Türkiye İMSAD’ın hazırladığı raporda, inşaat malzemesi sanayisinde faaliyetlerin, sıkılaşma politikaları, mevsimsellik ve ihracat pazarlarındaki gelişmeler tarafından belirlendiği ifade edildi
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi’nin 2025 Ocak ayı sonuçları açıklandı. 2013 Ağustos ayından bu yana hazırlanan ve 2014 Haziran ayından beri düzenli olarak yayınlanan raporda, İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi ve alt endekslerinde baz başlangıç döneminin 2013 Ağustos yerine, yeni yılda 2019 Haziran olarak güncellendiği duyuruldu. Dönem değişikliği dışında endekslerin hazırlanma metodolojisinde ve ağırlıklarda herhangi bir değişiklik yapılmadığı da belirtildi.
Rapora göre, İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi, 2025 yılına gerileme ile başladı. Yurt içi ve yurt dışında yeni yılın ilk ayında ortaya çıkan koşulların endekslerin zayıflamasına yol açtığı vurgulandı. Raporda, 2024 Aralık ayında uzun süre sonra artış yaşanan Beklenti Endeksi’nin ocak ayında yeniden gerilediğinin, yine aralık ayında düşüşün durduğu Güven Endeksi’nde de ocak ayında zayıflama görüldüğünün altı çizildi. Mevsimselliğin faaliyetleri olumsuz etkilediğine de yer verildi.
Bileşik Endeks 1,2 puan azaldı
Yaşanan gelişmeler sonucunda, İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi, 2025 Ocak ayında bir önceki aya göre 1,2 puan azalma kaydetti ve 85,1 puan oldu. Bileşik Endeks, 2024 yılının ocak ayını ise 96,5 puan ile tamamlamıştı. Raporda, Bileşik Endeks’in ilk ay performansının yılın zorlu geçeceğinin göstergesi olduğu görüşüne yer verildi. Rapora göre, faaliyetler de 2025 yılı ocak ayında zayıf kaldı. Mevsimselliğin sınırlayıcı etkileri görülürken, iç pazarda da durgunluk hissedildi. İhracat pazarlarında ticarette korumacılık belirsizliği ise bu kez sınırlayıcı etki yarattı. Bileşik Endeksi’n yeni yılda büyük ölçüde ekonomi politikalarının etkileri ve ihracat pazarlarındaki gelişmeler ile şekilleneceğine raporda yer verilirken, 2025 yılının ikinci çeyreğinden itibaren endekslerde toparlanmanın olabileceğine dikkat çekildi.
Faaliyet Endeksi 125,8 puana indi
Türkiye İMSAD’ın hazırladığı rapora göre, bir önceki ay zayıflayan faaliyetler 2025 Ocak ayında mevsimselliğin de sınırlaması ile gerilemeye devam etti. Uygulanan sıkılaştırma politikasının iç pazardaki etkileri devam ederken, küresel pazarlarda ABD’nin uygulamaya başladığı korumacılık adımlarının ihracat pazarlarında belirsizliği artırmaya başladığına raporda yer verildi.
Raporda paylaşılan verilere göre, 2025 yılı ocak ayında Faaliyet Endeksi bir önceki aya göre 2,2 puan azaldı ve 125,8 puan seviyesine indi. Bu sonuçla birlikte Faaliyet Endeksi, 2024 yılı ocak ayı seviyesinin de altında kaldı. Raporda, 2024 Ocak ayında yurt içi satışların bir önceki aya göre belirgin şekilde düştüğü ve ekonomide uygulanan sıkılaşma politikasının iç talebi sınırlandırdığına yer verildi. Öte yandan, ocak ayında ihracatta sınırlı düşüş kaydedildiği ve pazarlardaki durağanlığın sürdüğü de belirtildi. Endeks sonuçlarında, üretimin azaldığı, ciroların düştüğü ve yurt dışı satış fiyatlarının yükseldiği de paylaşıldı.
İç pazarda zayıf talebin birkaç ay daha sürmesi bekleniyor
İnşaat malzemesi sanayisinde faaliyetlerin, sıkılaşma politikaları, mevsimsellik ve ihracat pazarlarındaki gelişmeler tarafından belirlendiği raporda ifade edildi. Ayrıca, iç pazarda zayıf talebin birkaç ay daha süreceğine ve kış aylarında mevsimselliğin olumsuz etkilerinin görülmeye başladığına da vurgu yapıldı. İhracat pazarlarında beklenen toparlanmanın ötelendiği belirtilen raporda, Faaliyet Endeksi’nin yeni yılın ilk aylarında durağan kalacağına dair öngörüde bulunuldu. Toparlanmanın pazarlardaki talebe bağlı olacağı da vurgulandı.
Güven Endeksi 60,8 puan oldu
Rapora göre, Ocak 2025’te Güven Endeksi yeniden aşağı yönlü hareket etti. İç pazarın durağan olması ve buna bağlı olarak faaliyetlerin zayıf kalması, güven üzerinde olumsuz etki yarattı. Ayrıca, iç pazarda sıkılaştırma politikalarının ve yüksek finansman maliyetlerinin etkilerinin sürdüğüne de vurgu yapıldı. İhracat pazarlarındaki korumacılık belirsizliğinin de güveni olumsuz etkilediğine yer verildi. Bu gelişmelere bağlı olarak, 2024 Ocak ayında güven seviyesi bir önceki aya göre 0,9 puan düştü ve 60,8 puan olarak gerçekleşti. Güven Endeksi 2024 yılı ocak ayını ise 73,5 puan ile kapatmıştı.
Raporda, 2024 yılı ocak ayında Türkiye ekonomisine ilişkin güven seviyesinin sınırlı ölçüde düştüğü belirtildi. İnşaat sektörü ve inşaat malzemesi sanayisinde de güven seviyesinin sınırlı ölçüde gerileme gösterdiğinin altı çizildi. Ayrıca, yurt içi pazarlarda güvenin çok sınırlı ölçüde azaldığına, ihracat pazarlarına olan güvenin ise sınırlı ölçüde düştüğüne raporda yer verildi.
Raporda paylaşılan görüşlere göre, ocak ayında mevsimselliğin sınırlayıcı etkileri arttı. Güvende ana belirleyicinin iç pazardaki faaliyetler olduğuna vurgu yapılırken, jeopolitik gelişmeler ve ticarette korumacılık belirsizliğinin de önemli unsurlardan olduğuna dikkat çekildi. Ek olarak, ihracat pazarlarındaki toparlanmanın ötelenmesinin de güveni sınırlandıran etkenlerden olduğu belirtildi.
Beklenti Endeksi 69,9 puana geriledi
2024 Aralık ayında uzun süre sonra artış gösteren Beklenti Endeksi, yeni yıla düşüş ile başladı. Beklentilerde gerilemeye neden olan iki önemli unsurun olduğuna dikkat çekildi. Uygulanan sıkılaştırma politikaları ve ihracat pazarlarında toparlanmanın ötelenmesinin, beklentileri etkilemeye devam edeceğine yer verildi. Ayrıca, üretim, yatırım ve istihdam beklentilerinin ocak ayında farklı eğilimler gösterdiği belirtildi. Yaşanan süreçlerin etkisiyle, Beklenti Endeksi 2025 Ocak ayında bir önceki aya göre 0,5 puan azaldı ve 69,9 puana indi. 2024 yılı ocak ayında ise Beklenti Endeksi 83,3 puan seviyesinde gerçekleşmişti.
Yatırım beklentilerinde azalma
Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilerin 2025 Ocak ayında sınırlı ölçüde düştüğüne yer verilen raporda, ekonomi programının kararlılıkla uygulanması ve ilk faiz indiriminin, beklentileri şimdilik sınırlı şekilde etkilediğine vurgu yapıldı. Önümüzdeki üç aya ilişkin alınan yurt içi siparişlerde sınırlı düşüş gerçekleştiği ve ihracat siparişlerinde ise belirgin azalma görüldüğü raporda belirtildi. Ayrıca, önümüzdeki üç ayın üretim beklentisinin değişmediğine, yatırım beklentilerinin azaldığına ve istihdam beklentilerinin ise yeniden sınırlı ölçüde yükseldiğine dikkat çekildi.
Raporda yer alan değerlendirmeler kapsamında, yeni yılın ilk aylarında beklentileri şekillendirecek ana unsurun ekonomi politikaları ve sonuçları olacağı ifade edildi. Faiz indirimlerinin devam edeceğine dair beklentinin, malzeme sanayisini de olumlu etkileyeceğine parantez açıldı. İhracat pazarlarındaki toparlanmanın ise bir diğer önemli beklenti olduğuna vurgu yapıldı. Öte yandan, yeni ABD yönetimin uygulamaya başladığı ithalat vergilerinin belirsizliği artırarak beklentileri olumsuz etkilediği belirtildi.
