Bu hafta da, ev bitkilerine daha doğrusu ev bitkilerinin topraklarına bir göz atalım diyoruz. Uzun yıllar toprağını, saksısını değiştirmediğiniz bitkileriniz varsa, bazen bir süre sonra toprak üzerinde renk değişikliği olduğunu fark edersiniz. Bir bakalım neden böyle oluyor? Yalnız bu renk değişikliğinin perlite ya da toprağın lif-mantarlarına bağlı olmadığından emin olun; çünkü renk değişikliği denilince söz konusu oluşumlarla aşağıda bahsedeceğimiz hastalıklı durumlar ister istemez karışabiliyor.
Renk değişikliği oluşturan ve ilk bahsedeceğimiz olgu, saksının toprağının üzerinde oluşan beyaz kuma benzeyen bir oluşum. Genel olarak beyaz ya da sarı, hatta gri-sarıya çalan bir beyaz olarak adlandırabileceğimiz bir görüntü veren oluşumun nedeni mikroskobik mantarlardır. Mikroskobik mantarlar, ışıksızlıktan, havalandırma sorunlarından, fazla nemden meydana gelir. Bir de unutmayalım ki, organik içerikten fazla zengin topraklarda ve iyice olgunlaşmamış kompostlarda görülür.
Genel olarak beyaz küf insana zararsızdır. Yine de siz siz olun, astımlı olanların hastalıklarının her türlü küfle tekrar ortaya çıkabileceği aklınızın bir köşesinde olsun. Geçen yazılarda bahsettiğimiz, perlit gibi. Perlitin de kullanımı sırasında oluşturacağınız toz bulutu da sağlığınızı bozabilir. Sarı ya da gri küfe gelirsek, bu küfler bizim olduğu kadar bitki sağlığı için de çok tehlikelidir. Bitki üzerinde görürseniz o bölümü keserek atmanızda fayda vardır.
Doğal olarak saksı toprağında küf gördüğünüz anda bitkinin bulunduğu bölgeyi bolca havalandırın. Beraberinde sulamalarda aşırıya kaçmayın. Ortamı ışıklı hale getirin ya da bitkiyi aydınlık bir bölüme alın. Bir de şöyle tepeleme bir çorba kaşığı tarçını toprağa yayın. Unutmayalım ki tarçın çok etkili bir mantar kırıcıdır. Artık bitkiyi kaybedeceğinizi görüyor ve hızlı hareket etmenizi gerektiriyor ise, hiç onaylamasak da doğrudan mantar kıran ilaçlara başvurabilirsiniz.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi toprak rengini değiştiren başka ikinci bir olgu daha var bu da, bitkiye verdiğimiz suyun içindeki tuzlar, özellikle de kireçtir. Önemli miktarlarda bitki yetiştiriyorsanız oturduğunuz şehir ya da bölgedeki suyunun kireç durumunu bilmenizde fayda vardır. Bitkileri yağmur suyuyla sulamanın önemi, çok kireçli suları olan bölgelerde daha önemli oluyor. Önemli miktarlarda kireçli musluk suyu ile bitkileri sulamanız gerekiyorsa, sulama suyuna beyaz sirke katmanız kaçınılmaz oluyor.
Çok kireçli, diğer adıyla sert sulara beyaz sirke koyacaksanız hemen belirtelim 2 litre suya 1 çorba kaşığı beyaz sirke koyun. Buradaki önemli nokta, suyla sirkeyi iyice karıştırdıktan sonra 24 saat beklemektir. Böylece kireç suyun içinde eriyecektir. Toprağın üzerinde kireç ya da diğer tuzların birikmesi bitki sağlığını tehdit eden sorunlardan en ufağıdır diyebiliriz.
Toprak üzerinde renk değişikliğin görürseniz size önereceğimiz en etkili ve hızlı yöntem küçük bir tırmık ile toprağın üstünü kazıyarak en üstteki toprak katmanını atmak ve yerine sağlıklı toprak koymaktır. Daha sonra yukarıda anlatılan yöntemler koruyucu olarak yapılabilir. Ayrıca küf gördüğünüz saksıları değiştirmeniz ve küflü saksıları çamaşır suyu içinde bekletmeniz uygun olacaktır.
Bu hafta gazetemizde toprağın rengini değiştiren iki önemli durumun fotoğraflarını aynı karede yan yana göreceksiniz: Soldaki sarı kum görüntüsü veren, ayrıca da saksıya da sıvanmış olan küfe, buna karşılık sağ taraftaki görüntü ise kireçe bağlıdır. Gazetemizdeki ikinci fotoğraf Kanada’dan Serpil Üçok’un yolladığı sarı salkımlar (Laburnum alpinum) muhteşem görünüyorlar.
İnternet gazetemizde ise bunlara ek olarak Nuray Sönmez kardeşimizin kendi elleriyle yetiştirdiği muhteşem gülleri görüyorsunuz. Galatasaray’ı şampiyonluğunu kutlamak için kırmızı yanına tekrar bir sarı çiçek koymak güzel olur diye düşünüyorduk ki, Op. Dr. Ali Rıza Sözenoğlu Kaliforniya’dan bizi Leucospermum cordifolium ile selamlamış. Hepsine tek tek teşekkür ediyoruz.
Keyifli Bahçeler…
