Elektriğe ciddi zam

Kullandığımız elektrik fiyatı ile ilgili yapılan düzenleme ile belli bir tüketim seviytesinin üzerinde elektrik kullanan aboneler için 1 Şubat’tan itibaren SKKT (Son Kaynak Kullanım Tarifesi) üzerinden faturaların oluşturulacağı karara bağlanmıştı. Son Kaynak Tedarik Tarifesi (SKKT), Türkiye’de enerji piyasasında yüksek tüketimli elektrik kullanıcıları için uygulanan ve enerji maliyetlerinin piyasa fiyatlarıyla doğrudan tüketiciye yansıtıldığı bir fiyatlandırma mekanizması. 1 Şubat 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe giren yeni düzenlemelerden yola çıkarak, genel olarak sosyal medyada ve konu ile ilgili internet sitelerinde fiyatların işletmeler için %20’nin üzerinde ve konutlar için ise %100’ün üzerinde enerji maliyetlerinde artış gerçekleşmesi öngörülmekte idi. Bu karar kapsamında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından belirlenen tüketim limitlerini aşan kullanıcılar ulusal tarifeden çıkarak, elektrik tedarikçisini seçmedikleri taktirde serbest piyasa fiyatları üzerinden %9,38 hizmet bedeliyle elektrik satın almak durumunda kalacaklar. EPDK tarafından yüksek tüketimli tarife, SKTT’ye geçiş limitleri şu şekilde belirlenmişdi:

Bu sınırların üzerine çıkan kullanıcılar yüksek tüketimli tüketici sınıfında değerlendirildiğinden artık devlet sübvansiyonundan faydalanamayacak ve piyasa şartlarına göre elektrik tedarikçisini ve ihtiyaçlarına en uygun tarifeyi seçmek durumunda kalacakları belirtilmişti. Bu aboneler direkt SKKT fiyatı üzerinden faturalandırılacak ve ayrıca mesken ve konutlarda kademeli fiyatlandırma da yüksek tüketici grubuna giren aboneler için geçerli olmayacaktı.

Genel olarak fiyatların ne kadar artacağı konusunda ise hiç bir zaman net bir rakam telaffuz edilmemişti. Yani kilowat saatinin ne kadar olacağı belli değildi. Fiyat bir anlamda piyasa koşullarına göre oluşan Son Kaynak Tüketim Tarifesine uygun olacaktı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı da Ocak ayında elektrik ve doğalgaza zam yapılmayacağını açıklamıştı. TUİK’in enflasyon hesaplamasında elektrik ve dpoğalgaz fiyatlarının ne kadar etkisi var bilmiyorum ama Ocak ayında bu iki temel maddeye zam yapmamak, bir anlamda Ocak enflasyon rakamını da aşağıya çekecek bir karardı.

Şubat geldiğinde, Şubat ayının bir kısmını da içeren ilk faturalar gelmeye başladı. 2024 Ocak ayındaki fiyatları ve yıl ortasında yapılan bir zammı da dikkate alarak değerlendirdiğimizde ortaya kW/saat birim fiyatı gösteren aşağıdaki tablo çıkıyor.

Şubat 25 rakamları SKKT üzerinden fiyatlandırdığı için bu önümüzdeki aylarda değişim gösterebilir. Belki yukarı belki aşağıya iner ama herhalde eğilim genel olarak yukarı çıkması olacaktır. Özellikle de 2024 yılında döviz fiyatlarının düşük tutulduğu bir politika izlenmesi ve bunun sürdürülmesinin de zor olacağı dikkate alınırsa yukarı doğru bir ivmenin oluşmasına kaçınılmaz gözüyle bakılabilir. Sonuçta elektriğe ciddi zam yapılmıştır. Yukarıdaki tabloda yer alan rakamlar, 10 Şubat tarihinde kesilmiş bir aylık faturada yer almaktadır. Düşük tarife – sübvansiyonlu ya da değil – uygulandığı dönem Ocak ayının 22 gününü kapsamaktadır. Önümüzdeki aylarda bu tüketicinin bir yıl önceki toplam tüketimi 5.000 kW/saat üzerinde olduğu için düşük tarife kapsamına girmeyeceğini tahmin ediyorum. Diğer bir deyimle, daha önce günlük 8 kW/saat tüketim düşük kademeye girebiliyordu. Bundan böyle bu kategoriye geçmiş olan tüketicilerin faturaları büyük olasılıkla yüksek rakam üzerinden kesilecektir. Örneğin 1.000kW/saat bir tüketim için 3.375₺ fatura tahakkuk edecektir. Bu rakama KDV ve ETV dahil değildir.

Başlıkta belirttiğim gibi elektriğe ciddi zam yapılmıştır. Düşük kademedeki zam oranı 2024 Ocak ayına göre %112,36; yüksek kademedeki zam oranı ise aynı dönem için %69,47 olmuştur. Euro bazında düşündüğümüz takdirde yüksek tarife kilowat saat için 0,0912 avro , 9,12 avro-cent seviyesine işaret etmektedir.

Avrupa ülkelerine baktığımız zaman AB’nin 2024 rakamlarına göre evlerde kullanılan elektrikte yıllık 2.500 ile 5.000 kW/s kullanım için en yüksek birim fiyat 0,3951 € ile Almanya’da, onu takiben İrlanda’da 0,3736 €, Danimarka’da 0,37078 €, Çekya’da 0,3381 € ile en yüksek rakamlar yer almaktadır. En düşük birim fiyatlar ise 0,1094 € ile Macaristan, 0,1187 € ile Bulgaristan ve 0,1256 € ile Malta’nın birim fiyatları görülmekte. Teselli olur mu bilmem ama şu anda yapılmış zamma rağmen en düşük fiyat yine ülkemizde bulunmakta. Hele düşük kademeyi düşünürsek, 0,078 € ile elektriği az kullananlarımızın ucuza tükettiklerini bile öne sürebiliriz. Ne dersiniz?