar verme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir.
  • Açık İletişim Kanalları
    Çalışanların endişelerini dile getirebilecekleri güvenli ve anonim iletişim kanalları oluşturmak, güç zehirlenmesi durumlarının erken tespit edilmesine yardımcı olabilir.
  • Etik Kurallar ve Politikalar
    Güç zehirlenmesini önlemek için net ve kapsamlı etik kurallar ve politikalar oluşturmak ve bu kuralları sürekli olarak gözden geçirmek önemlidir.
  • Mentorluk ve Koçluk
    Deneyimli liderler ve yöneticiler tarafından sağlanan mentorluk ve koçluk programları, güç zehirlenmesi riski taşıyan yöneticilerin doğru yolda kalmalarına yardımcı olabilir.
  • İşten Çıkış Mülakatları
    Çalışanların işten ayrılma nedenlerini anlamak için düzenlenen işten çıkış mülakatları, yöneticilerin davranışlarına dair değerli geri bildirimler sağlayabilir.
  • Dış Danışmanlık ve Destek
    İhtiyaç duyulduğunda, bağımsız danışmanlar ve uzmanlardan destek almak, organizasyonel sağlığı korumak için etkili bir strateji olabilir.
  • Üst Yönetim ve İnsan Kaynakları Yönetimi Düzeyinde Hızlı Müdahale
    Güç zehirlenmesi belirtileri fark edildiğinde hızlı ve kararlı bir şekilde müdahale etmek önemlidir. Bu, durumu kontrol altına alarak daha fazla zarar vermesini engeller.
  • Düzenli Anketler ve Geri Bildirim Toplama
    Çalışan memnuniyeti anketleri ve geri bildirim toplama süreçleri, yöneticilerin performansını ve davranışlarını izlemek için kullanılabilir.
  • Hedefler ve Performans Kriterleri
    Yöneticilere net hedefler ve performans kriterleri belirlemek, onların davranışlarını daha ölçülebilir ve yönetilebilir hale getirir.

Neticeten, güçlülerle ve özellikle gücünü kötüye kullananlarla başa çıkmak düşünüldüğü kadar basit değildir. Üstesinden gelebilmeniz için mutlaka bir strateji izlemelisiniz. Bunun için yukarıda yazdıklarımı dikkatle okuyun derim.

Son sözümüz için de eski Birleşik Krallık Başbakanı William Pitt’e kulak verelim.
“Güç zehirlenmesi, sahiplerinin çoğunu sarhoş eder ve sonunda onları devirecek kadar şiddetli hale gelir.”

Önceki İçerik
Sonraki İçerik

Ali Serdar Süalp

Diğer Yazarlar