Ersoy: Büyük konserlerin, konser başına sahne ve teknik kısmının maliyeti, belediye konserlerinin ekrana yansıyan rakamının 20’de birine denk geliyor
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Bakanlığının 2025 yılı bütçesine ilişkin sunum yaptı. Ersoy’un yaptığı sunuma göre 2025 yılı bütçesi bakanlığa bağlı ve ilgili kuruluşlarda dahil olmak üzere 53 milyar 202 milyon 392 bin TL olarak belirlendi. Bu bütçenin 37 milyar 193 milyon 392 bin TL’si cari bütçe, 16 milyar 9 milyon TL’si yatırım bütçesi olarak açıklandı. Türkiye Kültür Yolu Festivali’nin kapsamının genişletileceğine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Ersoy, “Geçtiğimiz yıl 11, bu yıl 16 şehrimize yayılan Türkiye Kültür Yolu Festivali, Avrupa Festivaller Birliğinin resmi üyesi olmuş; ‘Kültür ve Sanatla Bütünleşmiş Bir Turizm’ vizyonu ve katılımcı sayısıyla bugün dünyanın en büyük festivali olma konumuna erişmiş bulunmaktadır. Bu işe başlarken söz verdiğimiz üzere 2025’te Mardin, Malatya, Manisa ve Kayseri illerini de ekleyerek festival rotasındaki şehir sayısını 20’ye çıkarıyoruz” dedi.
“7 ayda Türkiye’nin 16 şehrinde festival yaptık”
Kültür ve sanat anlamında yapılan icraatları ve geleceğe yönelik planlamalarını açıklayan Ersoy, Türkiye Kültür Yolu Festivallerindeki büyük sanatçı konserlerinin, tüm etkinliklerin yüzde 2’sini oluşturduğunu söyledi. Ersoy, “Büyük konserlerin, konser başına sahne ve teknik kısmının maliyeti, belediye konserlerinin ekrana yansıyan rakamının 20’de birine denk geliyor. Sanatçılar bizim için çok değerli, onlar kültürün yapı taşları” diye konuştu.
Türkiye Kültür Yolu Festivallerine katılan sanatçıların nasıl seçildiği sorusuna Ersoy, “Çıkan sanatçıları festivalin sitesinden görebiliyorsunuz. Sanatçıları seçerken, kriterimizin çok çeşitli olduğunu ve ideolojik yaklaşmadığımızı çok net bir şekilde görürsünüz. Bu konuda herkesin içi rahat olsun” diye konuştu. Festivaldeki konser maliyetlerine ilişkin de açıklama yapan Ersoy, 7 aylık bir sürede 16 şehrin her birinde 9’ar gün festival yaptıklarını, toplam 144 süren festivalde 6 bin 700 etkinlik düzenlediklerini söyledi.
5 ücretsiz halk plajı yapılacak
Bakanlık olarak turizm merkezlerinde altyapı uygulamalarını yaptıran yerel yönetimlere maddi ve teknik destek verdiklerini anlatan Ersoy, kış ve termal turizm altyapı çalışmaları, atık su tesisleri ve bağlantılı altyapıları, ücretsiz girişli halk plajları yapımı ve çevre düzenlemesi gibi işler için yaklaşık 1,3 milyar TL ödenek ayrıldığını ifade etti. Ersoy, 2024-2025 yıllarında 5 yeni ücretsiz girişli halk plajı yapılmasının planlandığını belirterek, başarılarının en önemli göstergelerinden olan Mavi Bayrak ödülüne sahip 567 plaj ile Türkiye’nin bu yıl dünya sıralamasında üçüncülüğünü koruduğuna işaret etti.
“Son 60 yılda yapılanlara eş değer işi 4 yılda yapacağız”
Ersoy, Geleceğe Miras Projesi’ni, 2023 yılı ekim ayında ‘Geleceğe Miras Efes’ ile başlattıklarını, bu proje çerçevesinde kapsamını genişlettikleri arkeolojik kazıların çalışma sürelerini 175 kazı alanında 12 aya çıkardıklarını söyledi. Ersoy, “Geleceğe Miras Projesi ile arkeoloji alanında son 60 yılda yapılanlara eş değer işi 4 yılda yapacağız. 224 kazımızı projeye dahil ettik. 2024 yılı sonunda, yürütülen tüm kazı çalışmalarının sayısı yıllık 765’e ulaşmış olacak. Bu sayıyı 2026 yılına kadar yıllık 800’e çıkarmayı hedefliyoruz” dedi.
“217 müze ve 146 düzenlenmiş ören yeri ile hizmet veriyoruz”
Bakanlığın, Hitit çivi yazılı tabletlerin okunmasında yapay zekâ teknolojisini kullandığını ve dijital arşiv oluşturduğunu belirten Ersoy, “Proje, ülkemizde eskiçağ dilleri alanında uygulanan ilk proje olma özelliğini taşıyor. Bir başka projemiz ise Anadolu’nun Kaya Anıtları ve Yazıtları Projesi. Bu kapsamda ülkemizde bulunan kaya anıtları ve yazıtlarının kataloglanması, 3D taramalarının yapılması ve kayıt altına alınarak belgelenmesine yönelik altyapı çalışmalarını sürdürüyoruz” dedi. 217 müze ve 146 düzenlenmiş ören yeri ile hizmet verdiklerini, Bakanlığın denetiminde faaliyet gösteren özel müze sayısının da 429’a ulaştığını belirten Ersoy, “MüzeKart uygulaması, hayata geçirildiği 2008 yılından bugüne kadar yaklaşık 26,7 milyon vatandaşımızla buluştu” dedi.
“Müzelerimizdeki toplam eser sayısı yaklaşık 3,4 milyona yükseldi”
Bakanlığa bağlı müze ve ören yerlerinin 2024 yılının ekim ayı itibarıyla, 28 milyon 643 bin ziyaretçi ağırladığını ifade eden Ersoy, “Müzelerimizdeki toplam eser sayısı yaklaşık 3,4 milyona yükselmiştir” diyen Ersoy, kültür varlıklarına yönelik proje, restorasyon, teşhir tanzim ve çevre düzenleme çalışmalarının sayısının 2002’den önceki 10 yıllık dönemde yaklaşık 250 olmasına karşın, bu rakamı, 2002-2024 arasındaki dönemde 10 kattan fazla artışla 2 bin 511’e çıkardıklarını kaydetti. Türkiye’de tescilli taşınmaz kültür varlıklarının sayısının 126 bin 552’ye, sit alanlarının sayısının ise 25 bin 863’e yükseldiğini belirten Ersoy, “Bu rakamlar, kültürel mirasımıza verdiğimiz önemi ve sorumluluk bilincimizi de ortaya koymaktadır” değerlendirmesinde bulundu.
“İlk 6 ayda ki kitap varlığını 24,8 milyona ulaştı”
Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğünce, 2023-2024 sanat sezonunda 1009 temsil gerçekleştirildiğini, 614 bin seyirciye ve yüzde 90 doluluk oranına ulaşıldığını belirten Ersoy, bu rakamın Cumhuriyet tarihinin rekorlarından biri olduğunu ifade etti. Ersoy, toplumda kütüphane kullanımı ve okuma alışkanlığının yaygınlaştırılması amacıyla ülke genelinde bin 300 modern kütüphane ile hizmetlerini sürdürdüklerini söyledi. Kütüphanecilik alanındaki yatırımlarla bu yılın ilk 6 ayı itibarıyla kitap varlığının 24,8 milyona, üye sayısının 6,4 milyon kişiye ve kapalı kullanım alanının yaklaşık 700 bin metrekareye ulaştığını; böylece Cumhuriyet tarihinin en yüksek değerlerine ulaşıldığını aktaran Ersoy, aynı dönemde 19,4 milyonu aşan kütüphane kullanıcı sayısıyla 2024’ün yeni bir rekorla kapanacağını gösterdiğine işaret etti.
“Tiyatro izleyicisi 2,2 milyona yükseldi“
Devlet Tiyatrolarının seyirci sayısının, yüzde 66 artışla 2,2 milyona yükseldiğine, böylece kurumun 75 yıllık tarihinde rekor seyirci sayısına ulaştığına işaret e den Ersoy, “2023-2024 tiyatro sezonunda 105’i yerli, 119’u çeviri olmak üzere toplam 224 oyun sergilenmiş olup 6 bin 152 temsil ile 737 turne gerçekleştirilmiştir. Türk tiyatro sanatını ve edebiyatını uluslararası düzeyde tanıtmak amacıyla 12 ülkede toplam 26 temsil verilmiş, bu alanda yüzde 117’lik bir artış olmuştur” dedi.
“Sinema alanındaki destekler 374 milyon TL’ ye yükseldi”
Sinema sektörünü desteklemek amacıyla 2024 yılı Ekim ayı itibarıyla, uzun metrajlı sinema filmi, belgesel yapımı, senaryo yazımı, kısa film yapımı ve animasyon film yapımından oluşan toplam 156 projeye yaklaşık 257 milyon TL destek verdiklerini anlatan Ersoy, sinemaya giden izleyici sayısını artırmayı amaçlayan ‘Yerli Film Gösterim Desteği’ kapsamında 108 sinema salonu işletmesini desteklediklerini kaydetti. Bakan Ersoy, “Sinema alanındaki desteklerimizi, 374 milyon TL gibi rekor bir seviyeye yükseltmiş olduk. Bakanlığımızın desteğiyle üretilen sinema filmleri 2024 yılında da ulusal film festivallerinin yanı sıra önemli uluslararası film festivallerinde yer almış, Türk sinemasının ve ülkemizin tanıtımına önemli katkı sağlamıştır” değerlendirmesinde bulundu.
