Salı, Temmuz 15, 2025

2025’e %21,9 artan dış ticaret açığı ile başladık

2025 yılının Ocak ayı dış ticaret rakamları TUİK tarafından açıklandı. Buna göre ılın ilk ayında ihracat yüzde 5,8 artarak 20.001 milyar dolardan 21.165 milyar dolara, ithalat ise yüzde 9,6 artarak 26.186 milyar dolardan 28.703 milyar dolara yükseldi. Ocak ayı dış ticaret açığı aylık yüzde 21,9 artarak 6,185 milyardan 7.538 milyar dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 76,4’den yüzde 73,7’ye geriledi. Dış ticaret açığı artarken, dış ticaret hacmini de yüzde 7,9 artarak 46,187 milyar dolardan 46,868 milyar dolara yükseldiği.

TUİK’in verilerinde yer alan bazı rakamlara göre 2025’in gelişmelerinde ham petrol ithalatımız, 2021’den itibaren ocak ayında ton olarak şöyle gelişti:

Yıllar2024202320222021
Miktar(ton)2.361.9412.420.1152.255.8462.609.752

Geçen senenin aynı dönemine göre petrol ithalatımız miktar olarak yüzde 2.4 oranında azalmış durumda.

2025 dönemi için fasıllara göre ithalata baktığımız zaman, ilk 10 sırayı alan kalemlerin toplamı 20,337 milyar dolara ulaşıyor. Bu da toplam 28.702 milyar dolarlık ithalatın içinde yüzde 70,86 oranına işaret ediyor.

FASILLAR – İTHALAT000 $
1Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve türevleri bitümenli maddeler, mineral mumlar6 386 299
2Kazanlar, Makinalar mekanik cihazlar parçaları2 908 036
3Elektrikli makina ve cihazlar2 228 939
4Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler2 087 159
5Demir ve çelik1 886 821
6Kıymeyli ve yarı kıymetli taşlar1 628 238
7Plastikler ve mamulleri1 246 470
8Organik kimyasal ürünler830 027
9Optik, Fotoğraf, tıbbi alet ve cihazlar610 973
10Bakır ve bakırdan eşya524 964
TOPLAM20.337.926
FASILLAR – İHRACAT000 $
1Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı2 534 008
2Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları1 901 489
3Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar1 561 824
4Elektrikli makina ve cihazlar, ses-görüntü1 306 918
5Mineral yakıtlar, yağlar1 276 671
6Plastikler ve mamulleri865 079
7Demir ve Çelik796 286
8Örme giyim eşyası
772 534
9Demir veya Çelikten eşya729 731
10Yenilen Meyve ve sert kabuklu meyve591 872
TOPLAM12 336 412

Mineral yakıtlar ve yağlar her yıl olduğu gibi ilk sırada ve toplam ithalatın yüzde 22,25’ini oluşturuyor. İhracatımızda ise ilk 10 sırayı alan fasılların toplam ihracatımız içindeki payının ortalaması yüzde 58,29 ile yaklaşık geçen yılın seviyesinde. Motorlu kara taşıtları ihracatımız 2,534 milyar dolar ile ilk sırada yer alıyor ve ihracatımızın yüzde 11,97’sini oluşturuyor. Demir ve çelik İhracatımız 796,2 milyar dolar ile 7. sırada. Örülmüş ve örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları ihracatımız ise toplam 1,356 milyar dolar seviyesinde. Burada örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları ilk 10 sıranın altına inmiş durumda. Motorlu taşıtlarda 446,82 milyon dolar lehte bir ticaret gözlenirken, demir çelik’te 1,090 milyar dolar fazla ithalat yapmış bulunuyoruz.

İthalatımız ve ihracatımızda ilk 10 sırayı alan ülkeler ise aşağıdaki tabloda yer alıyor:

İTHALAT 000 $İHRACAT 000 $
1Rusya4 399 063Almanya1 781 691
2Çin4 086 266ABD1 370 597
3Gizli Ülke2 006 672Birleşik Kral.1 279 517
4Almanya1 853 775BAE1 011 712
5ABD1 430 275Irak978 550
6İtalya950 244İtalya967 299
7İsviçre906 697Fransa843 558
8Fransa846 831İspanya789 051
9BAE821 608Hollanda622 433
10Güney Kore811 834Romanya612 230
18 113 26510 256 638

Toplam ithalatımızın yüzde 63,11’ini ilk 10 ülke ile gerçekleştiriyoruz. Rusya Ocak ayında tekrar ilk sıraya yükseldi. cak’da Rusya 4,399 milyar dolar ile ithalatımızda ilk sırada yer aldı ve ithalatımızın yüzde 15,33’ünü Rusya’dan yapıyoruz. İkinci sırada yer alan Çin’den ithalatımız 4,086 milyar dolar ile toplam ithalatımızın yüzde 14,24’ünü oluşturuyor. Bu iki ülkeden ithalatımız toplam ithalatın yüzde 29,57’sini teşkil ediyor. Buna mukabil Rusya’ya ihracatımız 494,4 milyon dolar, Çin’e ise 254,7 milyon dolar. Dördüncü sırada yer alan Almanya’dan ithalat 1,853 milyar dolar ile toplam ithalatın %6,46’sını oluşturmakta. Sıralamada Gizli Ülke kategorisinde yer alan ithalatımı ise 3. sırada ve 2,006 milyar dolar ile toplam ithalatın %6,99’unu oluşturuyor.

İhracat yaptığımız ülkeler arasında Almanya 1,781 milyar dolar ile ilk sıradaki yerini koruyor. Toplam ihracatımızın yüzde 8,42’sini Almanya’ya yapıyoruz. Onu 1,370 milyar dolar ile ABD takip ediyor ve toplam ihracatımızın yüzde 6,48’ini ABD’ye yapıyoruz. Toplam ihracatımızın yüzde 48,46’sı olan 10,256 milyar doları ilk 10 ülkeye yapıyoruz. Birleşik Krallık 1,279 milyar dolar ile ihracatımızda 3. sırada yer alıyor ve toplam ihracatımızdaki payı da yüzde 6,05. Geçtiğimiz yılı 83,8 milyar dolarlık dış ticaret açığı ile bitirmiştik. Bunun ortalaması aylık olarak 6,98 milyar idi. Bu yıl ilk aydaki açık 7,54 milyar dolar. Bu da 2025’de belki de dış ticaret açığının bir yhıl öncesine göre artmasının bir işareti.


Ahmet Sükûti Tükel

Diğer Yazarlar