E-kira sözleşmesi uygulaması ile kira kontratları dijital ortamda yapılacak ve e-Devlet üzerinden kayıt altına alınacak
BERFİN DURMAZ
Türkiye’de 2025 yılının başında hayata geçirilmesi planlanan e-kira sözleşmesi uygulaması ile kira kontratları dijital ortamda yapılacak ve e-Devlet üzerinden kayıt altına alınacak. Bu yenilik, kira sözleşmelerinin şeffaflığını artırmayı, kayıt dışılığı azaltmayı, fahiş kira artışlarını kontrol altına almayı ve gayrimenkul piyasasında güvenliği sağlamayı amaçlıyor. Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan İzmir Emlak Kulübü Derneği Başkanı Rıdvan Akgün, e-kira kontratı uygulamasıyla e Devlet’ten kira bedellerinin izlenip, aşırı artışların tespit edebileceğini, bu da fahiş kira artışlarının önlenmesine yardımcı olacağını vurguladı.
Yeni düzenlemeyle kayıtsız ekonominin önüne geçilecek
E-kira sözleşmesi sisteminin, kira artışlarını kontrol altına almakla kalmayacağını, aynı zamanda kira gelirlerinin doğru beyan edilmesini de sağlayacağını vurgulayan Akgün, “Kayıtsız ekonominin önüne geçilmek ve parayı vergilendirmek için çeşitli enstrümanlar devreye alınmaya başlandı. Vatandaşlar elde ettikleri gelirleri gerçek göstermeyip vergi kaçırdığından dolayı ve devlete herhangi bir beyanda bulunmayan, askeri beyanlarda bulunan insanlarını önlemek için e-Devlet üzerinden dijital ortamda kira kontratların yapımı devreye geldi” dedi. Akgün, devlete bugüne kadar her yıl beyan edilen kira bedellerinin yüzde 70 oranından daha fazla bir vergi gelir elde edileceğini söyledi.
“Mülk sahipleri panik içinde”
Mülk sahiplerinin bu konuyla ilgili panik halinde olmaya başladığını belirten Akgün, “Özellikle fazla vergi ödeyenler gerçek gelirlerin beyan edilmesinden endişeleniyor. Aynı zamanda yeni enstrümanlar bulma çabası içerisine girdiler. Türkiye’de bununla ilgili de özel anlaşmalar yine gündeme gelebilir ve vergi kaçığı olabilir. Ama ben Maliye Bakanlığı’nın bu konuda e-Devlet üzerinden dijital anlamda kira kontratı yapmasını olumlu buluyorum. Vatandaş bir yıl kira bedelini aldıktan sonra bir yıl sonra beyanname veriyor ama vergisini yine ödemiyor. Böylelikle bu yeni düzenlemeyle kiralar yatınca direkt vergi tahsilatı yapılabilecek. Bu da aslında olumlu bir gelişme” diye konuştu.
“Sıkı denetim gelecek”
Akgün, sürecin sağlıklı ve etkili şekilde işlemesi için belli bir çerçevenin esas alınması gerektiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu: “Bugüne kadar kira geliri elde eden mükellefleri daha yakından takip edecekler. Doğru beyanların olmadığına bakılacak. Burada mülk sahipleri açısından gerçek beyanları da bulunmasını tavsiye ediyoruz. Aksi halde gezici geliri dergisi, başkanına bağlı müfettişler, memurlar ve vergi memurları bunlar çok sahada denetleme yapacak. Kapıları çalacaklar, tek tek soracaklar ve banka hesaplarını kontrol edecekler. Ayrıca yüklenen sözleşmelerin güvenliği ve gizliliği sağlanmalı. Kişisel veriler korunmalı ve yalnızca yetkilendirilmiş kişiler tarafından erişilebilir olmalı.”
E-kira kontratı uygulamasının bazı dezavantaj durumlarının da ortaya çıkartacağını söyleyen Akgün, bu konuyla ilgili bazı endişelerinin de olacağına dikkat çekti. Akgün, “Örneğin, bir vatandaş 30 bin TL kira ödüyor. Bu da yıllık 360 bin TL yapar. Bunu resmi olarak dijitalden 15 bin TL gösterecek. Kalanını evden senette tasvir etmeye çalışacak. Bu gibi olaylar karşımıza çıkacak. Vatandaş yakalandığı zaman büyük zarara girecek” diye konuştu.
| “Ev sahipleri artık vergi kaçıramayacak” |
| Kira kontratının elektronik ortamda yapılacak olmasının hem kiracılar hem de ev sahipleri için daha şeffaf ve daha güvenilir bir ortam hazırlayacağına değinen Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, “Başlayacak yeni uygulama ile de kayıt dışılık engellenmiş olacak. Çünkü birçok ev sahibinin beyan vermediği yani kirasını aldığı fakat bunun karşılığında devlete vergisini ödemediği bakan tarafından da sık sık dile getiriliyordu. Yeni düzenleme ile ev sahipleri artık vergi kaçıramayacak” ifadelerini kullandı. artık vergi kaçıramayacak” |
| “Haksız rekabetin önüne geçilecek” |
| Kira sözleşmelerinde getirilen düzenleme ile kiralık işyeri ve konut fiyatlarının kontrolünün daha kolay olabileceğine dikkat çeken Akçam, “Böylelikle piyasada haksız rekabet ve şişirilmiş kira bedelleri önlenebilecek. Ek olarak yeni düzenlemede kiracıların ve kefilinin de elektronik imza atması sağlanmalı, bunun yanı sıra kiracıdan alının depozito, peşinat gibi unsurlar da elektronik ortamda yer almalıdır. Çünkü depozito, peşin kira gibi konularda da ev sahibi ile kiracı arasında sorunlar yaşanabiliyor” sözlerine yer verdi. rekabetin önüne geçilecek” |
