Tuik tarafından açıklanan Mart 2025 rakamlarına göre, gerek TÜFE’de gerekse de ÜFE’de gerileme devam ediyor. TÜFE %2,46, ÜFE ise %1,88 arttı. 2023 yılından itibaren Mart aylarında TÜFE sırasıyla %2,29 ve %3,16 artmış idi. ÜFE ise aynı aylar için %0,44 ve % 3,29 artış göstermişti.
Açıklanan rakamlara göre TÜFE yıllık bazda Mart’da da gerilemesini devam ettirdi ve %39,05’den %38,10’a geriledi. Oniki aylık ortalamalara göre ise değişim oranı %51,26 oldu. On iki aylık ortalamalara göre Aralık sonunda TÜFE %58,51 idi. Bu rakam önemli zira genelde kira artışları için tavan bu orana göre belirleniyor. Dolayısıyla Mart sonu için tavan %51,26 olarak belirlenmiş oldu..
Benzer bir gerileme ÜFE’de de yaşandı. ÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre değişimde Ocak’da %27,20 iken Şubat 2025’de %25,2’e ve Mart 2025’de de %23,50’ye geriledi. Oniki aylık ortalamalara göre ise TÜFE’ede olduğu gibi ÜFE’de de gerileme oldu ve oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı Ocak’da %39,50 iken, Mart ayında %35,23’e geriledi.
Alttaki tabloda 2023 yılından itibaren aylık artışlar ve onun yanında da bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranları yer alıyor. Bu tabloyu her ay enflasyon verileri açıklandıkça güncelleyip sizlerle paylaşmaya devam edeceğim. Veriler ve değerlendirmenin TUİK rakamlarında göre yapıldığını da hatırlatmak isterim.
TÜKETİCİ ENFLASYONU TABLOSU
| Aylar | 2023 Aylık Artış | 2023 Bir önceki yıla göre artış | 2024 Aylık Artış | 2024 Bir önceki yıla göre artış | 2025 Aylık Artış | 2025 Bir önceki yıla göre artış |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ocak | 6,65 | 57,68 | 6,70 | 64,86 | 5,03 | 42,12 |
| Şubat | 3,15 | 55,18 | 4,53 | 67,07 | 2,27 | 39,05 |
| Mart | 2,29 | 50,51 | 3,16 | 68,50 | 2,46 | 38,10 |
| Nisan | 2,39 | 43,68 | 3,18 | 69,80 | ||
| Mayıs | 0,04 | 39,59 | 3,37 | 75,45 | ||
| Haziran | 3,92 | 38,21 | 1,64 | 71,60 | ||
| Temmuz | 9,49 | 47,83 | 3,23 | 61,78 | ||
| Ağustos | 9,09 | 58,94 | 2,47 | 51,97 | ||
| Eylül | 4,75 | 61,53 | 2,97 | 49,38 | ||
| Ekim | 3,43 | 61,36 | 2,88 | 48,58 | ||
| Kasım | 3,28 | 61,98 | 2,24 | 47,09 | ||
| Aralık | 2,93 | 64,77 | 1,03 | 44,38 |
Yüzde 38,10 oranı 2022 yılı başından beri en düşük yıllık enflasyon oranı. Haziran 2023’de TÜFE %38,21’e gerilemişti. 2024 Nisan ayında enflasyon %3,18 olarak gerçekleşmişti. Ancak Mart ayı sonunda yaşanan siyasi olaylar nedeniyle ekonomideki değişimlerin fiyat olarak yansıması büyük olasılıkla önümüzdeki ay açıklanacak enflasyon rakamlarında gözükecek. Mart ayı sonuçlarına göre üç aylık enflasyon %10,06’ya ulaştı. TCMB’nin son yaptığı yıl sonu tahmini %24 seviyesinde. Dolayısıyla bu hedefi yakalamak için önümüzdeki 9 ay fiyatların toplam %12,66 artması gerkecek. Bu da aylık artışın ortalama %1,33 olması durumunda meydana gelecek.
Öte yandan, geçen yıl son 9 aylık enflasyon %25 artmıştı. Bunun ortalaması ise aylık %2,25 idi. Merkez Bankasının koyduğu hedefe ulaşabilmek için geçen seneki ortalamaların yaklaşık aylık artışının %49 daha düşük olması gerekecek. Ortalama bu rakamın altında kalan her oran TÜFE’nin %20-30 bandında sonuçlanmasına neden olacak. Son 9 ayda aylık ortalama %1,86 artış enflasyonu %30’a indirmiş olacak. Mart sonundaki ekonomik çalkantılar nedeniyle enflasyonu %30’un altına çekebilmek kanımca zor olacak. Bu gelişmenin döviz fiyatları ile de direkt ilişkisi olduğunu unutmamak gerekir. Uzun zamandır baskı altında tutulan döviz fiyatları Mart sonunda yükseldi ama gelişmelerin ne olacağını kestirebilmek takdir edersiniz ki oldukça zor. 2025 yılındaki gelişimi, enflasyon rakamlarını da en çok etkileyecek faktör de döviz fiyatı olacak gibi gözüküyor.
ÜRETİCİ ENFLASYONU TABLOSU
| Aylar | 2023 Aylık Artış | 2023 Bir önceki yıla göre artış | 2024 Aylık Artış | 2024 Bir önceki yıla göre artış | 2025 Aylık Artış | 2025 Bir önceki yıla göre artış |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ocak | 4,15 | 86,46 | 4,14 | 44,20 | 3,06 | 27,20 |
| Şubat | 1,56 | 76,61 | 3,74 | 47,29 | 2,12 | 25,21 |
| Mart | 0,44 | 62,45 | 3,29 | 51,47 | 1,88 | 23,50 |
| Nisan | 0,81 | 52,11 | 3,60 | 55,66 | ||
| Mayıs | 0,65 | 40,76 | 1,96 | 57,68 | ||
| Haziran | 6,50 | 40,42 | 1,38 | 50,09 | ||
| Temmuz | 8,23 | 44,50 | 1,94 | 41,37 | ||
| Ağustos | 5,89 | 49,41 | 1,68 | 35,75 | ||
| Eylül | 3,40 | 47,44 | 1,37 | 33,09 | ||
| Ekim | 1,94 | 39,39 | 1,29 | 32,24 | ||
| Kasım | 2,81 | 42,25 | 0,66 | 29,47 | ||
| Aralık | 1,14 | 44,22 | 0,40 | 28,52 |
Aynı şekilde ÜFE’de de gelişmelere bakarsak 2022’nin Ekim ayında yıllık bazda eriştiği %157,69 rakamından Mart 2025’de %23,50’ye gerilemiş olmak ve bu gerilemenin Nisan-Ağustos 2023 dönemi hariç sürekli olması düşmenin devam edeceğinin bir işareti olarak görülebilir. 2024 yılının son 9 ayının aylık ÜFE artış ortalaması %1,58 idi. Bu ortalama yakalanırsa ÜFE %23,50’de kalır. Aylık %1,58’in altındaki rakamlar ÜFE’yi de bu rakamın altına çekecektir. %20 olması için ise aylık artışın %1,25 civarında seyretmesi gerekecek. Bu aylık artış oranı ise tüm geçen yılın Kasım ve Aralık hariç en düşük oranı olacak. Tabi bütçe harcamalarının da enflasyon konusunda etkili olacağını unutmamak lazım. Bütçede açık olduğu sürece enflasyonla mücadelede negatif etkinin süreceğini söylemek yanlış olmayacaktır. Gelişmeleri bu sütunlarda yakından takip etmeye devam edeceğiz.
