İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisinin mayıs ayı olağan toplantısı İSO 500 Büyük 2024 verileri ışığında ‘Sanayimizi; Yapısal Sorunları, Rekabetçi Özellikleri ve Değişim Açısından Değerlendirmek’ ana gündemi ile Fazıl Zobu Meclis Salonunda gerçekleştirildi. Açılış konuşmasını yapan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, “Sanayiciler olarak enflasyonla mücadeleye katkımızı fazlasıyla yapıyoruz ama görüyoruz ki hak etmediğimiz büyük bir bedeli de bizler ödüyoruz. Bugün imalat sektöründen kaynaklanan enflasyon yüzde 20 iken kullandığı kredi faizinin yüzde 60’ları bulması bu bedelin en somut göstergesi. Maalesef ileriki süreçte buna bağlı olarak imalat sanayinin üretim gücünün, üretim kabiliyetinin azalmasının, mal arzının kesilmesi riskini doğurmasından endişe ediyoruz” dedi.
“Ticari kredi faizleri %60’lara kadar çıktı”
Sanayicilerin kendinden kaynaklanmayan sorunun çözümü için OVP başladığından bu yana enflasyonla mücadeleye destek verdiklerini hatırlatan Bahçıvan, “OVP’nin 2023 yılının Ağustos-Eylül aylarında sanayinin en önemli enflasyon endeksi olarak kabul edilen temel mallar enflasyonu yüzde 58’ler civarındaydı. Ve o günden bugüne geçen neredeyse 20 ay boyunca bu temel mallar enflasyonu şu anda yüzde 20’ye gelmiş vaziyette. Yani sanayi kendisine ait olan enflasyonu düşürme, enflasyonu aşağı indirme sorumluluğunu fazlasıyla yeni getirmiş durumda. Fakat o gün yaklaşık yüzde 88’ler, 89’lar mertebesinde olan hizmetler enflasyonu şu anda gele gele 58’e gelmiş vaziyette. Ve enflasyon endeksinde hizmet enflasyonu başta olmak üzere diğer tüm faktörlerin birleşenleri olan TÜFE şu anda yüzde 37’ler seviyesinde. Şimdi bu enflasyon üzerinden oluşan bir finansal göstergeler, faizler var. Bu enflasyonla mücadele adına atılan adımlar, ticari kredi faizlerini yüzde 55’lere, 60’lara kadar çıkarmış durumda. Bugün Türk sanayisi, işletmeden yatırıma ve stok tutmaya kadar finansmana en çok ihtiyaç duyan sektör konumunda. Fakat gelin görün ki kendisine ait olmayan bir enflasyonun, kendisinden kaynaklanmayan bir enflasyon oranının oluşturduğu bu aşırı faiz yükünü üstlenmiş bulunmakta” dedi.
“Üretimden net satışlar üç yıldır reel olarak geriliyor”
İSO 500’ün 2024 yılı sonuçlarına göre üç temel veride tarihi olumsuz sonuçlarla karşı karşıya olduğumuzu vurgulayan Bahçıvan, şunları söyledi: “Birincisi, İSO 500’ün üretimden net satışları üç yıldır üst üste reel olarak geriliyor. İkincisi; sanayicinin elde ettiği karın önemli bir kısmını finansman giderlerine ayırmak zorunda olduğu gerçeği, bu yıl çok daha ağır bir noktaya gelmiş durumda. Son yıllarda ilk kez sanayiciler kazandıkları paranın neredeyse tamamını finansman giderlerine ayırmak zorunda kaldılar. Üçüncü olarak 2024’te karlılık rasyolarının son 10 yıl ortalamasının çok altında kaldığını gösteren iki veriye daha dikkat çekerek devam etmek istiyorum. İSO 500’ün faaliyet karlılığı 2014-2023 döneminde yüzde 10,4 düzeyinde iken, 2024’te yüzde 6,2’ya gerilemiş durumda. Benzer şekilde satış karlılığının da geçtiğimiz 10 yılda ortalama yüzde 7,1 düzeyinde iken, 2024’te yüzde 2,6’ye gerilemesi de bize göre geçtiğimiz yılın dikkatle değerlendirilmesi gereken verileri arasında öne çıkıyor. İSO 500 verileri ülkemizin üretimden uzaklaşan bir döngünün içine girme tehlikesiyle karşı karşıya olduğu gerçeğini bize net bir şekilde gösteriyor. Bunu kırmak, tersine çevirmek elimizde. Bu görev ise sadece sanayicilerin değil herkesin görevi olmalı. Çünkü sanayi sektörü ve üretim, küresel gerilimlerin ve korumacılığın alabildiğine yükseldiği bu dönemde ülkemiz için hayati önemde”
