CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Niğde’deki şeker pancarı tarlalarında çiftçilerle bir araya geldi. İktidarın tarımda planlamanın önemini 22 yıl sonra geçte olsa anladığını ancak günümüzde sorunun ciddi boyutlara ulaştığını söyledi. Bazı bölgelerde kuraklık ve sulama suyu sorunun yoğun yaşandığını belirten Gürer, “Su kaynaklarının etkin yönetimi ve verimli kullanımının temini için üst düzeyde koordinasyon ve iş birliğini sağlamak üzere, Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde Ulusal Su Kurulu oluşturulacağı açıklandı. Çok geç kalınmasına karşın ‘zararın neresinden dönersen kârdır’ düşüncesi ile soruna bakıyoruz. Niğde’nin Ulukışla ilçesinde susuzluktan kavrulan lahana ve şeker pancarı tarlarını yerinde gördüm. Yağış sınırlı olan bölgelerde kuraklığın etkisi daha şiddetli hissediliyor” dedi.
Kuraklık ve sulama suyu yetersizliği nedeniyle yaşanan sorunları yerinde inceleyen Gürer, “Sulama suyu yetersiz kalınca pancar ve lahana bazı tarlalarda gelişememiş, kurumuş. Sulama suları yer altından çıkınca su seviyesi giderek düşüyor. Elektriğe gelen yüzde 38 zam sulama su fiyatlarını da etkiliyor. Bazı su sorunu yaşayan bölgelerde bu yıl düşük ürün verecek. Üreticileri çok dertli, sorunlarını anlatıyorlar” diye konuştu.
“Mağdur olan çiftçilere ÇKS şartı aranmadan destek verilmeli”
Sulama suyu sorununun sadece şeker pancarı üretiminde değil, diğer tarım ürünlerinde de ciddi üretim kayıplarına yol açtığını vurgulayan Gürer, “Artık bu pancardan verim alma şansı hiç yok. Sulama suyu sorunu, şeker pancarında olduğu gibi diğer ürünlerde de yaşanıyor. Bölgede ciddi anlamda üretim kaybına neden oluyor. Binlerce dönüm arazi şeker pancarı, ne yazık ki su sorunu nedeniyle gelişememiş durumda. Bölgede sulama suyu ile ilgili göletlerin bir an önce yapılması, yeraltı suyu ile ilgili artık Türkiye’nin yeraltı barajlarını oluşturmaya başlaması, suyu doğru yönetmesi gerekiyor. Tarımda da çok su isteyen ürünlerin, su fakiri olan bölgelerde üretilmemesi yönünde çalışmalara ihtiyaç var. Bu şeker pancarı tarlası, kuraklığın etkisiyle ne yazık ki ciddi üretim kaybına yol açtığı gibi verim de düşecek. Kotayı tamamlayamazsa bir de ceza ödemek durumunda kalacak çiftçi. En azından Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) olsun olmasın, bu tür mağduriyet yaşayan çiftçilere Cumhurbaşkanlığı üzerinden destek sağlanmalı ve sözleşmeli varsa fabrikalar da tespit yaparak bu tür mağduriyetler karşısında çiftçiye ceza uygulamaları gerçekleştirmemeli. Bunun sonunda çünkü çiftçinin, hem ürünü yok, hem üretimi yok, hem geliri yok, sonunda da tarlasından oluyor” şeklinde konuştu.
Gürer, çiftçilerin üretici olmalarına rağmen ÇKS’ye dahil olamadıkları için destek alamadıklarını vurguladı ve “Üretici sensin ama ÇKS’nin olmadığı için yaşadığın mağduriyetten de destek alamıyorsun. Bu duruma düşmüş bir üründen de almadığın destek sonrası bankalara borcunu ödeyemiyorsun” dedi.
Miras yoluyla bölünen tarlalar ÇKS’ye engel
Pancar çiftçisi Erhan Yücel, miras yoluyla bölünmüş tarlalar nedeniyle ÇKS’ye dahil olamamalarının büyük bir sorun yarattığını belirterek, “Bir de bizim burada miras yoluyla tarlalar kaldığı için bu sebeple ben ÇKS yaptıramıyorum. 100 dönüm tarla işliyorum, elimde olan ÇKS şu an kendi şahsıma 10 dönüm ya çıkar ya çıkmaz. Ama işlemeye baktığın zaman 100 dönüm. Ben bu sefer destek alabiliyorum. Miras kaldığı zaman, mirasın çoğu zaten vefat etmiş veya burada değil. İmza alma şansımız yok. Ondan dolayı bu toplulaştırmaya da bir çözüm üretilmeli” dedi. Yücel ayrıca kuyuların ruhsatlandırılması sırasında da benzer sorunlarla karşılaştıklarını belirtti.
ÇKS eksikliği kuraklık yardımlarından yararlanmayı engelliyor
CHP Ulukışla İlçe Başkanı Hüseyin Toker ise çiftçilerin ÇKS’den yararlanamamasının kuraklık yardımlarına ulaşamamalarına neden olduğunu ifade ederek, “Bölgenin genel sorunu bu aslında. Çiftçi kuraklık nedeniyle ilçe tarıma başvurduğunda orada ÇKS isteniyor ama çiftçi de tarlası hisseli olduğu için, varisli olduğu için ÇKS’sini çıkartamıyor. Böylece de kuraklık yardımlarından yararlanamıyor” ifadelerini kullandı.
Çiftçi şeker pancarı üretiminden uzaklaşıyor
Yücel, pancar üreticilerinin karşılaştığı maliyet sorunlarına dikkat çekerek, “Zaten şu anda pancarın alan fiyatı, birim fiyatı, hiçbir şey belli değil. Geçen yıl bizim köyümüzde pancar ekicisi örneğin 100 kişiden 70’i ekiyorsa, şu an 100 kişiden 10 kişi anca ekiyor. Sebepleri de şunlar: Bizim köyümüzde daha önce kantarımız vardı. Daha önce şeker pancarı buraya yığılırdı, buradan fabrikaya çekilirdi. Şimdi fabrika satılınca Bor Şeker Fabrikası’na taşımak zorunda kaldık. Bor Şeker Fabrikası’na taşımak zorunda kalınca, artı çiftçiye maliyet bindi” diye konuştu.
Çiftçilerden borç erteleme talebi
Yücel borçların altında ezildiklerini belirtti ve şu sözlere yer verdi: “Hepimizin bankalara borcu var, tarım krediye de var, hepimiz borçluyuz. Nasıl ödeyeceğiz onu bilmiyoruz. Burada lahanamız var, susuzluktan kurudu. İleride silajlık mısırlar var, kurudu. Pancar ona keza. Tarım kredi ve Ziraat Bankası borçlarımız sıkıntılı.”
Gürer, çiftçilerin yaşadığı mağduriyetlerin yerinde görülmesi gerektiğini şu sözlerle ifade etti: “Çiftçi diyor ki; uğradığımız mağduriyeti gelip yerinde görsünler. Bizim borçlarımızı da bu anlamda faize sokmayıp, borçlarımızı ötelesinler. Çünkü içinden çıkılacak halde değiliz, yoksa elimizdeki avucumuzdaki de gidecek.”
