Trump’ın çelik ve alüminyum tarifelerini iki katına çıkarma planı, Avrupa borsalarını sarstı, ABD’li üreticilere ise kazanç getirdi
Naz Tükel
ABD Başkanı Donald Trump’ın çelik ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerini yüzde 25’ten yüzde 50’ye çıkarma planı, Avrupa’daki büyük çelik üreticilerinin hisselerinde düşüşe yol açarken, ABD’li firmalara ise değer kazandırdı. Yeni tarifelerin 4 Haziran’dan itibaren yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Trump, bu adımın Amerikan çelik sektörünü daha da güçlendireceğini savunuyor. Truth Social adlı sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, “Çelik ve alüminyum endüstrilerimiz daha önce hiç olmadığı kadar geri dönüyor. Bu, çelik ve alüminyum işçileri için harika bir haber olacak” ifadelerini kullandı.
Ancak küresel ticaret ortaklarından gelen eleştiriler sert. Yeni tarifelerin uluslararası ticaret dengelerini bozacağı ve mevcut gerilimleri tırmandıracağı endişesi hâkim.
Avrupa’da hisseler gerilerken, ABD’de yükseliş hakim
Salı günü Avrupa borsalarında çelik şirketlerinin hisselerinde genel bir düşüş görüldü. Almanya merkezli Thyssenkrupp’un hisseleri Frankfurt Borsası’nda yüzde 0,5 geriledi. Aynı şekilde Salzgitter AG’nin hisselerinde de yüzde 0,4’lük bir düşüş yaşandı.
Amsterdam Borsası’nda işlem gören ArcelorMittal’in hisseleri yüzde 1,1 değer kaybederken, Avusturyalı Voestalpine AG’nin hisseleri Viyana Borsası’nda yüzde 0,8 düşüş gösterdi.
Atlantik’in diğer yakasında ise tam tersi bir tablo ortaya çıktı. 2 Haziran Pazartesi günü ABD’li çelik devleri Cleveland-Cliffs, Nucor ve Steel Dynamics’in hisseleri sert yükseldi. Cleveland-Cliffs günü yüzde 23,2 artışla kapatırken, Nucor yüzde 10,1, Steel Dynamics ise yüzde 10,3 değer kazandı.
ABD’li şirketler için belirsizlik riski sürüyor
Trump’ın ticaret politikalarının öngörülemezliği, ABD’deki bazı şirketler için ciddi riskler doğuruyor. Uluslararası tedarikçilere ve müşterilere bağlı olan şirketler, yeni tedarik kaynakları bulmakta zorlanabilir.
Duke Üniversitesi ekonomi profesörü Felix Tintelnot, TIME dergisine verdiği demeçte, “Ağır sanayi kapasitesinin artırılması büyük yatırımlar gerektirir ve bu yatırımların yapılabilmesi için izlenen politikanın iki, üç hatta dört yıl sonra da yürürlükte olacağına güven duyulması gerekir,” dedi.
Tintelnot ayrıca, çelik ve alüminyum tarifelerinin kalıcılığına dair belirsizliğin yatırım kararlarını zorlaştırdığını vurgularken, alüminyum gibi temel girdilerin fiyatının artmasının otomotiv ve inşaat gibi sektörlerde olumsuz etkiler yaratabileceğine dikkat çekti.